Ένας συλλέκτης και η Αθήνα του χθες

Η οικογένεια Βαλαδώρου άφησε το στίγμα της στην κοινωνία της εποχής της: ανέπτυξε έντονη και πετυχημένη επαγγελματική δραστηριότητα στον χώρο των πολυτελών μεταξωτών υφασμάτων και των ιερατικών ειδών. Ο Τάσος Βαλαδώρου όμως, που γεννήθηκε το 1911 και πέθανε το 1995, δεν αρκέστηκε μόνο σε αυτό.

Υπήρξε ένας εμπνευσμένος συλλέκτης που δημιούργησε μέσα στα χρόνια μία μοναδική συλλογή, η οποία περιλαμβάνει από αρχαία αντικείμενα, όπως μικρά αγγεία και πήλινα αγαλματίδια από τη μυκηναϊκή έως την ύστερη ελληνιστική-πρώιμη ρωμαϊκή περίοδο, μέχρι έργα εκκλησιαστικής τέχνης, όπως κρητικές και επτανησιακές δημιουργίες. Επίσης, ανάμεσα στα εκθέματά της βρίσκονται ποικίλα δείγματα της θρησκευτικής ζωγραφικής, της κεντητικής και της αργυροχοΐας της ηπειρωτικής Ελλάδας.

Όλα αυτά θέλει να τα αναδείξει η έκθεση «Ένας συλλέκτης στην Αθήνα του 20ου αιώνα», εστιάζοντας στον κοινωνικό περίγυρο, την παιδεία και τις πνευματικές αναζητήσεις του Τάσου Βαλαδώρου, που καθόρισαν εν τέλει και τη φυσιογνωμία της συλλογής. Παρουσιάζονται μάλιστα στοιχεία που καθόρισαν τις αισθητικές προτιμήσεις του συλλέκτη, όπως το θαυμάσιο νεοκλασικό σπίτι στην οδό Πολυγνώτου 10 στην Πλάκα.

Είναι η πρώτη φορά που το Μουσείο Μπενάκη, στο οποίο δώρισαν πριν από μερικά χρόνια τη συλλογή τα αδέρφια Αναστάσιος και Μαρία Βαλαδώρου, αποφασίζει να εκθέσει μία σειρά από αντικείμενα με σκοπό να τιμήσει τον δημιουργό της, αλλά και να παρουσιάσει στο κοινό όλα αυτά τα πολύτιμα εκθέματα. Παράλληλα το Μουσείο προετοιμάζει την ανάπλαση του σπιτιού της οικογένειας στην οδό Οτρυνέων 13, όπου θα στεγαστεί το αρχείο και μέρος της συλλογής Βαλαδώρου.

Ανάμεσα στα έργα της συλλογής, μοναδικής σημασίας εύρημα είναι ένας σπάνιος χρυσοκέντητος επιτάφιος που χρονολογείται στις αρχές του 14ου αιώνα και για πρώτη φορά παρουσιάζεται στο κοινό. Συγκαταλέγεται αναμφίβολα στα αριστουργήματα της παλαιολόγειας κεντητικής και θα είναι αντικείμενο μελέτης και διεθνών επιστημονικών αναγνώσεων για τις επόμενες δεκαετίες. Παράλληλα με τη μακρόχρονη συντήρησή του, το Μουσείο Μπενάκη μερίμνησε για την εκπόνηση πλήρους τεχνικής και τεχνοτροπικής μελέτης από διεθνή ομάδα ερευνητών, η οποία με την ευκαιρία της έκθεσης πρόκειται να δημοσιευτεί σε αυτοτελή δίγλωσση έκδοση.

Μετά την ολοκλήρωση της περιοδικής έκθεσης, ο επιτάφιος της δωρεάς Βαλαδώρου θα εκτεθεί μόνιμα στην αίθουσα 11 του ισογείου στο κεντρικό κτήριο του Μουσείου Μπενάκη, ανάμεσα στα άλλα έργα της υστεροβυζαντινής εποχής. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 24 Ιανουαρίου και φιλοξενείται στο κεντρικό κτίριο του Μουσείου, στην οδό Κουμπάρη.