To «Κουκλόσπιτο» είναι μία παράσταση τρομακτικής εσωτερικής ενέργειας, που σε δονεί. Είναι ο Ίψεν στην πιο βαθιά, ουσιαστική του ανάγνωση. Και είναι ελπιδοφόρο που η παράσταση του Γιώργου Σκεύα στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων, με την εξαιρετική Αμαλία Μουτούση στον ρόλο της Νόρας, βρήκε τόσο μεγάλη ανταπόκριση από το θεατρόφιλο κοινό και παίρνει παράταση για δύο επιπλέον εβδομάδες μετά το Πάσχα.
Το «Κουκλόσπιτο» είναι ένα από τα εμβληματικότερα έργα του Ίψεν, αλλά και της παγκόσμιας δραματουργίας. Όμως η παράσταση του Σκεύα είναι κάτι πολύ περισσότερο από μία προσεγμένη ανάγνωσή του. Είναι μία παράσταση που σου επιτρέπει να συνδεθείς με τα ρεύματα που διατρέχουν από κάτω τη μοναδική ρεαλιστική κατασκευή, την οποία έχει δομήσει δεξιοτεχνικά ο Ίψεν. Ξανακούς τις λέξεις. Στέκεσαι στην καθεμία ξεχωριστά. Δεν τις προσπερνάς.
«Όσο κι αν ακούγεται οξύμωρο, προσπαθούμε να μην εκφράζουμε τίποτα ώστε όλα να συμβαίνουν χωρίς να προλαβαίνουν να δειχτούν. Να συμβαίνουν από κάτω. Αυτό δημιουργεί και στα δικά μας σώματα την κατάλληλη θερμοκρασία. Δεν διατυπώνονται τα πράγματα», μου είχε πει η Αμαλία Μουτούση σε συνέντευξή μας. Η Νόρα της Αμαλίας καλπάζει ακόμα και λαβωμένη. Κινείται από μία ζωτική ορμή. Είναι φορέας μία δύναμης. Και κάπου εκεί το προσωπικό γίνεται οικουμενικό. Το ψυχολογικό υπαρξιακό. Και η γραφή του Ίψεν συναντά το σύμπαν και τα στοιχεία του ατόμου.
Ο ρεαλισμός αποθεώνεται μέσα στην ποίηση. Οι λέξεις αποκτούν το βαθύτερο ψυχικό τους νόημα. Και η Νόρα, που για πρώτη φορά στη ζωή της παραβαίνει τον νόμο αποκτώντας υπόσταση, οδεύει προς τη μεγάλη της έξοδο. «Στην τελευταία σκηνή η Νόρα λέει πράγματα που δεν λέγονται», παρατηρεί η Αμαλία. «Όπως και τα πράγματα στην αρχαία τραγωδία δεν λέγονται. Δεν μπορεί να πει μία γυναίκα, που ετοιμάζεται να ανοίξει την πόρτα και να αφήσει τον άντρα της και τα παιδιά της, “κατάλαβα ότι για δέκα χρόνια έζησα με έναν ξένο”. Δεν λέγεται. Πρώτα βγαίνει το αίμα και μετά βγαίνει ο λόγος όταν πρέπει κάποιος να το διατυπώσει αυτό.
»Μπορεί να το πει στον ψυχολόγο της μετά από δέκα χρόνια, αλλά εκείνη τη στιγμή ο Ίψεν έχει γράψει πράγματα τα οποία δεν λέγονται. Οπότε πρέπει να ειπωθούν σαν να υπάρχει ένα στόμα το οποίο κινείται και μέσα από αυτό το στόμα λέγονται κάποιες πάρα πολύ μεγάλες αλήθειες. Κι έτσι όλο αυτό γίνεται αρχετυπικό. Αυτά τα λόγια θα μπορούσαν να ειπωθούν από αγάλματα. Αυτή είναι και η τεράστια ομορφιά και η λύτρωση. Γιατί αν μέναμε απλά στον μικρόκοσμό μας κι αυτά τα λέγαμε απλά σαν άνθρωποι θα ήταν μία σπείρα που δεν θα είχε συνέχεια μέσα στο άπειρο».
Αυτό το μεγαλειώδες κατορθώνει η Αμαλία σε αυτή την παράσταση. Αυτό το τόσο απλό και τόσο αδιανόητα δύσκολο. Γι’ αυτόν και για άλλους πολλούς λόγους αξίζει να μη χάσετε αυτή την παράσταση. Ο πρώτος κύκλος παραστάσεων ολοκληρώνεται την Κυριακή, 24 Απριλίου, και ακολουθούν ακόμα δέκα παραστάσεις από τις 4 έως τις 15 Μαΐου.
