Θανάσης Μαυρίδης

Το Προσφυγικό είναι ένα τεράστιο πρόβλημα και για την Ευρώπη και για την Ελλάδα. Απειλεί ευθέως τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αφού δοκιμάζει τις αντοχές των κοινωνιών και των οικονομιών των χωρών-μελών. Το Προσφυγικό δεν είναι αυτό που έχουμε δει. Περισσότερο είναι εκείνο που περιμένουμε να συμβεί τα επόμενα χρόνια... 

Η πτώση της τιμής του πετρελαίου, για παράδειγμα, δημιουργεί νέα δεδομένα στον κόσμο μας. Η φτωχοποίηση μεγάλων μαζών σε χώρες που στήριξαν την ευημερία τους στις υψηλές πτήσεις του μαύρου χρυσού είναι το λιγότερο «κακό» που μπορεί να συμβεί, εφόσον οι τιμές παραμείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα σε χαμηλά επίπεδα. 

Ολες οι εκθέσεις αναφέρουν ότι το μεταναστευτικό ρεύμα θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια και όλοι οι κατατρεγμένοι θα θέλουν να μεταβούν στον δικό τους παράδεισο, την Ευρώπη. Μπορεί η Ευρώπη να αντέξει ένα από τα μεγαλύτερα μεταναστευτικά ρεύματα της σύγχρονης Ιστορίας; Μία γραμμή άμυνας θα μπορούσε να είναι ο διαχωρισμός των προσφύγων από τους οικονομικούς μετανάστες. Στη φάση αυτή φαίνεται να είναι η εύκολη λύση επειδή υπάρχει η σύγκρουση στη Συρία. Φανταστείτε όμως άλλη μία ή άλλες δύο αντίστοιχες εστίες σύγκρουσης για να αντιληφθείτε πόσο γρήγορα μπορεί να καταρρεύσει κάθε αντίστοιχη γραμμή άμυνας. Σε αυτή τη φάση μοιάζει σχετικά εύκολο να διαχωρίσει κανείς τους πρόσφυγες από τους μετανάστες, αλλά ο φόβος είναι ότι σύντομα αυτό δεν θα είναι εφικτό. Να το επαναλάβουμε! Το πρόβλημα δεν είναι αυτό που συμβαίνει, αλλά εκείνο που φοβούνται ότι μπορεί να συμβεί. 

Το προσφυγικό κύμα θα μπορούσε να ήταν ένα πρόβλημα δεύτερης κατηγορίας σε μια άλλη περίοδο. Αλλωστε η Ευρώπη συνηθίζει να αντιμετωπίζει όλα τα θέματα με επιφανειακό τρόπο. Εκείνο που εντείνει ακόμη περισσότερο σήμερα την ανησυχία είναι το ενδεχόμενο μιας νέας οικονομικής κρίσης. Η αφορμή θα μπορούσε να είναι η Κίνα. Για κάποιους αυτό ήδη συμβαίνει! Το θέμα είναι ότι οι Γερμανοί και οι σύμμαχοί τους έχουν επενδύσει πολλά χρήματα στις νέες αγορές της Ανατολής και μια αποτυχία σε αυτό το μέτωπο θα αποδείξει ότι ο βασιλιάς μπορεί να είναι ακόμη και γυμνός. 

Μοιάζει να είναι παράλογο. Οι τιμές του πετρελαίου πέφτουν και κανονικά αυτό θα έπρεπε να σκορπίζει ρίγη ενθουσιασμού σε μια Ευρώπη που έχει βιομηχανική παραγωγή, αλλά όχι πετρέλαιο και πρώτες ύλες. Αλλά δεν συμβαίνει έτσι! Ενα ακόμη πρόβλημα είναι ότι η Ευρώπη δεν έχει ακόμη προλάβει να συνέλθει από την προηγούμενη κρίση και βρίσκεται ήδη στα πρόθυρα της επόμενης. Η ουσία είναι ότι έτσι αυξάνουν τα κουκιά στο στρατόπεδο των ευρωσκεπτικιστών και κυρίως σε χώρες όπου οι άνθρωποι πιστεύουν ότι θα μπορούσαν μόνοι τους να τα καταφέρουν καλύτερα.

Πόσο χειρότερα μπορούν να εξελιχθούν τα πράγματα στην Ελλάδα; Η απάντηση είναι ότι το βαρέλι δεν έχει πάτο. Το μεγαλύτερο λάθος που μπορεί να κάνει κάποιος είναι να θεωρήσει δεδομένο το ακριβώς αντίθετο! Οτι δήθεν υπάρχουν απαραβίαστες γραμμές. Η Ελλάδα έχει υποστεί το σοκ μιας πολύχρονης ύφεσης και τώρα κινδυνεύει να βρεθεί στη δίνη μιας ακόμη μεγάλης περιπέτειας.

Τα κλειστά σύνορα σε συνδυασμό με τον εγκλωβισμό εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων στο έδαφός μας είναι ένας ακόμη αρνητικός παράγοντας. Ποιος θα πάει να επενδύσει τα χρήματά του σε ένα απέραντο στρατόπεδο συγκέντρωσης; Σίγουρα αυτός δεν είναι λόγος για να σπεύσει κανείς να βάλει τα χρήματά του σε μια χώρα. Πόσο μάλλον όταν η χώρα αυτή είναι ήδη εχθρική στις επενδύσεις. 

Το κακό είναι ότι κάποιοι στην Ελλάδα πίστεψαν αφελώς ότι το Μεταναστευτικό θα μπορούσε να είναι ένα νέο πεδίο... οικονομικής δραστηριότητας και να ενισχύσει τη γεωπολιτική ισχύ της χώρας μας. Εκαναν σε όλα λάθος, όπως έχουν κάνει στις περισσότερες προβλέψεις τους μέχρι σήμερα. Το μόνο που έχουμε καταφέρει μέχρι σήμερα είναι να τα κάνουμε για άλλη μία φορά μαντάρα και να χρεωθούμε πράγματα για τα οποία δεν ευθυνόμαστε. Αν σε κάτι έχουμε τελικά ταλέντο, αυτό είναι στον ρόλο του χρήσιμου ηλιθίου...