Παν. Μπουσμπουρέλης

Καταρχάς η μορφή του Ασφαλιστικού -όσο κι αν επιχειρούνται διορθώσεις- διαφαίνεται μη αποδεκτή όχι μόνο από την παραγωγική πλευρά της κοινωνίας που δηλώνει στην Εφορία τα έσοδά της και το χρηματοδοτεί, αλλά και από τους πιστωτές, που γνωρίζουν ότι δεν θα αναδιαρθρωθεί αποτελεσματικά το σύστημα. Η επιστροφή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα δεν μπορεί εκ των πραγμάτων να κομίζει κάτι ευχάριστο ή να μη συνεπάγεται ένα τίμημα που αφορά είτε περικοπές, είτε χαμηλά ποσοστά αναπλήρωσης. Ανοιγμα του Εργασιακού, προσλήψεις κομματικών στο Δημόσιο και συγκεκριμένα νομοσχέδια μπορεί να βρεθούν στο επίκεντρο.

Παράλληλα, η περίπτωση των αγροτών είναι ξεχωριστή γιατί οι εισφορές που αποδίδουν σε απόλυτους αριθμούς διπλασιάστηκαν από το 2009 και, σύμφωνα με εκτιμήσεις, είναι στο 7% του εισοδήματός τους ενώ στον μέσο όρο της Ευρώπης είναι στο 3%. Επίσης, δεν έχει αποσαφηνιστεί τι έχει γίνει με το σύνολο των επιδοτήσεων που έπρεπε να έχουν πάρει μέσα στο 2015 και τι ποσά έλαβαν από τα 2 δισ. ευρώ που δικαιούνταν.

Η λογική ότι «πρέπει να πάρουμε από τους αγρότες 3 δισ. και με το παρόν σύστημα παίρνουμε 350 εκατ.» μπορεί να είναι ειλικρινής, αλλά δεν μπορεί να είναι άποψη πολιτικής εξουσίας που αναζητεί βιώσιμες λύσεις. Εν κατακλείδι, το πρόβλημα του Ασφαλιστικού δεν έχει να κάνει μόνο με το εσωτερικό μέτωπο, όπου ο ίδιος ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι τα χρέη προς τα Ταμεία είναι 13 δισ., το ετήσιο έλλειμμα του ΙΚΑ 900 εκατ. και του ΟΑΕΕ 540 εκατ. ευρώ. Εχει να κάνει και με το τι βλέπουν οι πιστωτές ως ελληνική πρόταση και κατά πόσο μπορεί να τους πείσει ότι είναι βιώσιμη και αποτελεσματική.

Πώς λοιπόν όταν οι οφειλέτες στα Ταμεία είναι πάνω από 600.000 θα μπορέσει η χρηματοδότησή τους να λυθεί με αύξηση εισφορών, ανυπαρξία νέων προτάσεων για τα συσσωρευμένα χρέη του παρελθόντος και, κυρίως, όταν όλοι συνομολογούν ότι οι ρυθμίσεις χάνονται επειδή δεν μπορούν να πληρωθούν οι υψηλές εισφορές; Ή μήπως οι λύσεις θα δοθούν από όσους δηλώνουν κάτω από 10.000 ευρώ, οι οποίοι θα αρχίσουν να αποδίδουν εισφορές 110 ευρώ τον μήνα;

Αν σκεφτεί κανείς απλά, συμπεραίνει ότι αργά ή γρήγορα το θέμα περικοπής των συντάξεων θα βρεθεί πάνω στο τραπέζι, ενώ πολιτικά θα υπάρξουν έντονοι κλυδωνισμοί τόσο στο εσωτερικό μέτωπο όσο και στις σχέσεις με τους πιστωτές.

Από κει και πέρα πάμε στο διεθνές περιβάλλον. Οπως ανέφεραν ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, αλλά και πλήθος εκθέσεων και αναλύσεων που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, έρχεται βροχή, έρχεται μπόρα... Είτε με το απειλητικό σενάριο της ύφεσης για το οποίο προειδοποιεί η Morgan Stanley, είτε με την παρατεταμένη πτώση των διεθνών αγορών (bear market) που καταγράφει η UBS. Τα σύννεφα μαζεύονται και η αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά της κινεζικής οικονομίας, όπου η εξοδος-ρεκόρ κεφαλαίων ύψους 1 τρισ. δολαρίων οδηγεί σε περιορισμούς στη διακίνηση, απειλεί με καταιγίδα.

Το μείγμα μπορεί να καταστεί εκρηκτικό, πόσο μάλλον αν δεν προχωρήσει έγκαιρα η διαπραγμάτευση. Γίνεται κατανοητό ότι οι δυνάμεις της αγοράς χρειάζονται ένα τελείως διαφορετικό κλίμα και εμπέδωση της εμπιστοσύνης για να κινητοποιηθούν και να δώσουν ώθηση προς την ανάπτυξη. Η οικονομία εξαντλεί αποθεματικά μετά τη συνεχή δοκιμασία του τελευταίου διαστήματος και είναι μαθηματικά βέβαιο ότι αν δεν μπει σε ανάκαμψη δεν θα βγει το πρόγραμμα.