Σε δημοπρασία κομμάτια από τις συλλογές Ιόλα

Κομμάτια των συλλογών του Αλέξανδρου Ιόλα (σχέδια και πολλαπλά έργα μεγάλων ζωγράφων μέχρι σερβίτσια για τον καφέ και το τσάι, κοσμήματα, ρολόγια, κηροπήγια, αλλά και χαλιά) πρόκειται να βγουν σε δημοπρασία από το οίκο Sotheby’s. Η δημοπρασία αφορά 155 κομμάτια και έχει προγραμματιστεί να γίνει στις 25 Μαΐου το μεσημέρι στο Λονδίνο (www.sothebys.com). 

Το εύρος των προσφορών είναι τόσο μεγάλο που οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να χτυπήσουν στη δημοπρασία από ένα κιλίμι με αρχική τιμή 200-300 λίρες Αγγλίας ή ένα κινέζικο βάζο για λίγες χιλιάδες λίρες μέχρι πρωτότυπα έργα -όπως εκείνα του Max Ernst (εκτιμάται ότι θα πωληθεί 60.000-80.000 λίρες) και του Victor Brauner (με εκτίμηση 150.000-200.000 λίρες). Παλιοί γνώριμοι του Ιόλα σε ερώτηση για την προέλευση των έργων και των άλλων αντικειμένων που βγαίνουν στην δημοπρασία εκτιμούν ότι πρόκειται «για έργα και αντικείμενα από το σπίτι του Ιόλα στην Αγία Παρασκευή». 

Ο Αλέξανδρος Ιόλας αποτελεί έναν από τους πρωτοπόρους στην ανάπτυξη ενός «δικτύου» από αίθουσες τέχνης δορυφόρους μιας κεντρικής γκαλερί που βρισκόταν στην Νέα Υόρκη: ανοίγει νέες Alexandre Iolas Galleries σε Γενεύη (1963), Παρίσι (1964), Μιλάνο (1965), Ζυρίχη, Μαδρίτη και Ρώμη, καθώς και περισσότερες στη Νέα Υόρκη. Εκδίδει επίσης και καταλόγους τέχνης στους οποίους προλογίζουν μεταξύ άλλων ο Andre Breton και o Pierre Restany, καθώς και συλλεκτικά βιβλία καλλιτεχνών και ποιητών σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων (Μαξ Ερνστ, Γιάννης Ρίτσος, Οδυσσέας Ελύτης κά.). Παράλληλα, προώθησε στο εξωτερικό Έλληνες καλλιτέχνες, όπως τους Χατζηκυριάκο Γκίκα, Μόραλη και Τσαρούχη. Συνεργάζεται και με τη νεότερη γενιά Ελλήνων όπως οι Τσόκλης, Παύλος, Τάκις και η Μάρα Καρέτσου, οι οποίοι είχαν ήδη ξεκινήσει μια καριέρα στο εξωτερικό. 

Δωρίζει και πουλάει έργα σε μεγάλα μουσεία, όπως τα Metropolitan Museum of Art και Museum of Modern Art στη Νέα Υόρκη, το Κέντρο Ζορζ Πομπιντού στο Παρίσι (δωρεές 1977), αλλά και η Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας (δωρεά 1971). Το 1976, κλείνει όλες τις γκαλερί του εκτός μιας στη Νέα Υόρκη, κρατώντας έτσι την υπόσχεση που είχε δώσει στον Max Ernst, να σταματήσει όταν εκείνος θα πέθαινε.



Από τη δεκαετία του 1960 περνάει όλο και περισσότερο χρόνο στην Ελλάδα. Συνεργάζεται με διάφορες γκαλερί όπως οι Ζουμπουλάκη-Ιόλα, Μέδουσα, Βίκυ Δράκου, Αίθουσα Τέχνης Αθηνών, Σκουφά. Χτίζει στην Αγία Παρασκευή Αττικής ένα σπίτι, για τα δεδομένα ιδίως της Ελλάδας ένα ανάκτορο, όπου μεταφέρει την τεράστια προσωπική συλλογή του από έργα αρχαίας, βυζαντινής και σύγχρονης Τέχνης, καθώς και άλλα κομμάτια όπως ταπισερί, έπιπλα και σερβίτσια μεγάλης καλλιτεχνικής και χρηματικής αξίας. 

Από το 1983 αρχίζει να αντιμετωπίζει -και μέσω εφημερίδων- μια εκστρατεία δυσφήμισης του. Λίγο πριν πεθάνει, η επιθυμία του να δωρίσει την αμύθητη συλλογή του από έργα τέχνης στο ελληνικό κράτος δεν εκπληρώθηκε ποτέ. Η ελληνική κυβέρνηση αρνήθηκε την προσφορά του και έτσι το μεγαλύτερο μέρος της συλλογής του χάθηκε. Το 1984 δωρίζει στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης 47 έργα σύγχρονης τέχνης από την προσωπική του συλλογή, ενώ υπόσχεται να προσθέσει και άλλα στη δωρεά. Το 1987, ωστόσο, πεθαίνει σε νοσοκομείο της Νέας Υόρκης.