Ο Προμηθέας του Έκτορα Λυγίζου, έδωσε το πνεύμα της εποχής στην Επίδαυρο

Ένα κατάμεστο θέατρο κατάφερε ο Έκτορας Λυγίζος, με το ανέβασμα του Προμηθέα Δεσμώτη στο εμβληματικό αρχαίο θέατρο.

Ο σκηνοθέτης και ηθοποιός μαζί με τους Δήμητρα Βλαγκοπούλου, Στεφανία Γουλιώτη, Τζίνα Θλιβέρη, Μιχάλη Κίμωνα, Άννα Μάσχα, Θάνο Τοκάκη και Γαλήνη Χατζηπασχάλη, έδωσαν μια σύγχρονη εκδοχή του αρχαίου δράματος που δικαιώνει την επιλογή του Φεστιβάλ.

Με ένα εντυπωσιακό σκηνικό, μια ξύλινη ανθρώπινη φιγούρα σε υπερμεγέθεις διαστάσεις, να στέκεται σαν άλλος Δούρειος Ίππος στο κέντρο της σκηνής, με πλατφόρμες από ξύλο γύρω γύρω να παρομοιάζουν τον δεμένο Προμηθέα και τους βράχους που τον κυκλώνουν, η παράσταση ξεκίνησε με βηματισμό. Ένα βηματισμό των ηθοποιών, που σαν μαθητές εισχώρησαν στο κέντρο του θεάτρου, με ρυθμό, σε δυάδες μαθητών σαν σε παρέλαση.

Τα κοστούμια θύμιζαν στολές από αυστηρό σχολείο της δεκαετίας του '50. Σφιχτές κοτσίδες και πλισές φούστες για τα κορίτσια, γαλάζια πουκάμισα και τσακισμένα παντελόνια για τα αγόρια. Αθλητικά πολύχρωμα παπούτσια και μια επωμίδα σαν ποδιά αλλά στους ώμους. Και οι οκτώ ηθοποιοί, παρουσίαζαν τους ρόλους του Ωκεανού, του Ερμή, της Ιούς σε δυάδες, αχώριστα ζευγάρια που χρησιμοποιούσαν το κείμενο με ρυθμό, με ένταση τονίζοντας τις λέξεις, παίζοντας και “τραβώντας” το κείμενο, με ένα τρόπο που χαρακτηρίζει τον Λυγίζο.

Διπλή και διττή σε παρουσίαση και σημασία η εμβληματική φιγούρα του Προμηθέα Δεσμώτη, που παρουσιάστηκε από τον Λυγίζο και την Στεφανία Γουλιώτη ως ένα δίδυμο σχολιαρόπαιδων που είναι ταπεινό, είναι εύθραυστο, ανώριμο και πολύ μα πολύ ανθρώπινο. Ο Προμηθέας εδώ δεν είναι Τιτάνας. Είναι ένας επαναστάτης άνθρωπος, ένας αθεράπευτα ρομαντικός περιθωριακός τύπος, που  αψήφισε την εξουσία και διάλεξε να επιλέξει με αφέλεια έναν δρόμο δύσκολο. Και η αθωότητα και η αφέλεια είναι το κεντρικό στοιχείο της παρουσίασης του Λυγίζου.

Και είναι τόσο απόλυτα σύγχρονο αυτό που διάλεξε να πει ο Λυγίζος εδώ, που αποτελεί και το μεγάλο κατόρθωμα της παράστασης (η οποία ίσως έκανε μια μικρή κοιλιά αλλά ήταν σε γενικές γραμμές πάρα πολύ δυνατή). Η παρουσίαση αυτή, είναι όσο απολιτίκ είναι η σημερινή γενιά, με όση αθωότητα, αφέλεια, χιούμορ, απάθεια αλλά και θυμό αντιμετωπίζει η νέα γενιά το σήμερα, τόσο που γίνεται βαθιά πολιτική και προβληματίζει. Υπάρχει μια ελαφράδα στο κείμενο που προσάρμοσε ο σκηνοθέτης εδώ, η οποία αντικατοπτρίζει την σημερινή ελληνική πραγματικότητα, με τον πιο αναίμακτο και μη κριτικό τρόπο.

Αδιαμφησβήτητα ο Λυγίζος διάλεξε ένα πολύ δύσκολο κείμενο για να παρουσιάσει την «αμαρτία» του Προμηθέα, που δεν είναι άλλη από την προσβολή της κοσμικής τάξης, αφού αθάνατος ο ίδιος παίρνει το μέρος των θνητών.

Εδώ η ύβρις, δεν είναι παρά η αμφισβήτηση της εξουσίας του Δία, δηλαδή η ανατροπή της τάξης, και η αμετανόητη παραμονή του Προμηθέα Δεσμώτη στον βράχο της τιμωρίας. Συγκλονιστικό το σημείο απαγγελίας των τιμωριών που τον περιμένουν, εξαιρετική η παρουσία της Ιούς, ως αθώα νεαρή που έπεσε στα δίχτυα του Δία, που διηγείται τις ταλαιπωρίες της με χιουμοριστικό τρόπο.

Ο Προμηθεύς Δεσμώτης δεν έχει ήρωες με την έννοια του όρου όπως την αντιλαμβανόμαστε σήμερα. Και όμως, η παιδική αυτή αφέλεια που ντύνει την παράσταση, παρουσιάζει επίσης και τον “επαναστατικό ρομαντισμό” της εφηβείας, ίσως την πιο καθαρή μορφή ανθρωπιάς και ηρωισμού από την οποία διακατέχεται ο άνθρωπος. Τον οποίο ο Λυγίζος παρουσιάζει με συνέπεια, ρεαλισμό, διορατικό χιούμορ και ενίοτε ατέρμονη επανάληψη. Ήταν μια πάρα πολύ καλοδουλεμένη παράσταση που κέρδισε το κοινό της Επιδαύρου στο σύνολο του, που τίμησε το θέατρο αυτό, το οποίο θα πρέπει να μας θυμίζει πάντοτε πως Το Θέατρο είναι ένας ζωντανός οργανισμός που εξελίσσεται μαζί με την κοινωνία.