Πρεμιέρα για την «Κοιλάδα των εκπλήξεων» του Πίτερ Μπρουκ

Ο ζωντανός θρύλος του παγκόσμιου θεάτρου ο Πίτερ Μπρουκ επιστρέφει στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στη σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά (2-6/12) με την πιο πρόσφατη δουλειά του, την «Κοιλάδα των εκπλήξεων» («The Valley of Astonishment»). Μια παράσταση- μύηση στις άγνωστες πτυχές του ανθρώπινου εγκεφάλου και των αισθήσεων που έχει αποσπάσει διθυραμβικές κριτικές από το ταξίδι της στον κόσμο.

Ο μεγάλος σκηνοθέτης και αναμορφωτής του θεάτρου εξακολουθεί στα 89 του χρόνια να παθιάζεται με τα μυστήρια της ανθρώπινης ύπαρξης. Και αντλεί το υλικό του έργου, που έγραψε και σκηνοθετεί μαζί με τη μόνιμη συνεργάτιδά του, Μαρί-Ελέν Εστιέν, από την επιστήμη της νευρολογίας. Στην «Κοιλάδα των Εκπλήξεων» εξερευνά τις εντυπωσιακές εμπειρίες ανθρώπων που βλέπουν τον κόσμο κάτω από ένα διαφορετικό φως. Περιδιαβαίνοντας τα όρη και τις πεδιάδες της ύπαρξής μας, με σταθμό την έκπληξη και τον εντυπωσιασμό, ο Μπρουκ, συνεχίζει και συμπληρώνει ένα θέμα, με το οποίο ασχολήθηκε με μεγάλη επιτυχία και στο παρελθόν.

Η παράσταση, συμπαραγωγή της Αττικής Πολιτιστικής Εταιρείας, περιγράφεται ως «ένα καλειδοσκοπικό ταξίδι στον θαυμαστό κόσμο του ανθρώπινου εγκεφάλου», μια περιδιάβαση στον ανθρώπινο νου, χρησιμοποιώντας ως όχημα τη «συναισθησία», ένα νευρολογικό φαινόμενο, κατά το οποίο «το ερέθισμα μιας αίσθησης, όπως η όραση ή η ακοή, γεννά αυτόματα και ακούσια αντιληπτικές εμπειρίες σε κάποια άλλη αισθητήρια λειτουργία, εξαιτίας της αυξημένης αλληλεπίδρασης ανάμεσα στα αισθητηριακά κέντρα του εγκεφάλου».

«Πηγαίνουμε στο θέατρο με την προσδοκία να νιώσουμε έκπληξη ή ακόμα και θαυμασμό» αναφέρει ο Π. Μπρουκ στο σκηνοθετικό του σημείωμα . «Ωστόσο, για να μας αγγίξει το έργο, χρειάζεται να νιώσουμε ότι παραπέμπει έντονα στον ίδιο μας τον εαυτό. Με άλλα λόγια, χρειάζεται να συνυπάρξουν αυτά τα δύο αντίθετα στοιχεία - το οικείο και το ασυνήθιστο».

Σύμφωνα με τον ίδιο στην παράσταση «Ο άνθρωπος που...» («L' homme qui») , την πρώτη του απόπειρα να εξερευνήσει τους λαβυρίνθους του ανθρώπινου εγκεφάλου, ασχολήθηκε με νευρολογικές περιπτώσεις οι οποίες στο παρελθόν παραγνωρίζονταν χάριν ευκολίας ως περιπτώσεις παραφροσύνης. «Η πρώτη έκπληξη που δοκιμάσαμε ήταν ότι αντιμετωπίσαμε ανθρώπους διόλου διαφορετικούς από εμάς τους ίδιους, η κατάσταση των οποίων ευθυνόταν για την τελείως απρόβλεπτη συμπεριφορά τους. Μολονότι ήταν επώδυνο -ορισμένες φορές μάλιστα ακόμα και κωμικό- να τους παρατηρείς, δεν έπαυαν να είναι πάντοτε συγκινητικοί - βαθιά ανθρώπινοι» εξηγεί ο μετρ του θεάτρου. Και προσθέτει:

«Σήμερα εξερευνούμε για άλλη μία φορά τον ανθρώπινο εγκέφαλο, με σκοπό να μεταφέρουμε τον θεατή σε νέα και άγνωστα πεδία, μέσα από περιπτώσεις ανθρώπων, η μυστική ζωή των οποίων είναι τόσο έντονη, τόσο βαθιά διαποτισμένη από τον κόσμο της μουσικής, των χρωμάτων, των γεύσεων, των εικόνων και των αναμνήσεων ώστε οι ίδιοι έχουν την ικανότητα να μεταβαίνουν με εντυπωσιακή αμεσότητα από τον παράδεισο στην κόλαση και το αντίστροφο. Ο τίτλος «Η κοιλάδα των εκπλήξεων» παραπέμπει στο μεγαλειώδες ποίημα «Το συνέδριο των πουλιών» του Πέρση Φαρίντ Ουντίν Αττάρ. Πρόθεσή μας είναι να εξερευνήσουμε τα όρη και τις κοιλάδες του εγκεφάλου. Καθώς προχωράμε, με τα πόδια μας να πατούν γερά στο έδαφος, κάθε μας βήμα μας φέρνει ολοένα και πιο κοντά στο άγνωστο».

Με απλά θεατρικά μέσα, σε μια σχεδόν άδεια σκηνή αυτή η «κοιλάδα του..ανθρώπινου εγκεφάλου» θα απλωθεί μπροστά μας με οδηγό την ελληνικής καταγωγής βραβευμένη ηθοποιό Κάθριν Χάντερ , την οποία θαυμάσαμε για πρώτη φορά στην Αθήνα στο έργο «Ο πίθηκος του Κάφκα». Μαζί της δύο ακόμα ηθοποιοί, μοιράζονται όλους τους ρόλους. Ο Ιταλός σύζυγός της και συνιδρυτής της περίφημης ομάδας Théâtre de Complicité, Μαρτσέλο Μάνι και ο νεότερος Τζάρεντ ΜακΝιλ.

Τα εισιτήρια για όλες τις παραστάσεις έχουν εξαντληθεί.