ΔΝΤ: Δεν φτάνουν τόσες θυσίες, χρειάζονται γρήγορα και άλλες

Χρειάζονται και άλλα μέτρα από την κυβέρνηση, αλλά χρειάζεται και νέο «κούρεμα» χρέους από την ΕΕ για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους, είναι το μήνυμα που στέλνει σε Ελλάδα και εξωτερικό το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Στην έκθεσή του όμως οι ελεγκτές δεν μιλάνε για δικά τους «λάθη» (στη συνταγή, στον πολλαπλασιαστή κλπ). Αντιθέτως τονίζουν ότι η Ελλάδα πληρώνει βαρύ τίμημα και η δημοσιονομική προσαρμογή γίνεται διαρκώς πιο επώδυνη επειδή η ίδια καθυστερεί να εφαρμόσει τα μέτρα που προβλέπει το Μνημόνιο!

Στην έκθεση τονίζεται ότι «το υψηλό κόστος προσαρμογής αντανακλά την καθυστέρηση, την διστακτική και αποσπασματική εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων». Εσωτερικές πολιτικές κρίσεις  ενισχύουν συμφέροντα που αντιτίθενται στις μεταρρυθμίσεις,  ενώ οι μεταρρυθμίσεις δεν απέκτησαν την «κρίσιμη μάζα» που απαιτείται για να αντιστρέψουν το επενδυτικό κλίμα. Το ΔΝΤ τονίζει την ευθύνη ης κυβέρνησης να προχωρήσει «με ταχύτητα τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα φέρουν ανάπτυξη, δημιουργία θέσεων εργασίας και θα μειώσουν τον πόνο της περαιτέρω προσαρμογής».

 «Κακό βαθμό» βάζουν οι ελεγκτές

:-  Στην είσπραξη των φόρων: παρά την σχετική πρόοδο, τα προβλήματα στη φορολογική διοίκηση παραμένουν και το 2014, αν δεν πέσουν έξω οι προβλέψεις, θα απαιτηθούν νέες επώδυνες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις.

- στις αλλαγές στο δημόσιο:  παρά το κλείσιμο ΕΡΤ, δεν διασφαλίζεται η έξοδος από των ακατάλληλων και επίορκων, ενώ επιχειρούνται μετατάξεις αντί για απολύσεις.

Και νέα μέτρα τον ορίζοντα

Οι ελεγκτές του ΔΝΤ δεν πείθονται ούτε για τις εισπράξεις από τον νέο Φόρο Ακινήτων το 2014. Προβλέπουν ότι με το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για φόρο στα αγροτεμάχια θα εισπραχθούν έσοδα μόλις 113,8 εκατ. ευρώ, αντί 500 εκατ. που εκτιμά η κυβέρνηση. Πιέζουν να διατηρηθεί η είσπραξη του «χαρατσιού» μέσω της ΔΕΗ και να ανέβει ο στόχος των εισπράξεων  από 2,7 δισ. στα 2,9 δισ. ευρώ. Τυχόν αποτυχία, θα φέρει νέες περικοπές το 2014 σε παροχές και συντάξεις.

Πάντως δεν διαφαίνεται ότι το ΔΝΤ ζητά επιπλέον μειώσεις μισθών στον ιδιωτικό τομέα, καθώς διαβλέπει ότι ο «στόχος» που είχε τεθεί από τα πρώτα «Μνημόνια» για μείωση των μισθών κατά 20% στην πενταετία 2010-2014 έχει σχεδόν συντελεστεί ήδη (7% από φέτος και επιπλέον 1,5% το 2014).

«Καυγάς» για το χρηματοδοτικό κενό

Το ΔΝΤ θεωρεί αναγκαίο ένα νέο «κούρεμα» χρέους, για να μπορεί να συνεχίσει να θεωρείται «βιώσιμο» το ελληνικό χρέος ως το 2020. Ωστόσο καυγάς ξέσπασε ήδη για μεταξύ ΔΝΤ-ΕΕ-Κυβέρνησης για το ύψος του χρηματοδοτικού κενού την προσεχή διετία.

Σύμφωνα με την έκθεση των ελεγκτών του ΔΝΤ, το δημοσιονομικό κενό αναμένεται να φτάσει στα 4,6 δισ. ευρώ και όχι στα 3,8 δισ. που υποστήριζε στην έκθεσή της η ομάδα της Κομισιόν, μόλις προχθές. Στρώνουν έτσι και πάλι «χαλί» για νέα μέτρα. Ο κ.Πόουλ Τόμσεν πάντως που ρωτήθηκε στην Ουάσιγκτον από δημοσιογράφους για την απόκλιση αυτή προσπάθησε να υποβαθμίσει το θέμα, υποστηρίζοντας πως είναι νωρίς ακόμα για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα. Από πλευράς του ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών, με τις δηλώσεις του στο πρακτορείο Reuters, άφησε να διαφανεί πως το δημοσιονομικό κενό μπορεί να αποδειχθεί σημαντικά μικρότερο, αν επιτευχθούν μεγαλύτερα πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα και εφόσον ανακοπεί η ύφεση.

 «Κόντρα» και για τη μείωση του ΦΠΑ

Καταδικασμένο να αποτύχει θεωρεί το ΔΝΤ το μέτρο της μείωσης του ΦΠΑ στην εστίαση. Αντ’ αυτού μάλιστα, όπως προκύπτει από την έκθεση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είχε εισηγηθεί στην κυβέρνηση τη μείωση των φορολογικών και ασφαλιστικών επιβαρύνσεων στη μισθοδοσία.

Οι ξένοι ελεγκτές είχαν έντονες αντιρρήσεις στο μέτρο της μείωσης του ΦΠΑ στην εστίαση, όχι μόνο επειδή φοβούνταν ότι δεν θα «περάσει» στις τελικές τιμές για τον καταναλωτή, αλλά επειδή, όπως αναφέρεται στην έκθεση, αφορά ένα περιορισμένο πεδίο της αγοράς, χωρίς ισχυρό αντίκτυπο στο σύνολο της Οικονομίας. Το δέχτηκαν μόνο και μόνο γιατί το μέτρο είναι προσωρινό και οι απώλειες στα δημόσια έσοδα (130 εκατ. ευρώ τις υπολογίζει η Τρόικα) θα αντισταθμιστούν από άλλα μέτρα όπως η παράταση του Φόρου Πολυτελείας.

Συζητούσαν όμως και είχαν αντιπροτείνει, όπως τονίζεται, "άλλου τύπου" φοροελαφρύνσεις με στόχο την αύξηση της Απασχόλησης. Ζητούσαν, όπως προ διετίας είχε συστήσει και ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος κ.Προβόπουλος, τη μείωση του μισθολογικού βάρους (tax wedge ή «φορολογική σφήνα» όπως λέγεται), δηλαδή της διαφοράς μεταξύ μικτού μισθολογικού κόστους (περιλαμβανομένων των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών) και του καθαρού μισθού που λαμβάνει ο μισθωτός. Το μεγάλο μέγεθος της «φορολογικής σφήνας» θεωρείται πως αποτρέπει τις προσλήψεις και η Ελλάδα τείνει να εξελιχθεί σε «πρωταθλήτρια Ευρώπης» σε αυτό το θέμα.


Αλλά και το ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνηση, επί θητείας Ευάγγελου Βενιζέλου στο υπουργείο Οικονομικών, έχει ταχθεί υπέρ της μείωσης των βαρών στις επιχειρήσεις «εντάσεως εργασίας» (που επιβαρύνονται με τη μισθοδοσία και την ασφάλιση του προσωπικού τους), σε αντιδιαστολή με τις επιχειρήσεις «εντάσεως κεφαλαίου» με ολιγάριθμο προσωπικό.

Τι σημαίνει «μείωση της φορολογικής σφήνας»; Στο Μνημόνιο η Τρόικα έχει θέσει ήδη σαν στόχο τη μείωση του ασφαλιστικού βάρους κατά 5%. Στην ίδια περιοχή κινούνται όμως και μέτρα όπως πχ η αύξηση του αφορολογήτου για τους μισθωτούς, ώστε να παίρνουν περισσότεροι περισσότερα «καθαρά» στο χέρι.

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΟΟΣΑ για το 2012, η Ελλάδα βρισκόταν στις πρώτες θέσεις ως προς το μέγεθος των μισθολογικών επιβαρύνσεων ενώ πιθανότατα να ανέβηκε και άλλο κατά το 2013, λόγω της κατάργησης φοροαπαλλαγών κλπ.

 

Βαθιά ύφεση

Το ΔΝΤ προβλέπει πάντως και για το 2013 μεγάλη ύφεση, της τάξεως του 4,2%, ενώ δέχεται ότι μπορεί να υπάρξει οριακή ανάκαμψη (+0,6% του ΑΕΠ) για το 2014. Η ανεργία φέτος κτυπάει «κορυφή» και προβλέπεται να φτάσει στο 27%  από 24,2% πέρυσι, ενώ αναμένεται να παραμείνει ψηλά στο 26% και το 2014. Το 2015 προβλέπεται να πέσει στο 24% και έως το 2018 θα υποχωρεί μέχρι το 16%.