Τα μέτρα που θα καλύψουν το δημοσιονομικό κενό των 500 εκατ.

Στην ενεργοποίηση των ελεγκτικών και εισπρακτικών μηχανισμών καταφεύγει το Υπουργείο Εργασίας προσδοκώντας να εξοικονομήσει 500 εκατ. ευρώ για την κάλυψη της μαύρης τρύπας των ταμείων το 2014 μέσω του νομοσχεδίου που κατατίθεται τη Τρίτη στη Βουλή ώστε να μην απαιτηθούν περικοπές συντάξεων και κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων. Ο Υπουργός Εργασίας κ. Γιάννης Βρούτσης καθησύχασε τους ασφαλισμένους ότι κανένας δεν πρόκειται να θιγεί ή να αιφνιδιαστεί καθώς δεν πρόκειται να γίνει καμία αλλαγή στα όρια ηλικίας που προβλέπονται από την υφιστάμενη νομοθεσία.

Επισήμανε επίσης ότι θα γίνει προσπάθεια να μην μειωθούν οι συντάξεις των ειδικών ταμείων ως απόρροια της μείωσης των εισφορών όπως προβλέπεται από το Μνημόνιο κάτι που αμφισβητούν οι ειδικοί της ασφάλισης που προβλέπουν τουλάχιστον οριακές μειώσεις σε βάθος χρόνου. Ωστόσο οι δανειστές έχουν ξεκαθαρίσει ότι αμφισβητούν την υπεραισιόδοξη εκτίμηση της ελληνικής πλευράς πως θα αυξηθούν τα έσοδα των ταμείων από την πάταξη της εισφοροδιαφυγής και την μείωση της μαύρης εργασίας. Ζήτησαν να μελετήσουν τη λίστα με τα μέτρα ώστε να αποφασίσουν αν θα μας δώσουν μια μικρή πίστωση χρόνου έως το Πάσχα. Αν η απόδοση δεν είναι ικανοποιητική, η Τρόικα θα αξιώσει παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό.

Είναι προφανές ότι ο Υπουργός Οικονομικών κ. Γιάννης Στουρνάρας με το βλέμμα στραμμένο στο απαισιόδοξο σενάριο, προϊδέασε τους ασφαλισμένους ότι μπορεί να απαιτηθεί να βγει από το συρτάρι και η πρόταση της αύξησης των ειδικών ορίων ηλικίας.

Ως εναλλακτικό σενάριο, σύμφωνα με πληροφορίες, προτείνεται ψαλίδι στις συντάξεις έως και 20% όσων βγαίνουν στη σύνταξη κάτω από 60 ετών. Ειδικότερα η εισφορά που ήδη παρακρατείται (20% για το τμήμα πάνω από τα 1.200 ευρώ και 40% για το τμήμα πάνω από τα 1.000 ευρώ) αφορά σήμερα όσους είναι κάτω των 55. Το νέο σχέδιο προβλέπει οι περικοπές να επεκταθούν και στους συνταξιούχους 55-60 ετών.

Η γραμμή άμυνας του υπουργείου Εργασίας είναι ότι το δημοσιονομικό κενό –όπως προβλέπεται στο νομοσχέδιο- θα καλυφθεί με την εφαρμογή των εξής μέτρων:

- Από την 1η Νοεμβρίου θα γίνονται, σε μηνιαία βάση, διασταυρώσεις μεταξύ των δηλώσεων τις οποίες υποβάλλουν οι εργοδότες στο ΙΚΑ και στην «Εργάνη» για την ασφάλιση του προσωπικού τους και των πληρωμών ώστε να εντοπίζεται όποιος δηλώνει χαμηλότερο μισθό και αποδίδει χαμηλότερες εισφορές ,ζημιώνοντας το ΙΚΑ. Στόχος η εξοικονόμηση 150 εκ ευρώ ετησίως. Σημειώνεται ότι πρόστιμο 10.550 ευρώ, ισόποσο με το πρόστιμο που επιβάλλεται για τους αδήλωτους εργαζόμενους ,θα ισχύσει για όσους εργοδότες δεν συμπεριλάβουν τους εργαζόμενους τους στην Αναλυτική Περιοδική Δήλωση που κάθε μήνα υποβάλλουν στο ΙΚΑ, ακόμη και εάν έχουν ήδη δηλώσει αυτούς τους εργαζόμενους στο Πληροφοριακό Σύστημα «Εργάνη». Επιπλέον οι εταιρίες θα πρέπει να απευθύνονται σε ελεγκτικά γραφεία για την υποχρεωτική έκδοση ασφαλιστικού πιστοποιητικού. Πάντως τα εξοντωτικά πρόστιμα έφεραν αποτέλεσμα καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία της Εργάνης το Σεπτέμβριο, το ισοζύγιο προσλήψεων – απολύσεων ανήλθε στον αριθμό ρεκόρ των 63.122 νέων θέσεων εργασίας, γεγονός που σημαίνει ότι χιλιάδες εργαζόμενοι –υπό το φόβο των προστίμων- δηλώθηκαν για πρώτη φορά στον ασφαλιστικό τους φορέα. Ωστόσο ειδικοί στην αγορά εργασίας θεωρούν ότι το θετικό αποτέλεσμα θα είναι προσωρινό καθώς μετά τους ελέγχους ,οι εργοδότες θα «απολύσουν» τους δηλωμένους μισθωτούς και θα τους επαναφέρουν σε καθεστώς μαύρης εργασίας.

- Από την 1η Δεκεμβρίου υποχρεωτικά όλοι οι εργοδότες θα καταβάλουν μηνιαία και ηλεκτρονικά τις ΑΠΔ στις οποίες θα αναγράφονται οι εισφορές για κύριες και επικουρικές συντάξεις και τα εφάπαξ. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του υπουργείου από αυτό το «νοικοκύρεμα» -που αποφασίστηκε μετά την αποκάλυψη ότι στο ταμείο εμπορουπαλλήλων οι επικουρικές συντάξεις δίνονταν με μοναδικά στοιχεία τις υπεύθυνες δηλώσεις των εργοδοτών - θα εξοικονομηθούν ετησίως 70 εκατ. Ευρώ προς όφελος των ταμείων επικούρησης και πρόνοιας.

- Θα επαλειφθεί η φοροδιαφυγή των συνταξιούχων με την καταγραφή όλων των συντάξεων μέσω του συστήματος «ΗΛΙΟΣ» (ήδη εντοπίστηκαν οι πολυσυνταξιούχοι) αλλά και η αποστολή προσυμπληρωμένων φορολογικών δηλώσεων όπου θα αναγράφεται το ποσό της σύνταξης ή των συντάξεων από την ΗΔΙΚΑ . Εκτιμάται ότι θα εξοικονομηθούν 80 εκ ευρώ.

- Ενεργοποίηση του ΚΕΑΟ ( Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών) στο οποίο θα διαβιβάζονται στο εξής οι ληξιπρόθεσμες οφειλές με στόχο να προχωρήσει σε κατασχέσεις για οφειλές άνω των 5.000 ευρώ. Ηδη στάλθηκαν τα πρώτα ειδοποιητήρια σε 64.331 οφειλέτες του ΙΚΑ «ενεργούς» επιχειρηματικά προκειμένου να προβούν στην ρύθμιση ή την εξόφληση της οφειλής σύμφωνα με την ισχύουσα διαδικασία. Θα ακολουθήσει και δεύτερη επιστολή καθώς και τηλεφωνικές οχλήσεις που θα ειδοποιούν για την επιβολή προστίμου και θα καλούν τους οφειλέτες εντός 20 ημερών να συμμορφωθούν. Αλλιώς ο εκτελεστός τίτλος θα διαβιβάζεται στα κατά τόπο αρμόδια όργανα για εκτέλεση ,δηλαδή θα δίνεται παραγγελία για κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων και εις χείρας τρίτων . Συνολικά σε ρύθμιση χρεών βρίσκονται 48.423 επιχειρήσεις με ρυθμιζόμενο ύψος οφειλής περί τα 2 δισ. ευρώ ενώ δεν έχουν ενταχθεί σε ρύθμιση 232.382 που χρωστούν 6,9 δισ. Ευρώ. Η απογοητευτική πορεία των ρυθμίσεων που επέβαλε η Τρόικα περιορίζουν την «ανάσα» που θα είχε η ελληνική πλευρά στη μάχη της διαπραγμάτευσης.

Συνολικά , το Υπουργείο εκτιμά ότι θα εξοικονομήσει επιπλέον έσοδα 500 εκατ. ευρώ από τις διασταυρώσεις των πληρωμών και τον περιορισμό της εισφοροδιαφυγής και 200 εκατ. - 300 εκατ. ευρώ από τη ρύθμιση για την είσπραξη παλαιών και νέων οφειλών στα ταμεία και τη λειτουργία του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ). Για να εξασφαλισθούν έξτρα έσοδα από τρέχουσες εισφορές και να αποφευχθεί η μείωση των συντάξεων , θα πρέπει – υποστηρίζουν οι ειδικοί –η απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα να αυξηθεί το 2014 κατά 310.000 άτομα , στόχος άπιαστος ακόμα και με τις πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις . Με δεδομένη τη μείωση της κρατικής επιχορήγησης προς τα ταμεία κατά 1,8 δις το 2014, η ελληνική πλευρά ελπίζει ότι η Τρόικα θα υποχωρήσει και θα εγκρίνει ειδικό αποθεματικό ύψους 800 εκ ευρώ από τον κρατικό προυπολογισμού για την χρηματοδότηση των ταμείων .

Στο νομοσχέδιο του υπουργείου εργασίας προβλέπεται ακόμη η επέκταση του εργόσημου και σε άλλες ομάδες περιστασιακά εργαζόμενων αλλά και η δυνατότητα συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων του ΟΓΑ με 40 χρόνια στα 62. Μέσα σε είκοσι μέρες επίσης μετά τη δεύτερη προειδοποιητική επιστολή θα ενεργοποιούνται τα αναγκαστικά μέτρα (κατασχέσεις περιουσίας και λογαριασμών) για τους οφειλέτες που δεν έχουν εξοφλήσει τα χρέη τους ή δεν έχουν ενταχθεί σε ρύθμιση. Ακόμη, αυξάνεται το ποσό της προσωρινής σύνταξης στο 95% της κατά περίπτωση κατώτερης, προκειμένου να ξεμπλοκάρει το σύστημα, εξαιτίας των μεγάλων καθυστερήσεων της απονομής της οριστικής σύνταξης.

Έτσι, μέσα σε 45 ημέρες από την υποβολή της αίτησης θα καταβάλλεται το 95% του ποσού που αντιστοιχεί στον τελευταίο μισθό του ασφαλισμένου.

Ο υπουργός Εργασίας πάντως παραδέχτηκε ότι έρχονται μειώσεις στα εφάπαξ του δημοσίου με πληροφορίες να κάνουν λόγο για προσπάθειες που καταβάλλονται οι μειώσεις αυτές να μην ξεπεράσουν το 20%- 25%, τόνισε ωστόσο ότι δεν αναμένονται μειώσεις στα εφάπαξ του ιδιωτικού τομέα.

Τον Ιούνιο του 2014 αναμένεται να γίνει και η επαναξιολόγηση των επικουρικών συντάξεων.Σύμφωνα με τις μνημονιακές διατάξεις προβλέπεται η εφαρμογή ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στα ταμεία επικουρικής ασφάλισης και πρόνοιας. Τα οικονομικά στοιχεία θα παρακολουθούνται ανά τρίμηνο και όπου υπάρχει «μαύρη τρύπα» θα δρομολογούνται περικοπές. Η ασφαλιστική ιστορία θα καταγράφεται σε «ατομικές μερίδες».