Ισπανία και Ιρλανδία βγαίνουν πανηγυρικά από το Μνημόνιο

Ισπανία και Ιρλανδία, δύο από τις «προβληματικές» χώρες των PIIGS, χώρες που μπήκαν στο Μνημόνιο, στο πρόγραμμα στήριξης και στις αγκάλες του ΔΝΤ μετά την Ελλάδα, εξέρχονται από αυτό πανηγυρικά, σε μια περίοδο που κορυφώνονται οι τόνοι της διεθνούς κριτικής κατά της αυστηρής πολιτικής λιτότητας που επιβάλλει η Γερμανία στην Ευρωζώνη, αλλά και κατά των σχεδιασμών του ΔΝΤ που αποδείχθηκαν – κατά δήλωση των ιδίων των στελεχών του - λανθασμένοι, τουλάχιστον στην περίπτωση της Ελλάδας!

Ισπανία και Ιρλανδία ήρθαν να προσφέρουν ένα πραγματικό «σωσίβιο» στους Ευρωπαίους πολιτικούς ταγούς, αλλά και στη διοικητική ομάδα του ΔΝΤ, αποδεικνύοντας (;) πως όταν το εκάστοτε πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής τηρείται ευλαβικά και χωρίς αναβολές, τότε μπορεί να οδηγήσει στη λύση των όποιων οικονομικών προβλημάτων, ασχέτως του ύψους αλλά και των «ειδικών» χαρακτηριστικών τους, δεδομένου ότι τα χρέη των δύο χωρών δεν είχαν την ίδια βάση, την ίδια πηγή. Είχαν όμως παραπλήσια αντιμετώπιση. Παραπλήσια «συνταγή». Μια συνταγή που στην Ελλάδα δεν έχει – ακόμα (;) - αποδώσει τα αναμενόμενα...

Είναι όμως αυτή η πραγματικότητα; Έχουν βάση οι πανηγυρικές εκδηλώσεις του επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ και τα συγχαρητήρια που αφειδώς σκορπούν εδώ και λίγα εικοσιτετράωρα οι Ευρωπαίοι σε Ιρλανδούς και Ισπανούς;

Και εν τέλει τί ακριβώς πέτυχαν οι δύο κυβερνήσεις και οι δύο λαοί που δεν μπορούμε να πετύχουμε κι εμείς, πολύ περισσότερο όταν πρώτοι μπήκαμε στη διαδικασία της διεθνούς στήριξης; Πώς ακριβώς Ιρλανδοί και Ισπανοί βγαίνουν πρώτοι από τα προγράμματα στήριξης, και μάλιστα με «καθαρό» τρόπο, χωρίς να χρειαστούν δηλαδή ούτε καν μια προληπτική πιστωτική γραμμή, ένα είδος προστατευτικού μηχανισμού που θα λειτουργεί ως «ταμείο εκτάκτου ανάγκης» για το πρώτο χρονικό διάστημα μετά την έξοδο των δύο χωρών από το Μνημόνιο και κατά την αρχική φάση της επιστροφής τους στις αγορές;

Τα δεδομένα λοιπόν έχουν ως εξής: Η Ιρλανδία θα εξέλθει από το πρόγραμμα στήριξης στις 15 Δεκεμβρίου. Η Ισπανία έναν μήνα αργότερα, στα μέσα Ιανουαρίου του 2014. Και για τις δύο χώρες έχει προβλεφθεί η εκταμίευση μιας τελευταίας δόσης από τα συμφωνημένα δάνεια, ύψους 600 και 800 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ για την επόμενη διετία θα διενεργείται, από κοινοτικούς αξιωματούχους και ανά εξάμηνο, ένα είδος «τακτικού ελέγχου» της πορείας της οικονομίας τους, στο πλαίσιο των νέων κανονισμών εποπτείας που συμφωνήθηκε μεταξύ των χωρών μελών της Ευρωζώνης στα πλαίσια του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Το Eurogroup εξέδωσε ανακοινώσεις για την έξοδο της Ιρλανδίας και της Ισπανίας από το μνημόνιο. Στη δήλωση για την Ιρλανδία, το Eurogroup επισημαίνει ότι τα επιτόκια δανεισμού «έχουν εξομαλυνθεί», κάνει λόγο για «σαφείς ενδείξεις επιστροφής σε βιώσιμη ανάπτυξη και δημιουργία θέσεων εργασίας» και τέλος εκτιμά πως το πλεόνασμα των 20 δισεκατομμυρίων ευρώ που επιτεύχθηκε μετά από έξι συνεχόμενους προϋπολογισμούς «αυστηρής λιτότητας και δημοσιονομικών περικοπών», συν τα διαρθρωτικά μέτρα που ελήφθησαν, επαρκεί για να «αποσοβήσει πιθανούς εσωτερικούς ή εξωτερικούς κινδύνους του τραπεζικού συστήματος».

Στη δήλωση για την Ισπανία το Eurogroup σημειώνει ότι «η κατάσταση στον τραπεζικό κλάδο έχει βελτιωθεί σημαντικά», πως «η χώρα έχει κάνει σημαντικές προόδους στον τομέα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων» και πως ήδη η οικονομία έχει επιστρέψει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Ωστόσο όλο αυτό το «success story» δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα σε όλες τις εκφάνσεις της. Και πάντως μπορεί το Eurogroup και οι πολιτικοί να βρήκαν ευκαιρία πανηγυρισμών, η ουσία όμως είναι πως δεν είναι όλα ρόδινα στις δύο αυτές χώρες και πάντως ΔΕΝ πρέπει το παράδειγμά τους να αποτελέσει «υπόδειγμα» αντιμετώπισης μελλοντικών κρίσεων.

Αρχής γενομένης από το γεγονός πως η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ΔΙΑΨΕΥΔΕΙ τα πανηγύρια του Eurogroup μέσα σε ελάχιστες ώρες! Συγκεκριμένα η Κομισιόν ανακοίνωσε την Παρασκευή 15 Νοεμβρίου τα αποτελέσματα της αξιολόγησης των προχεδίων των προϋπολογισμών των χωρών της ΕΕ για το 2014. Όλα τα κράτη μέλη υποχρεώθηκαν, για πρώτη φορά φέτος, να καταθέσουν τα σχέδιά τους για την πορεία της οικονομίας τους την ερχόμενη χρονιά και οι ειδικοί της Κομισιόν εξέτασαν το κατά πόσον αυτά πληρούν τα κριτήρια και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Κι εδώ κάπου αρχίζουν τα ωραία: Η Κομισιόν, με μια σκληρή ανακοίνωση, προειδοποιεί κάποιες χώρες πως τα προσχέδιά τους για τους προϋπολογισμούς του 2014 κινδυνεύουν να παραβιάσουν τους κανόνες της Ε.Ε. Οι περί ων ο λόγος χώρες είναι η Ιταλία, η Φινλανδία, η Μάλτα, το Λουξεμβούργο και η... ΙΣΠΑΝΙΑ! Ειδικότερα η Κομισιόν τονίζει πως οι προϋπολογισμοί αυτών των χωρών, άρα ΚΑΙ της Ισπανίας, «βρίσκονται στο κόκκινο και υπάρχει κίνδυνος αποτυχίας στην εφαρμογή τους»... Ενώ για την Ισπανία υπάρχει το επιπρόσθετο πρόβλημα της υψηλής ανεργίας, η οποία καίτοι υποχώρησε ελαφρά στο γ' τρίμηνο φέτος, παραμένει η δεύτερη υψηλότερη στην Ευρώπη (πίσω μόνον από την Ελλάδα) με 26,26% επίσημο ποσοστό και πάνω από 50% στους νέους...

Οι ίδιες αναλύσεις και οι ίδιοι ειδικοί της Κομισιόν εκφράζουν τους προβληματισμούς τους και για την περίπτωση της Ιρλανδίας. Η οποία ετοιμάζεται να βγει στις αγορές την ώρα που το έλλειμμά της υποχώρησε μεν αλλά με ποσοστό 7,3% παραμένει το υψηλότερο στην Ε.Ε. Η ανεργία στη χώρα ομοίως έχει υποχωρήσει αλλά παραμένει κατά πολύ πάνω από τον κοινοτικό μέσο όρο με ποσοστό 13%, ενώ το χειρότερο είναι πως οι ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας της χώρας κυμαίνονται φέτος στο 2% επί του ΑΕΠ με πρόβλεψη για έως 3% του χρόνου, πλην όμως την ίδια στιγμή ένα στα πέντε στεγαστικά δάνεια, ήτοι κεφάλαια ύψους 25 δισ. ευρώ, είναι – ξανά - «κόκκινα», δηλαδή δεν εξυπηρετούνται. Κι όλα αυτά ενώ οι τράπεζες της Ιρλανδίας πέρασαν όλες από διαδικασία πτώχευσης, «σπασίματος» σε «καλές» και «κακές» και από ανακεφαλαιοποίηση ύψους 65 δισεκατομμυρίων ευρώ με χρήση κεφαλαίων από τους δανειστές της χώρας! Ήδη στελέχη της αγοράς εκφράζουν έντονο προβληματισμό κατά πόσον οι ιρλανδικές – αλλά και οι ισπανικές – τράπεζες μπορούν να περάσουν χωρίς πρόβλημα τα επερχόμενα επερχόμενα stress tests...

Ιρλανδία και Ισπανία εξέρχονται λοιπόν από το Μνημόνιο. Αλλά το ερώτημα που μένει να απαντηθεί είναι εάν όντως έκλεισαν για τα καλά την πόρτα πίσω τους...