Eurogroup: Μετά τις εκλογές… τα «δώρα» από Ευρώπη για μείωση του χρέους

Οι ευρωπαίοι εταίροι δεν ξέχασαν την δέσμευσή τους να βοηθήσουν την Ελλάδα με μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, αλλά το ποια θα είναι αυτά θα καθοριστεί τον Οκτώβριο. 

Ο υπουργός Οικονομικών κύριος Γιάννης Στουρνάρας έβαλε και επισήμως στο τραπέζι των συζητήσεων στο Eurogroup, κάτι που καταγράφεται και στο επίσημο ανακοινωθέν, αλλά χωρίς να μπει σε λεπτομέρειες για πιθανά σενάρια. Όπως φάνηκε από τη στάση των ευρωπαίων ομολόγων του, τρεις εβδομάδες πριν τις ευρωεκλογές επικράτησε η αρχή «κρείττον σιγάν» μέχρι να επιτευχθεί ομοφωνία για τις αποφάσεις. Και η Αθήνα τις αναμένει τον Οκτώβριο και, πάντως, πολύ πριν τη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου.
 
Έτσι, το Eurogroup της 5ης Μαΐου ανήκει στο παρελθόν, αλλά τα αποτελέσματά του θα φανούν στο μέλλον και θα περάσουν από τις συμπληγάδες των επικείμενων Ευρωεκλογών: οι ευρωπαίοι δεν μιλούν ανοικτά για το τι θα πράξουν από το φόβο αντιδράσεων στο εσωτερικό των χωρών τους, ενώ υπενθυμίζουν στην Αθήνα πως όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα της κάλπης στην Ελλάδα, ελάφρυνση χρέους δεν θα υπάρξει εάν επέλθει «χαλάρωση» στην τήρηση του προγράμματος.

Τα επόμενα ορόσημα που θα κρίνουν για την τύχη των μέτρων για ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, όπως προκύπτουν και από τις αναφορές του προέδρου του Eurogroup κ. Ντάισελμλπουμ, θα είναι τα εξής:
 
- Τον Ιούνιο ξεκινά η νέα αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος από την Τρόικα, οι επικεφαλής της θα έρθουν στην Αθήνα για 1-2 μήνες.

- Μέχρι τον Σεπτέμβριο θα παραδώσουν πόρισμα αξιολόγησης για το αν εκτελείται το πρόγραμμα. Εκεί να παρουσιάσουν τα σενάρια για την δυναμική και τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.

- Παράλληλα θα ολοκληρώνονται και τα τραπεζικά stress test από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν τον Οκτώβριο.

- Όλα τα παραπάνω στοιχεία θα αποτελέσουν την βάση των συζητήσεων –σε διεθνές επίπεδο-  και των προτάσεων για το ποια είναι τα πιθανά μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους και ποιες οι συνέπειές τους. Σε μικρογραφία, θα πρόκειται για ένα παζάρι τεχνοκρατών και πολιτικών, παρόμοιο με εκείνο του PSI το 2012. Πρωταγωνιστές θα είναι τα πρόσωπα και οι δυνάμεις που θα έχουν αναδειχτεί στην Ευρώπη, μετά τις ευρωεκλογές και τις αλλαγές προσώπων στην Κομισιόν. «Καταλύτης» για τις διεργασίες αυτές μπορεί να αποδειχτεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Ουάσιγκτον. Η Αθήνα αναμένει τις αποφάσεις Οκτώβριο-Νοέμβριο.

«Εάν και εφόσον»

Στο ανακοινωθέν του Eurogroup πάντως, οι εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων συσκοτίζουν επίτηδες πολλές από τις παραμέτρους της λύσης του ζητήματος.
 
Αφού μεν «Τα κράτη-μέλη του ευρώ επαναβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους να παράσχουν επαρκή στήριξη», θέτουν σαν όριο  «μέχρι η Ελλάδα να ανακτήσει πλήρως την πρόσβαση στις αγορές» και βάζουν και τον όρο «με την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα συμμορφώνεται πλήρως με τις απαιτήσεις και τους στόχους του προγράμματος προσαρμογής». Πετάνε δε το μπαλάκι στους ελεγκτές της Τρόικα αναφέροντας πως «τα σχετικά οφέλη πιθανών μέτρων για τη βιωσιμότητα του χρέους – όπως στην ανακοίνωση του Eurogroup της 27ης Νοεμβρίου του 2012 – θα εξεταστούν στο πλαίσιο της επόμενης αξιολόγησης».
 
Τα μέτρα για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους θα εξεταστούν στην επόμενη αξιολόγηση του προγράμματος, δήλωσε και ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάσιελμπλουμ, που άφηνε όμως κάθε κουβέντα του «στο φλου»: προϊδέασε ότι μετά το τέλος της επόμενης αξιολόγησης του προγράμματος θα εξαχθούν τα τελικά συμπεράσματα για το χρέος, λέγοντας πως «θα πρέπει να δούμε αν υπάρχει θέμα βιωσιμότητας του χρέους, σε τι μέγεθος και πότε θα συμβεί, εάν συμβεί».
 
Πώς επηρεάζουν οι τράπεζες

«Υπάρχουν θέματα που πρέπει να εξεταστούν και ένα ακόμη στοιχείο είναι η κατάσταση στις τράπεζες», τόνισε μιλώντας στην συνέντευξη τύπου μετά το Γιούροργκουπ ο κύριος Ντάισελμπλουμ. «Ο έλεγχος στις ελληνικές τράπεζες θα δείξει το ύψος των κεφαλαίων που θα πρέπει να παραμένουν σε εφεδρεία ή δεν θα είναι πλέον αναγκαία στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.  Η διαδικασία αυτή θα γίνει τους επόμενους μήνες, τα αποτελέσματα να αναμένονται τον Οκτώβριο και θα δείξουν το ύψος των διαθέσιμων κεφαλαίων, κάτι που θα δώσει περισσότερες πληροφορίες για τη βιωσιμότητα του χρέους».
 
 
Ο επικεφαλής του Eurogroup «επιδαψίλευσε δάφνες» στην Αθήνα για την πρόοδο που έχει σημειώσει η Ελλάδα στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής. Επισήμανε ότι το Eurogroup καλωσορίζει την ολοκλήρωση των προαπαιτούμενων για την εκταμίευση των 6,3 δισ. ευρώ από το EFSF και αναμένει ότι θα δοθεί η έγκριση της αξιολόγησης από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στις αρχές Ιουνίου.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στο σχέδιο δεκαετές σχέδιο Ανάπτυξης το οποίο, όπως είπε, θα είναι ένα δεύτερο στάδιο που ακολουθεί το πρόγραμμα προσαρμογής. Επιπλέον, και στο ανακοινωθεν τονίζεται ότι θα δοθεί μεγάλη κοινοτική βοήθεια ύψους 19 δισ. ευρώ στη χώρα μας από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμείαστα επόμενα 7 χρόνια.
 
 
Η ανακοίνωση του Eurogroup για την Ελλάδα
 
Το Eurogroup χαιρετίζει τις πρόσφατες θετικές μακροοικονομικές εξελίξεις στην ελληνική οικονομία. Οι ανανεωμένες προοπτικές ανάπτυξης για την Ελλάδα αντανακλούν τις αξιοσημείωτες προσπάθειες προσαρμογής που έχουν αναλάβει οι Έλληνες πολίτες και οι αρχές.
 
Το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής αρχίζει να αποδίδει και αποδεικνύεται ότι είναι ο ακρογωνιαίος λίθος για την επιστροφή της Ελλάδας στη βιώσιμη και ισορροπημένη ανάπτυξη. Η δημοσιονομική επίδοση συνεχίζει να είναι ισχυρή, όπως αποτυπώνεται στο πρωτογενές πλεόνασμα του 2013, όπως προσδιορίζεται στο πρόγραμμα.
 
Επιπλέον, η πρόσφατη επιστροφή της χώρας και των ελληνικών τραπεζών στις διεθνείς αγορές, είναι ένα ενθαρρυντικό σημάδι της αυξημένης εμπιστοσύνης της αγοράς, και είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα προς την ανάκτηση ευρύτερης πρόσβασης στην αγορά. Η πλήρης εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων του προγράμματος θα είναι ζωτικής σημασίας για αυτό το σκοπό.
 
Ευχάριστο γεγονός είναι επίσης ότι οι ελληνικές αρχές έχουν συμμορφωθεί με τα προαπαιτούμενα για την πρώτη εκταμίευση του EFSF από τη παρούσα review. Το δ.σ. των διευθυντών του EFSFενέκρινε την εκταμίευση των 6,3 δις. ευρώ, που έλαβε χώρα στις 28 Απριλίου. Το δ.σ. του ΔΝΤ αναμένεται να αποφασίσει τον Ιούνιο για την εκταμίευση περίπου 3,6 δις. ευρώ. Καλούμε τις αρχές να συνεχίσουν στο ίδιο θετικό μεταρρυθμιστικό momentum και να διατηρήσουν το πρόγραμμα σε τροχιά αποφεύγοντας τη συσσώρευση των καθυστερήσεων.
 
Όπως προβλέπεται από το πρόγραμμα, η σημαντική προσαρμογή που έλαβε χώρα, επιτρέπει στην ελληνική οικονομία να μπει σε μια νέα φάση, μετακινούμενη από στη σταθεροποίηση και την ανάκαμψη, στη βιώσιμη ανάπτυξη. Η μακροπρόθεσμη στρατηγική για την ενίσχυση της ανάπτυξης που μας παρουσίασαν οι ελληνικές αρχές, δείχνει μια σαφή αποφασιστικότητα των ελληνικών αρχών να συνεχίσουν το μεταρρυθμιστικό δρόμο. Το Eurogroup υποστηρίζει αυτή τη στρατηγική που χτίζεται στο πρόγραμμα προσαρμογής με την ενίσχυση των πολιτικών που αυξάνουν τις ιδιωτικές επενδύσεις, διευκολύνουν την οικονομική δραστηριότητα και τελικά οδηγούν στη δημιουργία θέσεων εργασίας. Καλούμε την Ελλάδα να αναπτύξει ένα πιο ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης, που συνάδει με το ισχύον πρόγραμμα.
 
Στο πλαίσιο αυτό, το Eurogroup χαιρετίζει την πρόοδο που σημειώθηκε από την Κομισιόν και τις ελληνικές αρχές με την προετοιμασία της συμφωνίας εταιρικής σχέσης για τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία. Στα επόμενα επτά χρόνια, αυτά τα funds θα παράσχουν περί τα 19 δις. ευρώ σε συνχρηματοδοτούμενες εισφορές για την ελληνική οικονομία, με στόχο να δημιουργηθεί μια ανταγωνιστική και δυναμική οικονομία, που θα οδηγείται από την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία. Επιπλέον, η ελληνική κυβέρνηση έχει εκφράσει την φιλοδοξία να προσελκύσει και να διευκολύνει τις ιδιωτικές επενδύσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρόσφατα συσταθείς οργανισμός για την ανάπτυξη, θα βοηθήσει να συγκεντρωθούν οικονομικοί πόροι από ιδιωτικούς και δημόσιους οργανισμούς για την παροχή χρηματοδότησης στις ΜμΕ και για τα δημόσια επενδυτικά projects.
 
Το Eurogroup χαιρετίζει επίσης τη συμβολή στην υλοποίηση του προγράμματος που παρέχεται από την τεχνική βοήθεια στην Ελλάδα υπό το συντονισμό της Task Force. Τονίζουμε την ανάγκη για τη συνέχιση και τη διατήρηση της τεχνικής βοήθειας στην υποστήριξη των μεταρρυθμίσεων που συνδέονται με την ανάπτυξη (συμπεριλαμβανομένου και μέσου της αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς και μέσω της υποστήριξης της ικανότητας δημιουργίας εθνικής δημόσιας διοίκησης). Τα κράτη-μέλη του ευρώ θα αξιολογήσουν τις δυνατότητές τους ώστε να εισέλθουν σε πιο στενή συνεργασία με την Ελλάδα στο θέμα αυτό.
 
Ενθαρρύνουμε την Ελλάδα να κάνει χρήση της νέας χρηματοδοτικής ρύθμισης για τεχνική βοήθεια, και μετά από το 2014. Συστήνουμε στην Ελλάδα, σε συντονισμό με την Κομισιόν (συμπεριλαμβανομένης και της Task Force), να παρέχει μια επισκόπηση της εξωτερικής χρηματοδότησης και της τεχνικής υποστήριξης που είναι διαθέσιμη και να εξετάσει τον πιθανό ρόλο των σχετικών διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για την παροχή της εξειδίκευσής τους, και κατά περίπτωση, κεφαλαίων.
 
Τα κράτη-μέλη του ευρώ επαναβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους να παράσχουν επαρκή στήριξη μέχρι η Ελλάδα να ανακτήσει πλήρως την πρόσβαση στις αγορές, με την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα συμμορφώνεται πλήρως με τις απαιτήσεις και τους στόχους του προγράμματος προσαρμογής. Τα σχετικά οφέλη πιθανών μέτρων για τη βιωσιμότητα του χρέους – όπως στην ανακοίνωση του Eurogroup της 27ης Νοεμβρίου του 2012 – θα εξεταστούν στο πλαίσιο της επόμενης αξιολόγησης.