Αργεντινή: Σε επιλεκτική χρεοκοπία για δεύτερη φορά μετά το 2001

O εφιάλτης της χρεοκοπίας περνά για δεύτερη φορά πάνω από την τρίτη ισχυρότερη οικονομία της Λατινικής Αμερικής πλην όμως σε μια εξέλιξη που φαίνεται, με βάση και τις μέχρι στιγμής αντιδράσεις των διεθνών αγορών αλλά και τις δηλώσεις των αναλυτών, μάλλον αναμενόμενη και εν πολλοίς προεξοφλημένη!

Επί της ουσίας από τις 07:00 ώρα Ελλάδος η Αργεντινή βρίσκεται σε αδυναμία πληρωμής των ομολόγων -έπειτα από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις με εκπροσώπους δύο κερδοσκοπικών επενδυτικών ταμείων, που αποκαλούνται «όρνεα» και διεκδικούν το ποσό του 1,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων- καθώς ο δικαστικός διαμεσολαβητής στην υπόθεση χρέους της χώρας Ντάνιελ Πόλακ έχει διατάξει τα μέλη της διοίκησης των τραπεζών να μην μεταβιβάσουν τις πληρωμές στους άλλους πιστωτές της Αργεντινής.

Η Αργεντινή μπήκε σε καθεστώς χρεοκοπίας, για δεύτερη φορά τα τελευταία 12 χρόνια, καθώς έσβησαν οι ελπίδες για την εξεύρεση μίας λύσης τα μεσάνυχτα, με τους πιστωτές της που θέλουν να αποπληρωθούν πλήρως για τα ομόλογά τους.

Η Αργεντινή μπήκε σε καθεστώς πτώχευσης για ένα ποσό που θεωρείται πολύ μικρό για κράτος, ύψους μόλις 539 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο θα έπρεπε να πληρώσει το αργότερο μέχρι τα μεσάνυχτα της Τετάρτης, ώρα Νέας Υόρκης, στους πιστωτές της που είχαν συμφωνήσει στο κούρεμα των ομολόγων της, τα οποία διακρατούσαν κατά 70% μετά την οικονομική κρίση του 2001 και τη χρεοκοπία το 2002.

Το αποτέλεσμα είναι να αναμένονται μειώσεις στις τιμές των μετοχών και των ομολόγων της και να αυξάνονται οι πιθανότητες επιδείνωσης της οικονομικής ύφεσης φέτος. Σε μια πρώτη αντίδραση πάντως το χρηματιστήριο της χώρας όχι μόνο δεν πιέστηκε, αλλά αντιθέτως χθες, ελάχιστες ώρες πριν εκπνεύσει η διορία της "χρεοκοπίας" ο χρηματιστηριακός δείκτης της χώρας, Merval, κατέγραψε άνοδο 6,9%, παρά μάλιστα την ανακοίνωση ότι δεν επετεύχθη συμφωνία μεταξύ της χώρας με τα hedge funds, ενώ από την αρχή του έτους, ο δείκτης έχει καταγράψει άνοδο 65%, σημειώνοντας την μεγαλύτερη άνοδο των τελευταίων 20 ετών.

Μάλιστα ο διεθνούς φήμης αναλυτής και επενδυτής Μαρκ Μόμπιους, σε μια πρώτη του δήλωση νωρίτερα σήμερα, υποστήριξε πως ορθώς έπραξε η Αργεντινή και χρεοκόπησε και εκτίμησε πως σε βάθος χρόνου αυτή η εξέλιξη θα αποβεί θετική για τη χώρα!

Σε κάθε περίπτωση η πραγματικότητα θέλει την Αργεντινή, έπειτα από μία μακρά δικαστική διαμάχη με τα κερδοσκοπικά ταμεία (hedge funds) που αρνήθηκαν να δεχθούν την αναδιάρθρωση του χρέους της μετά τη χρεοκοπία της χώρας το 2002, να μην καταφέρνει να επιτύχει συμφωνία πριν την καταληκτική προθεσμία που είχε έως τα μεσάνυχτα για την πληρωμή τοκομεριδίων σε αναδιαρθρωμένα ομόλογά της.

Ακόμη και μία σύντομη χρεοκοπία θα αυξήσει το κόστος δανεισμού των επιχειρήσεων, θα ασκήσει μεγαλύτερη πίεση στο νόμισμα της χώρας (πέσο), θα εξαντλήσει τα μειωμένα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας και θα τροφοδοτήσει τον πληθωρισμό της χώρας που είναι από τους υψηλότερους στον κόσμο.



Σύμφωνα με όσα μεταδίδει το Reuters, ο δικαστικός διαμεσολαβητής Ντάνιελ Πόλακ κάνει λόγο για επικείμενη χρεοκοπία της Αργεντινής και δηλώνει σχετικά: «Δεν επετεύχθη συμφωνία και η Δημοκρατία της Αργεντινής βρίσκεται σε αδυναμία πληρωμής».

Όπως είπε ο Πόλακ, η αδυναμία πληρωμής «δεν αποτελεί μία απλή ''τεχνική'' κατάσταση, αλλά ένα αληθινό και οδυνηρό γεγονός που θα έχει επιπτώσεις στους ανθρώπους», συμπεριλαμβανομένων των πολιτών της Αργεντινής, των ομολογιούχων και των πιστωτών.

«Οι πολίτες της Αργεντινής θα είναι το πραγματικό και απόλυτο θύμα. Οι πλήρεις συνέπειες της αθέτησης δεν είναι προβλέψιμες, αλλά σίγουρα δεν είναι θετικές», τόνισε.

Ο υπουργός Οικονομικών της Αργεντινής, Άξελ Κισίλοφ, δηλώνει ότι η χώρα δεν έχει αθετήσει τους όρους του χρέους της, επαναλαμβάνοντας ότι έχει αποστείλει τις απαιτούμενες πληρωμές στα μέλη της διοίκησης των τραπεζών.

«Η Αργεντινή πλήρωσε, έχει χρήματα, θα συνεχίσει να πληρώνει τις επόμενες δόσεις διότι θέλουμε να το κάνουμε και διότι υπάρχουν διαθέσιμα χρήματα», τόνισε. «Τα χρήματα είναι εκεί. Εάν επρόκειτο για χρεοκοπία, δεν θα υπήρχαν χρήματα».


Ο υπουργός Οικονομικών της Αργεντινής, Axel Kicillof 







Ο Κισίλοφ έκανε αυτά τα σχόλια κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε από το προξενείο της Αργεντινής στη Νέα Υόρκη, έπειτα από δύο ημέρες διαπραγματεύσεων με τους πιστωτές που επιδιώκουν την πλήρη αποπληρωμή των αναδιαρθρωμένων ομολόγων της χώρας.

Από την πλευρά των hedge funds δεν υπήρξε άμεση απάντηση.

«Είμαστε συνηθισμένοι στα ''άσχημα'' νέα. Σχεδόν κάθε δέκα χρόνια ζούμε έναν ''κατακλυσμό''. Είναι ντροπή», δηλώνει για τη δυσάρεστη είδηση 34χρονος κρατικός υπάλληλος.

Ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης Standard and Poor's κήρυξε χθες το βράδυ την Αργεντινή σε κατάσταση «επιλεκτικής χρεοκοπίας».



Οι επαφές της τελευταίας στιγμής, ξεκίνησαν το βράδυ της Τετάρτης (18:00 ώρα Ελλάδας) στο γραφείο του μεσολαβητή που διορίστηκε από το δικαστήριο για να διεξάγει τις διαπραγματεύσεις.

Ο στόχος ήταν να βρεθεί μια λύση πριν από τα μεσάνυχτα της Τετάρτης, τοπική ώρα (07:00 την Πέμπτη ώρα Ελλάδας). Κάτι που δεν έγινε ποτέ...




Η λύση αυτή θα επέτρεπε, αφενός να ικανοποιηθούν τα NML και Aurelious και αφετέρου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο οι υπόλοιποι πιστωτές —που διακρατούν το 93% του χρέους της χώρας— να διεκδικήσουν με τη σειρά τους το σύνολο της οφειλής και όχι μόνο το 30% της αρχικής τους επένδυσης.



Σύμφωνα με ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία η δεύτερη χρεοκοπία της χώρας αναμένεται να ταρακουνήσει το χρηματιστήριο της Αργεντινής, το οποίο τις τελευταίες ημέρες υπό την ελπίδα ότι θα βρισκόταν λύση είχε καταγράψει (όπως και τα ομόλογα) ράλι.









Πώς έφτασε στη χρεοκοπία το 2002

Η Αργεντινή ήταν, μέχρι το οικονομικό κραχ του 2001, μια από τις ισχυρότερες οικονομίες παγκοσμίως κυρίως χάρη στις εξαγωγές βοδινού και λευκού κρέατος, καλαμποκιού και ζάχαρης.

Η οικονομία της Αργεντινής εισήλθε σε σχετικά αργούς ρυθμούς ύφεσης μετά το 1930, κατά τη μεγάλη οικονομική κρίση, και ανέκαμψε μερικά στη συνέχεια. Ασταθείς πολιτικές οδήγησαν τη χώρα σε σοβαρά προβλήματα ρευστότητας κατά τα διαστήματα 1949-52 και 1959-63, χάνοντας παράλληλα τη θέση ανάμεσα στα πλούσια κράτη σε παγκόσμιο επίπεδο, αν και η εκβιομηχάνισή της συνεχιζόταν. Μετά από μία αισιόδοξη δεκαετία, η οικονομία συνέχισε να παρακμάζει κατά τη δικτατορία μεταξύ του 1976 και του 1983, αλλά και για ένα διάστημα στη συνέχεια. Η κυβέρνηση προσπάθησε μία φιλελευθεροποίηση στην οικονομία, χωρίς όμως οργάνωση και διαφάνεια, η οποία αύξησε το δημόσιο χρέος και ανέστειλε τη βιομηχανική ανάπτυξη και την κοινωνική ανάταση. Περισσότερες από 400.000 εταιρίες όλως των μεγεθών χρεωκόπησαν μέχρι το 1982, ενώ οι πολιτικές που υιοθετήθηκαν από το 1983 ως το 2001 απέτυχαν να αναστρέψουν την κατάσταση.

Οι πληρωμές των εξωτερικών χρεών έφτασαν σε πρωτόγνωρα επίπεδα, ενώ η φοροδιαφυγή και η διαφυγή κεφαλαίων συνέβαλαν σε μία κρίση ισοζυγίου πληρωμών, που έθεσε την οικονομία σε καταστολή από το 1975 ως το 1990. Για την αντιμετώπιση της κατάστασης, ο οικονομολόγος Ντομίνγκο Καβάγιο υποτίμησε το πέσο σε σχέση με το δολάριο το 1991 και μείωσε τις χρηματικές παροχές. Το οικονομικό επιτελείο του προώθησε την απελευθέρωση του εμπορίου, την άρση του προστατευτισμού και τις ιδιωτικοποιήσεις. Ο πληθωρισμός έπεσε και το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1/3 μέσα σε τέσσερα χρόνια. Οι εξωτερικές όμως δυσμενείς συνθήκες και η αδυναμία του συστήματος ακύρωσαν τυχόν θετικά αποτελέσματα, προκαλώντας τη σταδιακή υποβάθμιση της οικονομίας από το 1995 μέχρι την τελική της κατάρρευση το 2001. Οι εκροές κεφαλαίων προς το εξωτερικό από απελπισμένους καταθέτες που έβλεπαν τη χρεοκοπία να έρχεται κορυφώθηκαν.

Η τότε κυβέρνηση για να σταματήσει την αιμορραγία των κεφαλαίων έθεσε δρακόντειους περιορισμούς πυροδοτώντας κοινωνική έκρηξη. Σε αυτές τις κρίσιμες στιγμές τα ηνία της χώρας ανέλαβε ο Εντουάρντο Ντουάλτε. Ο νέος πρόεδρος προχώρησε άμεσα στην κατάλυση της σταθερής ισοτιμίας «πέσο»-δολαρίου.

Τη διετία 2001-02 η οικονομία της Αργεντινής παρουσίασε τη χειρότερη κατάσταση από το 1930. Το 2002, το χρέος είχε αυξηθεί, το ΑΕΠ είχε συρρικνωθεί, ενώ η ανεργία ανερχόταν στο 25%, με το πέσο να έχει υποτιμηθεί κατά 70%.

Το νόμισμα της Αργεντινής καταβαραθρώθηκε αναγκάζοντας τη χώρα σε στάση πληρωμών πάνω στο ύψους 132 δισ. δολαρίων χρέος, δηλαδή τη μεγαλύτερη μέχρι τότε πτώχευση στην ιστορία. Η αδυναμία της να καλύψει τις υποχρεώσεις της ουσιαστικά έθεσε την Αργεντινή εκτός διεθνών αγορών, σταματώντας απότομα τη ροή των επενδύσεων προς τη χώρα.