Τελευταίος γύρος πριν τη συμφωνία

Να βγει «λευκός καπνός» στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές, αναμένουν σήμερα Αθήνα και Βρυξέλλες. Η «ώρα μηδέν» για τη συμφωνία  πλησιάζει.

Στην μαραθώνια χθεσινή συνεδρίαση που κράτησε 12 ώρες (μέχρι τις 3.30 το πρωί) κυβέρνηση και δανειστές κατέληξαν σε ένα τελικό κείμενο συμφωνίας που, εκτός απροόπτου, θα λάβει απόψε την τελική του μορφή.

Οι υπουργοί κύριοι Ευκλείδης Τσακαλώτος και Γιώργος Σταθάκης μπήκαν ξανά σήμερα στις 10:30 το πρωί στην αίθουσα των διαπραγματεύσεων στο Χίλτον και δεν αναμένεται να βγουν έστω και αν πλησιάζουν τα ξημερώματα της Τρίτης, αν δεν κλείσει πρώτα η "πολυπόθητη" συμφωνία.
 
Όπως φάνηκε στη χθεσινή σύσκεψη, πλέον δεν υπάρχουν διαφορετικά κείμενα και προτάσεις από τις δύο πλευρές. Από τα μεσάνυχτα της Κυριακής υπάρχει πλέον ένα μόνο κείμενο, που καθαρογράφεται λέξη προς λέξη για να ανακοινωθεί και να υπογραφεί απόψε τη νύχτα.
 
«Τώρα φτιάχνουμε το τελικό κείμενο, αύριο θα τελειώσει» έλεγε στέλεχος κοντά στην διαπραγμάτευση, λίγο πριν τελειώσει η χθεσινή συνάντηση τα ξημερώματα της Δευτέρα. «Οι δύο πλευρές ετοιμάζουν το τελικό κείμενο γραμμή-γραμμή, λέξη-λέξη» τόνιζε. 
 
Παραδόξως ίσως, παρότι υπάρχουν πολλά καυτά ζητήματα ανοικτά, όπως το δημοσιονομικό σενάριο στο οποίο θα «κουμπώσουν» όλα τα νέα μέτρα, το τελικό κείμενο που γράφεται αυτές τις ώρες θα περιλαμβάνει νέα προαπαιτούμενα που θα πρέπει να ψηφιστούν άμεσα «εδώ και τώρα» για να έρθει η πρώτη δόση των δανείων, χρονοδιάγραμμα μέτρων ως το 2018 και σύμβαση με τον ESM για δάνειο ύψους 50-52 δισ. ευρώ.
 

Μένουν έτσι αναπάντητα και πολλά ζητήματα όπως:
 
- Με ποιο κριτήριο επιλέγονται και, κυρίως, αν επαρκούν τα προαπαιτούμενα μέτρα άμεσης εφαρμογής, χωρίς να έχει προλάβει να εξεταστεί και να συζητηθεί καν το μακροοικονομικό σενάριο για την ελληνική οικονομία ως το 2018. Αυτό υποψιάζει πως είτε λαμβάνονται «μέτρα στον αέρα» χωρίς να μετριέται η χρησιμότητά τους, είτε να μένουν τα δημοσιονομικά θέματα στην άκρη μέχρι το φθινόπωρο και μετά, ενδεχομένως, να υπάρξει εκτίμηση για το αν επαρκούν ή χρειάζονται και άλλα νέα μέτρα (για να βγουν οι στόχοι για πρωτογενή πλεονάσματα κάθε έτους).
 
- Πόσα λεφτά θα προβλέπει  το νέο δάνειο και ποιος θα τα δώσει. Με βάση τη γνωστή αναλογία (50-52 δισ. από τον ESM, 16 δισ. από το ΔΝΤ, περίπου 10 δισ. απευθείας από τις αγορές ως το 2018 και άλλα τόσα από το νέο Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων) τα μόνα «σίγουρα» λεφτά είναι του ESM και έτσι το ΔΝΤ μπορεί να μην θέλει να βάλει καν τα δικά του, αφού απαιτεί βέβαιη κάλυψη στο 100% των αναγκών πληρωμών του τριετούς προγράμματους. Από τα 50 δισ. του ESM πάντως, επιδιώκεται να δοθούν 20-25 δισ. άμεσα στη χώρα μας για να ανταποκριθεί στις ήδη συσσωρευμένες υποχρεώσεις του, και στο εξωτερικό αλλά και εντός Ελλάδος. 

Τα «αγκάθια»
 
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, τα μεγαλύτερα αγκάθια  της διαπραγμάτευσης όπως διαμορφώθηκαν την Κυριακή είναι:

· Τα κόκκινα δάνεια: η Αθήνα επιμένει στη δημιουργία νέου  φορέα  διαχείρισης και διαφωνεί με το πωλητήριο δανείων από τράπεζες στα ξένα funds.

· Αγρότες: Η κυβέρνηση επιχειρεί να φέρει τη μισή αύξηση τον Οκτώβριο φέτος και την άλλη μισή τον Οκτώβριο του 2016.

· Έκτακτη εισφορά: Η ελληνική πλευρά  επιμένει  για την επιβολή συντελεστή 8%   στα εισοδήματα  άνω των 500.000 ευρώ. Αλλιώς θα επιβαρυνθούν υπερβολικά τα εισοδήματα μεταξύ 50.000 και 100.000 ευρώ, με συνετελετή 6% αντί για 4%.

· Ενέργεια:  Οι δανειστές ζητούν την πλήρη απελευθέρωση της αγοράς και φυσικου αερίου.

· ΦΠΑ: η πώληση μοσχαρίσιου κρέατος θα παραμείνει σε συντελεστή ΦΠΑ 13%. Στον αντίποδα όμως,  αν δεν αλάξει ξαφνικ κάτι, με 23% θα φορολογούνται όχι μόνο τα φροντιστήρια αλλά ίσως και ιδιωτικά σχολεία (γυμνάσια, λύκεια κλπ).

· Εργασιακό: οι θεσμοί ζητούν να περιοριστεί η μετενέργεια για τις συλλογικές συμβάσεις από τους 6 μήνες σήμερα, στους 3 μήνες.

· Πρόωρες συντάξεις.: Ενώ το Σάββατο φαινόταν να  έχει τεθεί εκτός των προαπαιτούμενων, την Κυριακή επανήλθε από τους δανειστές με απαίτηση να ενταχθεί στα προαπαιτούμενα.

· Αγορές. Ισχυρές πιέσεις εκφράζονται για  τα κλειστά επαγγέλματα και οι αγορές που πρέπει να απελευθερωθούν άμεσα με ρητή αναφορά στο πακέτο των προαπαιτούμενων.
 
Αλλαγές επέρχονται όμως στις 100 δόσεις, ακόμα και για όσους ήδη ξεκίνησαν και πληρώνουν κανονικά τις δόσες ως τώρα. Οι ρυθμίσεις γίνονται πιο «αλμυρές» αφού προβλέπεται:

- Αύξηση επιτοκίου από το 3% στο 5% για όσους έχουν χρέος πάνω από 5.000 ευρώ.

- Σε αρχική οφειλή κάτω από 5.000 ευρώ εισάγονται κριτήρια για να διατηρηθεί το επιτόκιο στο 0% όπως σήμερα, διαφορετικά επιβάλλεται επιτόκιο 5%. Στα κριτήρια περιλαμβάνονται ο οφειλέτης να είναι φυσικό πρόσωπο χωρίς επιχειρηματική δραστηριότητα,  το χρέος όταν ξεκινούσε η υπαγωγή στη ρύθμιση να μην υπερβαίνει το 50% του ετήσιου εισοδήματός του και να έχει ακίνητη περιουσία έως 150.000 ευρώ.
-Προβλέπεται μείωση του αριθμού των δόσεων για πάνω από ένα εισοδηματικό όριο
- Επιχειρείται να εισαχθεί ρήτρα "αποβολής" από τις  100 δόσεις για ασυνεπείς  οφειλέτες με την ελληνική πλευρά  να θέτει  θέμα συνταγματικότητας