«Βόμβα» από το Ελεγκτικό Συνέδριο: Επιστρέψτε συντάξεις και εισφορά αλληλεγγύης

Μία ακόμη τεράστια μαύρη τρύπα στον κρατικό προϋπολογισμό θα προκαλέσουν τόσο η απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου που δημοσιεύτηκε τώρα όσο και αυτές που αναμένεται να δημοσιευτούν μέσα στις επόμενες μέρες, καθώς θα υποχρεώσουν την κυβέρνηση να επιτρέψει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε συνταξιούχους του δημόσιου τομέα.

Οι σχεδόν ομόφωνες αποφάσεις της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου που επιβάλλουν την αναδρομική, από 1ης Αυγούστου 2012, επιστροφή τεράστιων ποσών στους συνταξιούχους του Δημοσίου από τις αναδρομικές μειώσεις των συντάξεών τους, αλλά και από την επιστροφή της εισφοράς αλληλεγγύης αποτελούν πονοκέφαλο για την κυβέρνηση, η οποία είναι αναγκασμένη να αναζητήσει την κάλυψη του τεράστιου δημοσιονομικού κενού που θα δημιουργηθεί με ισοδύναμα. Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δημοσιονομικού Δικαστηρίου έκρινε σχεδόν ομόφωνα ότι είναι αντισυνταγματικό το αναδρομικό χοντρό ψαλίδισμα των συντάξεων που έγινε στους απόμαχους γιατρούς του ΕΣΥ -οι οποίοι αμείβονται με ειδικό μισθολόγιο- αναδρομικά από τον Αύγουστο του 2012, σύμφωνα με τον νόμο 4093/2012 (Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013-2016), αλλά και τους προγενέστερους μνημονιακούς νόμους.

Οι σύμβουλοι του Ελεγκτικού Συνεδρίου αποφάνθηκαν ότι οι περικοπές των συντάξεων παραβιάζουν τις διατάξεις του Συντάγματος που κατοχυρώνουν την ισότητα, την αναλογικότητα και την αρχή του κοινωνικού κράτους δικαίου. Η Ολομέλεια υπογραμμίζει ότι οι λόγοι δημοσίου συμφέροντος που επικαλέστηκε το υπουργείο Οικονομικών για να δικαιολογήσει τις περικοπές των συντάξεων, δηλαδή την επίτευξη των στόχων του μεσοπρόθεσμου προγράμματος, «δεν αρκούν για να καταστήσουν συνταγματικά ανεκτές τις συγκεκριμένες περικοπές».

Πάντως, συνεχίζουν οι σύμβουλοι του Ελεγκτικού Συνεδρίου, «ανεξαρτήτως του ότι το δημόσιο συμφέρον, για την εξυπηρέτηση του οποίου επιβλήθηκαν οι νέες μειώσεις, δεν ήταν τόσο έντονο όσο εκείνο που δικαιολογούσε την υιοθέτηση των αρχικών μέτρων των νόμων 3833/2010 και 3845/2012 που ελήφθησαν προ του κινδύνου άμεσης χρεοκοπίας και εξόδου της χώρας από την Ευρωζώνη, οι επίμαχες περικοπές συνιστούν μέτρα που λαμβάνονται μεν για την αντιμετώπιση της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, επιβαρύνουν όμως και πάλι -κατά παράβαση του άρθρου 25 του Συντάγματος περί υποχρέωσης όλων των πολιτών για εκπλήρωση του χρέους της κοινωνικής και εθνικής αλληλεγγύης- την ίδια κατηγορία πολιτών».  «Οι περικοπές αυτές των συντάξεων», τονίζουν οι δικαστές, «δεν μπορούν να δικαιολογηθούν».
Από τις συνταγματικές επιταγές συνάγεται, αναφέρουν σε άλλο σημείο, ότι σε περίπτωση παρατεταμένης οικονομικής κρίσης «ο κοινός νομοθέτης δύναται να θεσπίζει μέτρα περιστολής των δημοσίων δαπανών που συνεπάγονται σοβαρή οικονομική επιβάρυνση μεγάλων κατηγοριών του πληθυσμού και ιδίως όσων λαμβάνουν μισθό ή σύνταξη από το δημόσιο ταμείο». Ομως, η δυνατότητα αυτή «δεν μπορεί να είναι απεριόριστη, αλλά έχει ως όριο τις αρχές της αναλογικότητας, της ισότητας στην κατανομή των δημοσίων βαρών και του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, οι οποίες επιτάσσουν το βάρος της δημοσιονομικής προσαρμογής να κατανέμεται μεταξύ όλων των κατηγοριών των απασχολουμένων τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, όπως και των ασκούντων ελευθέριο επάγγελμα, δεδομένου μάλιστα ότι η βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών είναι προς όφελος όλων».

Ούτε είναι δυνατόν η επιβάρυνση των οικονομικών μέτρων για την αντιμετώπιση παρατεταμένης οικονομικής κρίσης «να κατανέμεται πάντοτε σε συγκεκριμένες κατηγορίες πολιτών, όπως είναι οι μισθοδοτούμενοι από το Δημόσιο, οι οποίοι κατά κανόνα είναι και συνεπείς προς τις φορολογικές τους υποχρεώσεις», ενώ την ίδια στιγμή να ευνοούνται άλλες κατηγορίες πολιτών «από την ασυνέπεια των οποίων, κυρίως στο πεδίο της εκπλήρωσης των φορολογικών τους υποχρεώσεων, προκαλείται σε μεγάλο βαθμό η δυσμενής οικονομική συγκυρία».

Παράλληλα, αποφάνθηκαν ότι οι επίμαχες περικοπές των συντάξεων των γιατρών είναι αντίθετες στο πρώτο πρόσθετο πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), το οποίο προστατεύει την περιουσία των πολιτών, στην έννοια της οποίας περιλαμβάνονται τόσο ο μισθός όσο και η σύνταξη.  Οι διατάξεις του νόμου 4093/2012 είναι κατά συνέπεια ανίσχυρες, ως αντίθετες στην ΕΣΔΑ, καθώς «πρόκειται για στέρηση γεννημένου περιουσιακής φύσεως δικαιώματος (σύνταξης συγκεκριμένου ποσού που έχει ήδη καταβληθεί), χωρίς να προκύπτει ότι η αναδρομική αυτή μείωση υπαγορεύθηκε από επιτακτικούς λόγους δημοσίας ωφέλειας».

Παράλληλα, μέσα στις επόμενες μέρες αναμένεται η δημοσίευση άλλης απόφασης της Ολομέλειας που έκρινε οριστικά και αμετάκλητα με ισχυρότατη πλειοψηφία (25 υπέρ έναντι 9 κατά) ότι η εισφορά αλληλεγγύης των συνταξιούχων του δημόσιου τομέα είναι αντισυνταγματική και αντίθετη στην ΕΣΔΑ. Αμέσως μετά θα ακολουθήσει η δημοσίευση των αποφάσεων της Ολομέλειας για τις περικοπές των συντάξεων των μελών του Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ) των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, δηλαδή των καθηγητών πανεπιστημίου, οι οποίες και αυτές κρίθηκαν αντίθετες στο Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ.

Την Ολομέλεια του Ανώτατου Δημοσιονομικού Δικαστηρίου απασχόλησε και η αναδρομική επιστροφή της εισφοράς αλληλεγγύης των συνταξιούχων δικαστικών και των ενστόλων όλων των Σωμάτων (Στρατού Ξηρός, Αεροπορίας, Ναυτικού, Λιμενικού, Πυροσβεστικού Σώματος κ.ά.). Υπενθυμίζεται ότι η εισφορά αλληλεγγύης επιβλήθηκε αρχικά για τα εισοδήματα του 2010 και παρακρατήθηκε από τις συντάξεις με συντελεστή 1%-4% σε κλιμακούμενο ποσοστό ανάλογα με το ύψος τους και ανά κατηγορία συνταξιούχων, καθώς και ανάλογα με τον φορέα όπου εργάζονταν πριν από τη συνταξιοδότησή τους οι απόμαχοι τώρα της εργασίας.