Ξεκίνησε το παζάρι με τους δανειστές - Στο κρεβάτι του Προκρούστη οι κύριες συντάξεις

Την ατζέντα των συναντήσεων και των επαφών, διάρκειας μίας εβδομάδας, που θα έχουν τις επόμενες ημέρες, διευθέτησαν σήμερα οι επικεφαλής των ελεγκτών και ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, στην πρώτη συνάντηση που είχαν μετά την επιστροφή του Κουαρτέτου στην Αθήνα.

Στη συνέχεια, οι εκπρόσωποι των δανειστών είχαν προγραμματισμένη συνάντηση με τον υπουργό Εργασίας, Γιώργο Κατρούγκαλο (παρουσία τεχνικών κλιμακίων), ενώ, σύμφωνα με την ατζέντα, αύριο η μέρα θα ανοίξει με συζήτηση επί των μεταρρυθμίσεων που εισηγείται ο ΟΟΣΑ -καθώς στην Αθήνα θα βρίσκεται και ο Άνχελ Γκουρία- και θα συνεχιστεί με τη συζήτηση των νέων μέτρων για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού.

Από τη σημερινή συνάντηση, διάρκειας δύο ωρών, «απουσίασε» ο υπουργός Οικονομίας, Γιώργος Σταθάκης, αν και ο ίδιος είχε φτάσει στο Χίλτον και είχε επαφές με τον κ. Τσακαλώτο. Αρχικά κυκλοφόρησε η φήμη ότι ο κ. Σταθάκης είναι άρρωστος και γι' αυτό δεν θα παραστεί στη συνάντηση.

Στη συνέχεια, όμως, κυβερνητικές πηγές εξήγησαν ότι απλώς δεν χρειαζόταν η παρουσία του. Σημειώνεται ότι είναι η πρώτη φορά που πραγματοποιήθηκε τέτοια συνάντηση με τους εκπροσώπους των δανειστών χωρίς την παρουσία του.

Όλο το ενδιαφέρον, τις επόμενες ημέρες, επικεντρώνεται στην εκπρόσωπο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, που κρατάει τα «κλειδιά» της συμφωνίας για αξιολόγηση και την ελάφρυνση του χρέους.
 

Στην πρώτη αναγνωριστική συνάντηση, όπως αναμενόταν, καταρτίστηκε το πλάνο των συναντήσεων μέχρι την άλλη εβδομάδα. Αν τότε όλα κλείσουν ομαλά, αυτομάτως ξεκινά η συζήτηση για τους όρους υπό τους οποίους θα μπει το ΔΝΤ στο νέο πρόγραμμα. Εκεί «κολλάει» και το πόσο ... γενναία θα είναι η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους από τους Ευρωπαίους δανειστές.
 
Στόχος όλων όμως τώρα είναι όλα να κλείσουν «στο τσάκα-τσάκα». Και όπως είπε χθες ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Βάλντις Ντομπρόφσκις, το πόσο γρήγορα θα ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις εξαρτάται πρωτίστως από την ελληνική πλευρά.
 
Τι σημαίνει αυτό;
 
Αποφάσεις «στα γρήγορα» σε 5 μέτωπα:

- για νέο ψαλίδισμα των συντάξεων,
- πλήρη απελευθέρωση των «κόκκινων» δανείων (και χωρίς προστασία για την πρώτη κατοικία ενδεχομένως, όπως ζητούν οι θεσμοί),  
- καθιέρωση νέας κλίμακας φορολογίας εισοδήματος (χωρίς αφορολόγητο, με έκπτωση φόρου για μισθωτούς-συνταξιούχους και φόρους πάνω και από 50%),
- έναρξη λειτουργίας του νέου Ταμείου για τις αποκρατικοποιήσεις και, βεβαίως,
-  ο τελικός «λογαριασμός» του δημοσιονομικού κενού για την τριετία 2016-2018 («πακέτο» μαζί με τα μέτρα που θα το καλύψουν).
 
Το «παρών» στο ραντεβού  με τους υπουργούς Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο και Οικονομίας Γιώργο Σταθάκη, θα δώσουν –εκτός της εκπροσώπου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου  κυρίας Ντέλια Βελκουλέσκου-  και οι κ.κ. Ντέκλαν Κοστέλο από την Κομισιόν, Ράσμους Ρέφερ από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και Νικόλα Τζαμαριόλι από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) που βάζει τα λεφτά.

Αναλυτικότερα, τα «καυτά» θέματα της διαπραγμάτευσης είναι:

1) Το Ασφαλιστικό: Την Πέμπτη το μεσημέρι οι συζητήσεις μπαίνουν «στο ψητό», δηλαδή στην ασφαλιστική μεταρρύθμιση Κατρούγκαλου.  Σε σχέση με το σχέδιο Κατρούγκαλου, σύγκλιση φαίνεται να υπάρχει στο θέμα της αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών κατά μία ποσοστιαία μονάδα (η κυβέρνηση έχει προτείνει αύξηση κατά 1,5% για βραχύβιο χρονικό διάστημα της τάξης των τριών ετών).
 
Η υποχώρηση των θεσμών για την αύξηση των εισφορών στους εν ενεργεία, δεν αποκλείει όμως  τη μείωση συντάξεων για τους συνταξιούχους, όπως για τις επικουρικές των 170 ευρώ και άνω. Ζητούμενο είναι επίσης ποιος θα πληρώσει την αύξηση των εισφορών, αν δηλαδή θα είναι τελικά οι εργοδότες ή οι υπάλληλοι που θα την υποστούν.
 
Χάσμα όμως υπάρχει στα άλλα δύο θέματα και συγκεκριμένα:

-Εθνική σύνταξη: Οι δανειστές θέλουν να περιορίσουν την καταβολή της σε λίγους, με κατελάχιστον 20 έτη ασφαλιστικού βίου (η κυβέρνηση έχει προτείνει 15 έτη) αλλά και με περιουσιακά και εισοδηματικά κριτήρια. Ενδεχομένως η χρυσή τομή να βρεθεί στο να λαμβάνει κάποιος που κλείνει 15 έτη εργασιακού βίου (και είναι 67 ετών) τα 15/20. Από την άλλη, πάντως, οι δανειστές πιέζουν και για μείωση του ποσού των 384 ευρώ, το οποίο θεωρούν υπέρογκο για τα δεδομένα της κοινωνικής ασφάλισης.
 
-Ποσοστά αναπλήρωσης:  Οι δανειστές δεν δέχονται αναπλήρωση πάνω από 50%, ενω η κυβέρνηση έχει προτείνει ως ανώτερο ποσοστό το 60%.

2) Φορολογικό: Στο «μίξερ» μπαίνουν οι νέες φορολογικές κλίμακες για τα εισόδημα φυσικών προσώπων, η αύξηση στην εισφορά αλληλεγγύης και οι φόροι στα ενοίκια, μαζί με την κατάργηση των φοροαπαλλαγών που έχουν απομείνει.
 
Για τη νέα κλίμακα φορολόγησης των εισοδημάτων δεν υπάρχουν ουσιαστικές διαφωνίες –με τους Ευρωπαίους τουλάχιστον. Θα είναι παρόμοια με αυτή που ισχύει σήμερα για μισθωτούς και συνταξιούχους, δηλαδή με συντελεστές 22%, 32% και 42%, αλλά και επιπλέον συντελεστή 50% τουλάχιστον, για εισοδήματα άνω των 60.000 ευρώ. Ωστόσο ο συντελεστής 22% θα επιβάλλεται στα εισοδήματα έως 25.000 ευρώ (αντί 22.000 σήμερα), ο συντελεστής 32% στο εισόδημα 25.000-30.000 ευρώ (αντί 22.000-42.000 ευρώ που ισχύει σήμερα), ο συντελεστής 42% για εισοδήματα από 30.001 έως 60.000 ευρώ και ο συντελεστής 50% για το τμήμα πάνω από τις 60.000 ευρώ.
 
Για τους μισθωτούς και συνταξιούχους θα προβλέπεται έμμεσο αφορολόγητο, με τους δανειστές να ζητούν τη μείωσή του από τα 9.550 ευρώ που ισχύουν σήμερα μέσω της έκπτωσης φόρου 
2.100 ευρώ. Έμμεσο αφορολόγητο θα έχουν και οι αγρότες, όχι όμως οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι ατομικές επιχειρήσεις, που θα φορολγοούνται από το πρώτο ευρώ.
Για την επιβολή της εισφοράς αλληλεγγύης, ο φόρος δεν θα υπολογίζεται στο σύνολο του εισοδήματος, όπως γινόταν μέχρι σήμερα, αλλά ανά τμήμα εισοδήματος -όπως η κλίμακα φορολογίας εισοδήματος- χωρίς όμως αφορολόγητο και με ανώτατο συντελεστή 10% (από 8% σήμερα) για εισοδήματα άνω των 500.000 ευρώ.

3) Δημοσιονομικό «κενό»: Το παζάρι για το ύψος των συμπληρωματικών μέτρων που θα ληφθούν στην τριετία (2016 -2018) προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος για πλεόνασμα 3,5% το 2018,  γίνεται παράλληλα με τις αποφάσεις για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους (320 δισ. ευρώ).
 
Πιο γενναιόδωρες αποφάσεις πάνω σε αυτό το ζήτημα (όπως είναι το «κούρεμα») προϋποθέτουν την επιβολή σκληρότερων μέτρων στην ελληνική κοινωνία. Πληροφορίες αναφέρουν ότι το ΔΝΤ θα προσγειώσει κάτω από τα 9 δισ. ευρώ τις απαιτήσεις του για τα πρόσθετα μέτρα, εν αντιθέσει με τους Ευρωπαίους, που θα ανέβουν στα 5 με 5,5 δισ. ευρώ.

4) «Κόκκινα» δάνεια: ΔΝΤ και ΕΚΤ πιέζουν για πλήρη απελευθέρωση της δυνατότητας εκχώρησης «κόκκινων» δανείων σε funds. Η κυβέρνηση από την πλευρά της κατέθεσε χθες τροπολογία για νέα παράταση της αναστολής πώλησης μέχρι τις 15 Απριλίου για στεγαστικά πρώτης κατοικίας, καταναλωτικά, επιχειρηματικά δάνεια μικρομεσαίων εταιρειών και ελευθέρων επαγγελματιών. Στόχος της είναι να εξαιρεθούν από την πώληση για τουλάχιστον τρία χρόνια αυτές οι κατηγορίες δανείων, με εναλλακτικό σενάριο τη θέσπιση συγκεκριμένων κριτηρίων ειδικά για τα στεγαστικά πρώτης κατοικίας.

Στη διαπραγμάτευση μπαίνει και το θέμα της αναθεώρησης και παράτασης του «νόμου Δένδια», για τραπεζικές οφειλές μικρών επιχειρήσεων προα τράπεζες και Δημόσιο.
 
Επιπλέον, απαιτούνται και επιμέρους διατάξεις για να εφαρμοσθεί ο προσφάτως ψηφισθείς νόμος για το πλαίσιο πώλησης των «κόκκινων» δανείων (ν. 4354/2015). Στο πλαίσιο αυτό υπό συζήτηση είναι μεταξύ άλλων και η πρόταση οι εταιρείες μεταβίβασης δανείων, που θα συσταθούν από funds με σκοπό την εξαγορά προβληματικών χαρτοφυλακίων δανείων, να μπορούν να αναθέτουν σε τρίτους τη διαχείριση, κάτι που από το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο δεν προβλέπεται.