«Παράθυρο» για νέα μέτρα ανοίγει το αδιέξοδο στη διαπραγμάτευση

Ανησυχητική τροπή αρχίζει να παίρνει η διαπραγμάτευση με τους θεσμούς για την β΄αξιολόγηση, καθώς οι δανειστές θέτουν υπό αμφισβήτηση τα πρωτογενή πλεονάσματα που εμφανίζει φέτος ή υπόσχεται για το 2017 η κυβέρνηση, ανοίγοντας «παράθυρο» ακόμα και για τη λήψη νέων μέτρων. 

Και ακόμα δεν έχουν ανοίξει καν όλα τα θέματα, αφού σήμερα αναμένεται με ενδιαφέρον αν θα μπει στην μάχη για τα Ενεργειακά θέματα  ο υπουργός Περιβάλλοντος κύριος Πάνος Σκουρλέτης, αλλά και πώς αυτή θα εξελιχθεί. Επίσης θα απασχολήσουν οι αλλαγές  στο Δημόσιο και η επιτάχυνση στην εκδίκαση των υποθέσεων.

Μετά από τρεις μέρες διαπραγματεύσεων, ασυμφωνίες υπάρχουν σε όλα τα θέματα.

Όπως προκύπτει πάντως από τις ως τώρα συναντήσεις:
 

1ον: «Παράθυρο» για νέα μέτρα
 
Οι δανειστές θέτουν υπό έντονη αμφισβήτηση τα πρωτογενή πλεονάσματα που προβλέπει η κυβέρνηση. Και αυτό παραπέμπει εμμέσως πλην σαφώς  στην ενεργοποίηση του όρου που από το καλοκαίρι πέρυσι προβλέπει το Τεχνικό Μνημόνιο πως «οι αρχές δεσμεύονται να λάβουν περαιτέρω διαρθρωτικά μέτρα τον Οκτώβριο του 2016, αν κριθεί αναγκαίο για να διασφαλιστούν οι στόχοι του 2017 και του 2018. Τα εν λόγω μέτρα θα περιλαμβάνουν τις αμυντικές δαπάνες, την προγραμματισμένη μεταρρύθμιση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και πάγωμα ανελαστικών δαπανών» (τη σελ. 1016 του Γ’ Μνημονίου, Ν. 4336/2015).
 
Επί της ουσίας, είναι γνωστή η θέση του ΔΝΤ (αλλά και πρόταση  της Παγκόσμιας Τράπεζας από προχθές) για μείωση του αφορολογήτου στα 5.000 ευρώ.
 
«Αποκλείεται οι δανειστές να ζητήσουν νέα μέτρα» έσπευδαν όμως χθες, Δευτέρα, να προεξοφλήσουν και να καθησυχάσουν ανώτατα κυβερνητικά στελέχη, μετά τη συνάντηση των κυρίων Τσακαλώτου - Χουλιαράκη με τους θεσμούς.
 
Τα ίδια στελέχη παραδέχονται ότι εκτός από την συνήθη πίεση των ελεγκτών για μόνιμα μέτρα και διατηρήσιμα πλεονάσματα, μεγάλη «ζημιά» έκανε η αναθεώρηση προς τα κάτω του πλεονάσματος από την Eurostat, που ήρθε την περασμένη εβδομάδα και μείωσε το πρωτογενές του 2015 από 0,7% σε 0,2% του ΑΕΠ.
 
«Θα υπάρχει επίπτωση» στο πλεόνασμα του  2016 και του 2017 έλεγαν χθες αξιωματούχοι του οικονομικού επιτελείου. Άλλοι πάλι, που την περασμένη εβδομάδα υποστήριζαν πως δεν θα επηρεάσει, πλέον λένε πως  «πρέπει να συμφωνήσουμε πόσο επιβαρύνεται το 2016 και πόσο το 2017» μετά την αφαίρεση μισής μονάδας του ΑΕΠ (περίπου 400 εκατ. ευρώ δηλαδή) από το πρωτογενές πλεόνασμα του 2015.
 
Ξεκινά έτσι και ένας «πόλεμος» στοιχείων με τους θεσμούς και ειδικά με την Ντέλια Βελκουλέσκου του ΔΝΤ, που από την Κυριακή έδειξε πως επέστρεψε στη χώρα μας με άγριες διαθέσεις. «Συμφωνήσαμε να τους δίνουμε στοιχεία για τον προϋπολογισμό, το ζήτησαν αυτοί, αλλά το ζητήσαμε ζητάμε και εμείς» έλεγαν από τα υπουργείο Οικονομικών, κάτι που σημαίνει ότι αυτοί αμφισβητούν μεν το προσχέδιο που μόλις κατέθεσε η κυβέρνηση, αλλά και η κυβέρνηση θέλει να βγάλει κακόπιστο και αναξιόπιστο το ΔΝΤ. «Είναι αδύνατον να μην πιάσουμε τον στόχο στο πλεόνασμα», λένε στο υπουργείο Οικονομικών…
 
Στην κυβέρνηση παραδέχονται όμως ότι υπάρχουν και άλλες «τρύπες» στον προϋπολογισμό. «Υπάρχουν κάποια ρίσκα» έλεγε αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών που μετείχε στη συνάντηση.

«Προβλεπόταν φέτος εξοικονόμηση 400 εκατ. ευρώ από το προϋπολογισμό του υπουργείου Άμυνας, αλλά δεν την κάναμε».

«Κάρφωσε» έτσι εμμέσως και τον υπουργό Άμυνας κ. Πάνο Καμμένο -από τον οποίο οι ένστολοι περιμένουν να εξοικονομήσει από άλλες δαπάνες για να … ξεπαγώσουν τα ειδικά μισθολόγια- πως δεν έκοψε ούτε τα 400 εκατ. ευρώ που προβλέπονταν από στρατόπεδα, καύσιμα κλπ.
 
2: «Παγίδα» στα Εργασιακά
 
Μετά τη συνάντηση-ναυάγιο του υπουργού Εργασίας κυρίου Γιώργου Κατρούγκαλου την Κυριακή, τους δανειστές επισκέφθηκαν οι κοινωνικοί εταίροι.
 
Όπως αποδείχθηκε, οι εκπρόσωποι των εργοδοτών και των εργαζομένων πήγαν ο καθένας με δικές τους θέσεις, χωρίς ενιαία γραμμή στα καυτά θέματα της διαπραγμάτευσης.
 
Ειδικά για τις συλλογικές συμβάσεις, που οι ξένοι ελεγκτές ήταν έντονα αρνητικοί στην συνάντηση με τον κύριο Κατρούγκαλο και, όταν αυτός τους μιλούσε για επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων, εκείνοι τον διέκοπταν και του έλεγαν ότι «το παλιό σύστημα που θέλετε να επαναφέρετε ήταν στρεβλό, μείωσε την παραγωγικότητα και αύξησε το έλλειμμα ανταγωνιστικότητος στη χώρα», οι εκπρόσωποι του ΣΕΒ τάχθηκαν υπέρ των επιχειρησιακών συμβάσεων, ενώ οι εκπρόσωποι των μικρομεσαίων (ΕΣΕΕ και ΓΣΕΒΕΕ) υποστήριξαν την επαναφορά των κλαδικών συμβάσεων για όλους τους εργαζόμενους.

Άλλοι πάλι ζητούσαν δραστική αύξηση των ομαδικών απολύσεων, άλλοι πιο συγκρατημένη, η ΓΣΕΕ τις απορρίπτει, ενώ οι μικρομεσαίοι συμφωνούν για αύξηση  του κατώτατου μισθού, από το 2018 και αναλόγως της πορείας της Οικονομίας.
 
Από τη συνάντηση με τους κοινωνικούς εταίρους όμως, αποκαλύφθηκε και κάτι εντυπωσιακό. Οι θεσμοί τους είπαν ότι δεν ζήτησαν αυτοί να μπει ο υποκατώτατος μισθός 490 ευρώ, αντί 510 που ισχύει σήμερα, αλλά τον έβαλε ο ίδιος ο κύριος ο Κατρούγκαλος -που την Κυριακή αρνείτο πως η κυβέρνηση συζητάει καν τέτοιο θέμα- επειδή το περιείχε, λένε, η έκθεση της Επιτροπής Σοφών που τους παρουσίασε.
 
«Εμείς το πηγαίναμε για καλό, αλλά την πατήσαμε και τώρα πρέπει να το βγάλουμε, για να παραμείνουμε στα ίδια» έλεγαν χαρακτηριστικά, βγαίνοντας από τη συνάντηση με τους θεσμούς, εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων.
 
3) «Τρύπα» στο Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης
 
Το επίδομα περνάει ξανά από σαράντα κύματα και αυτό ενδεχομένως να είναι και το πρώτο που θα κοπεί, αν δεν πιαστούν οι στόχοι του πλεονάσματος.

Όπως έλεγαν κυβερνητικές πηγές, μετά την συνάντηση χθες, Δευτέρα, των αναπληρωτών υπουργών κ.κ. Γιώργου Χουλιαράκη και Θεανώς Φωτίου με τους επικεφαλής των θεσμών, από τα περίπου 900 εκατ. ευρώ που απαιτούνται, «έχουν εξασφαλιστεί τα 570 εκατ. ευρώ», εκ των οποίων κάποια είναι και κοινωνικά επιδόματα που θα καταργηθούν ή θα αντικατασταθούν, όταν οι δικαιούχοι λάβουν το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης.
 
Τα άλλα 300 εκατ. ευρώ που υπολείπονται, η κυβέρνηση λέει πως προκύπτουν από υποθέσεις για υπεραπόδοση των μέτρων του 2016 και του 2017 ή άλλες εξοικονομήσεις (πχ 140 εκατ. ευρώ από υπέρβαση του στόχου στα πρωτογενή πλεονάσματα).
 
Αυτά είναι όμως ουσιαστικά και τα «μαξιλαράκια» που κρατά η κυβέρνηση για ώρα ανάγκης, προκειμένου να αποφύγει πίεση για νέα μέτρα, αν η απόκλιση στο πλεόνασμα είναι σχετικά μικρή και διαχειρίσιμη. Αυτό το παραδέχονται και στην κυβέρνηση πλέον. Άρα αν οι στόχοι δεν πιαστούν, δεν θα υπάρχουν 900 εκατομμύρια, αλλά μόνον τα 570 που θεωρούνται «σίγουρα», για να πληρωθεί το ΚΕΑ.