Επιστροφή της εισφοράς αλληλεγγύης στους ένστολους συνταξιούχους

Λίγα 24ωρα πριν από την εκπνοή του έτους η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου προσέφερε διπλό δώρο Χριστουγέννων στους συνταξιούχους ενστόλους όλων των σωμάτων των Ενόπλων Δυνάμεων. Το δώρο περιλαμβάνει και αναδρομική έντοκη επιστροφή μη νόμιμα παρακρατηθεισών εισφορών.

Ειδικότερα, το Ανώτατο Δημοσιονομικό Δικαστηρίο με απόφαση 128 σελίδων, αλλά και με πρακτικό της διοικητικής του Ολομέλειας που αριθμεί 109 σελίδες, έκρινε αντισυνταγματική την εισφορά αλληλεγγύης των συνταξιούχων στρατιωτικών. Και οι δύο επίμαχες αποφάσεις είχαν ληφθεί με πρόεδρο τον Νικόλαο Αγγελάρα και δημοσιεύτηκαν στην εκπνοή του χρόνου. Στο Ελεγκτικό Συνέδριο είχαν προσφύγει ένας τέως υποστράτηγος της ΕΛ.ΑΣ. και ένας τέως υποναύαρχος του Λιμενικού Σώματος, οι οποίοι και δικαιώθηκαν.

Υπενθυμίζεται ότι το περασμένο έτος το ίδιο δικαστήριο είχε δικαιώσει συνταξιούχους του δημόσιου τομέα και των ειδικών μισθολογίων, όπως δικαστές, γιατροί του ΕΣΥ, καθηγητές πανεπιστημίων κ.ά.

Οι σύμβουλοι του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκριναν οριστικά και αμετάκλητα, με ισχυρότατη πλειοψηφία (25 υπέρ, 9 κατά) ότι η εισφορά αλληλεγγύης είναι αντισυνταγματική, καθώς προσκρούει σε μια πλειάδα διατάξεων του Συντάγματος, αλλά και είναι αντίθετη στην Ευρωπαϊκή Σύβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και στις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Η δημοσίευση των δύο αυτών αποφάσεων σηματοδοτεί την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης και την αυτόματη αύξηση των συντάξεων, ενώ επιβάλλει την αναδρομική επιστροφή της εισφοράς αλληλεγγύης έντοκα με τόκο υπερημερίας σε όσους έχουν προσφύγει στο Ελεγκτικό Συνέδριο.

Οι σύμβουλοι του Ελεγκτικού έκριναν το νομοθετικό πλαίσιο που διαμορφώθηκε υπό το καθεστώς των μνημονίων, όπως είναι α) ο Ν.3865/2010 για τις μεταρρυθμίσεις του συνταξιοδοτικού συστήματος του Δημοσίου, β) ο Ν.3986/2011 για τα επείγοντα μέτρα εφαρμογής του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012-2015, και γ) ο Ν.4002/2011 με τον οποίο τροποποιήθηκε η συνταξιοδοτική νομοθεσία.

Το σκεπτικό των αποφάσεων του Ελεγκτικού Συνεδρίου καλύπτει και το έως σήμερα ισχύον νομοθετικό πλαίσιο εφαρμογής της εισφοράς αλληλεγγύης της υπουργίας του Γιώργου Κατρούγκαλου, όπως και την περίπτωση εκείνη που η κυβέρνηση επιχειρήσει είτε να διατηρήσει την επίμαχη εισφορά με άλλη ονομασία, είτε να νομοθετήσει ανάλογη εισφορά.

Οι Ολομέλειες αποφάνθηκαν ότι οι διατάξεις των Ν.3863/2010, 3865/2010, 3986/2011 και 4002/2011 με τους οποίους επιβλήθηκε η εισφορά αλληλεγγύης στις συντάξεις, είναι «αντίθετες προς τις ρυθμίσεις των άρθρων 4 παρ. 1 και 5, 22 παρ. 5 και 25 παρ. 1 και 4 του Συντάγματος». Δηλαδή είναι αντίθετες στις συνταγματικές αρχές: 1) της ισότητας ενώπιον του νόμου και της ισότητας στα δημόσια βάρη, 2) της αναλογικότητας, 3) της μέριμνας του κράτους για κοινωνική ασφάλιση και 4) της ασφάλειας δικαίου.

Σε άλλο σημείο των αποφάσεων σημειώνεται ότι η εισφορά αλληλεγγύης «δεν αποτελεί έκτακτο δημοσιονομικό μέτρο προς ελάφρυνση του Προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης, αλλά διαρθρωτικού χαρακτήρα παρέμβαση, υπό μορφή πάγιου μηχανισμού χρηματοδότησης της κοινωνικής ασφάλισης».

Κατά συνέπεια έπρεπε να υπάρχει «ώριμη, πλήρως και επιστημονικά τεκμηριωμένη μελέτη», από την οποία να προκύπτει «το αναγκαίο και πρόσφορο τόσο της επιβολής της εισφοράς στην κατηγορία των συνταξιούχων όσο και του ύψους της για τη βιωσιμότητα του συστήματος».

Η μη ύπαρξη της μελέτης αυτής «συνιστά παραβίαση της απορρέουσας από το άρθρο 22 παρ. 5 του Συντάγματος υποχρέωσης του νομοθέτη για τη διασφάλιση της αναλογιστικής και οικονομικής βιωσιμότητας του κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος αλλά και της συνταγματικής αρχής της ασφάλειας δικαίου».

Ακόμη, υπογραμμίζεται ότι η επίμαχη εισφορά «αντίκειται στην αρχή της ισότητας ενώπιον του νόμου και της ισότητας στα δημόσια βάρη».

Και τούτο καθώς «οι δημόσιοι λειτουργοί, υπάλληλοι και στρατιωτικοί, όταν συνταξιοδοτούνται, συνιστούν ιδιαίτερη κατηγορία που δεν μετέχει στους κινδύνους του κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος υπό την ιδιότητα του ασφαλισμένου».

Τέλος, υπογραμμίζουν οι δικαστές ότι οι μνημονιακές νομοθετικές ρυθμίσεις, κατά το σκέλος εκείνο με τις οποίες επιβλήθηκε εισφορά αλληλεγγύης στις συντάξεις αλλά και αυξήθηκε με αυτές το ύψος της επίμαχης εισφοράς για τους συνταξιούχους, είναι «αντίθετες προς τις ρυθμίσεις των άρθρων 4 παρ. 1 και 5, 22 παρ. 5 και 25 παρ. 1 και 4 του Συντάγματος και τις από αυτά απορρέουσες αρχές».

Και αυτό γιατί «παρέχουν μείζονα προστασία από το άρθρο 1 του Πρώτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ, που επιβάλλει συγκεκριμένη στάθμιση ως προς την τήρηση της δίκαιης ισορροπίας μεταξύ του υπηρετούμενου με τα μέτρα επέμβασης στην περιουσία δημοσίου συμφέροντος και των θιγόμενων περιουσιακών δικαιωμάτων».