Τα γενόσημα σε όλες τις χώρες της Ευρώπης θεωρούνται -και είναι- πολύτιμο εργαλείο για την περιστολή των δαπανών στην Υγεία, καθώς οι χαμηλές τιμές τους επιτρέπουν την καλύτερη δυνατή διαχείριση των κρατικών προϋπολογισμών για τον συγκεκριμένο τομέα.
Στην Ελλάδα ωστόσο, όπου το παράδοξο αποτελεί τον κανόνα, οι τιμές των γενόσημων φαρμάκων, τα οποία αποτελούν το δυνατό προϊόν της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας, παραμένουν υψηλές ακυρώνοντας ουσιαστικά όλα τα κυβερνητικά μέτρα για εξοικονόμηση χρημάτων και καλύτερη διαχείριση της φαρμακευτικής δαπάνης. Η Ελλάδα κατέχει μία από τις πρώτες θέσεις στη Γηραιά Ηπειρο όσον αφορά στα ακριβά γενόσημα, με τις τιμές τους να παρουσιάζουν τεράστιες αποκλίσεις σε σχέση με την τιμή αντίστοιχων φαρμάκων που κυκλοφορούν στο εξωτερικό.
Τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το «ΘΕΜΑ» είναι αποκαλυπτικά: γενόσημα της ίδιας δραστικής ουσίας πωλούνται στην Ελλάδα κατά 1.127% ακριβότερα απ’ ό,τι στη Σουηδία, μια χώρα που δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις για την οικονομία και τις παροχές προς τους πολίτες της.
Τεράστια η ψαλίδα
Σύμφωνα με τη σύγκριση τιμών σε επτά γενόσημα φάρμακα ευρείας κυκλοφορίας και -συνεπώς- κατανάλωσης που διενήργησε τον περασμένο Ιούνιο ο γενικός οικογενειακός γιατρός, πτυχιούχος του Πανεπιστημίου Λουντ Σουηδίας και εργαζόμενος ως γιατρός στη σκανδιναβική χώρα, Αργύρης Αργυρίου, οι διαφορές στις τιμές των γενοσήμων μεταξύ Ελλάδας και Σουηδίας είναι από σημαντικές έως ιλιγγιώδεις.
Ο επιστήμονας έλαβε τις τιμές για τα σουηδικά φάρμακα από την επίσημη ιστοσελίδα της χώρας www.fass.se και για τα ελληνικά φάρμακα από την ιδιωτική βάση δεδομένων φαρμάκων και τιμών www.galinos.gr. Οι τιμές συγκεντρώθηκαν την 29η Ιουνίου 2014 και ο ειδικός έκανε τη μετατροπή των κορονών σε ευρώ.
Ανάλογη σύγκριση είχε κάνει και τον Ιούνιο του 2013. «Τα ελληνικά γενόσημα είναι κατά τι φθηνότερα από το ένα έτος στο άλλο, ωστόσο παραμένουν πάρα πολύ ακριβά σε σχέση με τα σουηδικά», διαπιστώνει ο ειδικός, παραθέτοντας το αποτέλεσμα της έρευνάς του. Σημειώνει, επίσης, ότι οι συσκευασίες που αφορούν σε φάρμακα χρονίων παθήσεων στην Ελλάδα περιέχουν 28 ή 30 χάπια ενώ στη Σουηδία οι αντίστοιχες 98 ή 100, στοιχείο που σε συνδυασμό με την απόκλιση των τιμών των φαρμάκων στις δύο χώρες προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη αίσθηση.
Ειδικότερα, από τη σύγκριση δύο δημοφιλών γενοσήμων με τη δραστική ουσία ομεπραζόλη, η οποία χορηγείται για τη γαστροπροστασία, προκύπτει ότι το γενόσημο ομεπραζόλης κοστίζει 610% πιο ακριβά στην Ελλάδα σε σχέση με γενόσημο της ίδιας δραστικής ουσίας στη Σουηδία. Η συσκευασία των 98 δισκίων στη Σουηδία κοστίζει 6,4 ευρώ, ενώ στην Ελλάδα το ευπώλητο γενόσημο ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας κοστίζει 13 ευρώ.
Ενα άλλο γενόσημο με ατορβαστατίνη (χορηγείται για καρδιαγγειακά νοσήματα) κοστίζει στη Σουηδία 6,31 ευρώ στη συσκευασία των 100 χαπιών, ενώ το «ομόλογό» του στην Ελλάδα, με το 1/3 των χαπιών στη συσκευασία, κοστίζει 14,90 ευρώ.
Αποκαλυπτική είναι η σύγκριση των γενοσήμων με τη δραστική ουσία φιναστερίδη (χορηγείται για προβλήματα του ουροποιητικού συστήματος).
Γενόσημο μεγάλης ισραηλινής πολυεθνικής με 100 χάπια κοστίζει 10 ευρώ στη Σουηδία, ενώ το αντίστοιχο μεγάλης ελληνικής φαρμακευτικής με 30 χάπια κοστίζει 12 ευρώ στη χώρα μας - το ελληνικό κοστίζει δηλαδή 300% ακριβότερα σε σχέση με το γενόσημο προϊόν που κυκλοφορεί στη Σουηδία.
Η ψαλίδα ανοίγει δραματικά σε ό,τι αφορά τα γενόσημα με τη δραστική ουσία ολανζαπίνη (χορηγείται για παθήσεις του νευρικού συστήματος). Συσκευασία πολυεθνικής με 56 χάπια γενόσημου ολανζαπίνης που κυκλοφορεί στη Σουηδία κοστίζει 6,69 ευρώ. Γενόσημο ολανζαπίνης με τα μισά χάπια στην Ελλάδα κοστολογείται στα 41 ευρώ, δηλαδή κοστίζει 1.127 % περισσότερο σε σχέση με τη Σουηδία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στον χρόνο που μεσολάβησε από την έρευνα του κ. Αργυρίου οι τιμές των επίμαχων φαρμάκων στην Ελλάδα σημείωσαν μείωση, η οποία ωστόσο είναι μικρή, δεδομένου ότι αφορά μόλις λίγα λεπτά του ευρώ και μόνο σε μία περίπτωση η τιμή ψαλιδίστηκε κατά 3 ευρώ.
Η τιμολόγηση των γενοσήμων συσχετίζεται με την τιμή του πρωτότυπου φαρμάκου - παγκοσμίως η τιμή τους καθορίζεται από 30% έως και 80% φθηνότερα σε σχέση με την τιμή του πρωτότυπου. Η διαφορά τιμής είναι εύλογη καθώς οι εταιρείες παραγωγής γενοσήμων δεν έχουν τα ίδια κόστη με εκείνες των πρωτοτύπων. Προ μνημονίου, στην Ελλάδα τα γενόσημα είχαν τιμή σχεδόν ίση με εκείνη που είχαν τα πρωτότυπα, καθώς ο μηχανισμός τιμολόγησης καθόριζε την τιμή του γενόσημου φαρμάκου στο 80% της τιμής του πρωτοτύπου. Στόχος ήταν η προστασία της εγχώριας φαρμακοβιομηχανίας. Σήμερα η ανώτατη τιμή παραγωγού ή εισαγωγέα των γενόσημων φαρμάκων ορίζεται στο 65% της τιμής των αντιστοίχων off-patent σκευασμάτων. Βεβαίως, η εγχώρια φαρμακοβιομηχανία υποστηρίζει ότι εάν συνυπολογιστούν οι θεσμοθετημένες επιστροφές, οι υποχρεωτικές εκπτώσεις, τα rebates και clawbacks, η τελική τιμή του γενοσήμου διαμορφώνεται στο 25%-27% του πρωτοτύπου, μια τιμή που θεωρούν καταστροφική για τους τζίρους και τον κλάδο τους.
Η απάντηση της ΠΕΦ
Την αξία και την ποιότητα του ελληνικού γενόσημου φαρμάκου επισημαίνει με επιστολή της προς το «ΘΕΜΑ» η Πανελλήνια Ενωση Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ). «Τα ελληνικά φάρμακα είναι ποιοτικά, ασφαλή και εξάγονται σε 80 χώρες, αναδεικνύοντας τη φαρμακοβιομηχανία δεύτερο εξαγωγικό κλάδο της χώρας» αναφέρει η ΠΕΦ, τονίζοντας, όμως, ότι σε αντίθεση με την απογείωση των γενοσήμων στην αλλοδαπή οι συνθήκες στην ελληνική αγορά φαρμάκου «έχουν καθηλώσει τα ποιοτικά και προσιτά ελληνικά φάρμακα, κυρίως γενόσημα, στο 20% της αγοράς».
Σύμφωνα με τους εκπροσώπους της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας, η πολιτική του υπουργείου Υγείας και ιδίως η ρύθμιση που επιτρέπει στους γιατρούς, εκτός από τη συνταγογράφηση με δραστική ουσία, να συνταγογραφούν και επώνυμο φάρμακο εάν είναι γενόσημο ή όταν πρόκειται για χρόνια θεραπεία (αυτό ήταν και το αντικείμενο του ρεπορτάζ του «ΘΕΜΑτος» που έδωσε το έναυσμα στην ΠΕΦ να στείλει επιστολή), εναρμονίζεται με όσα ισχύουν στην Ευρώπη.
«Η ανάγκη ελέγχου της φαρμακευτικής δαπάνης σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. έχει οδηγήσει τις κυβερνήσεις στην υιοθέτηση πολιτικών φαρμάκου που καθιστούν τα γενόσημα κύρια φαρμακευτική επιλογή», αναφέρει η ΠΕΦ χαιρετίζοντας τη στάση της κυβέρνησης.
Ελλείψεις φαρμάκων
Τουλάχιστον 200 κωδικοί φαρμάκων βρίσκονται στο «κόκκινο», με τους φαρμακοποιούς να αναζητούν ματαίως τα σκευάσματα για τους ασθενείς πελάτες τους από τις φαρμακαποθήκες και τις φαρμακευτικές εταιρείες. Οι ελλείψεις φαρμάκων εντείνονται συνεχώς στη χώρα μας, με τα στελέχη της φαρμακευτικής αγοράς να βλέπουν άρνηση κυρίως των ξένων φαρμακευτικών εταιρειών να εκτεθούν στην «τοξική» εγχώρια αγορά. Ομηροι της κατάστασης οι ασθενείς που αναζητούν πάση θυσία το σκεύασμά τους. Σύμφωνα με τους φαρμακοποιούς, οι μεγαλύτερες ελλείψεις καταγράφονται σε φάρμακα καρδιολογικά, αναπνευστικά, νευρολογικά. Ενδεικτικά αναφέρουν το αντιεπιληπτικό σκεύασμα Tegretol, το αντιυπερτασικό Micardis, το αντιψυχωσικό Abilify, το Symbicort για τις χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις, το Inspra για τις παθήσεις του κυκλοφορικού συστήματος και το Musco-Ril για αρθροπάθειες και μυοσκελετικές παθήσεις.
Τεράστιες διαφορές στις τιμές 7 γενόσημων σε Ελλάδα και Σουηδία
