Συναγερμός: Τουρίστας από την Κω νοσηλεύεται με συμπτώματα χολέρας

Διασωληνωμένος, σε κρίσιμη κατάσταση, νοσηλεύεται στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) μεγάλου ιδιωτικού νοσοκομείου της Αθήνας ένας Ολλανδός τουρίστας, ο οποίος εμφάνισε συμπτώματα βαρύτατης λοιμώδους μεταδοτικής ασθένειας με τον πρόεδρο του ΚΕΕΛΠΝΟ Θανάση Γιαννόπουλο να δηλώνει σήμερα ότι οι γιατροί φοβούνται για το ενδεχόμενο χολέρας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο 79χρονος - σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του ΚΕΕΛΠΝΟ και όχι 70χρονος όπως έλεγαν οι πρώτες πληροφορίες - ο οποίος βρισκόταν για διακοπές στην Κω, εκδήλωσε συμπτώματα που παρέπεμπαν σε γαστρεντερίτιδα αλλά σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα η κατάσταση του έτεινε εκτός ελέγχου και με βαρύτατες επιπλοκές, γεγονός που κινητοποίησε τους γιατρούς ώστε να διερευνήσουν το ενδεχόμενο του "ξεχασμένου" λοιμώδους νοσήματος.

 

Το αποτέλεσμα των εργαστηριακών εξετάσεων αναμένεται σήμερα.

Στο μεταξύ, στο μικροσκόπιο των επιστημόνων έχει μπει το πρόγραμμα των διακοπών του Ολλανδού καθώς διερευνάται εάν το προηγούμενο διάστημα προτού αφιχθεί στην Κω, είχε ταξιδέψει και εκτός Ευρώπης ενδεχομένως σε περιοχές όπου ενδημούν επικίνδυνα, ακόμη και θανατηφόρα, λοιμώδη νοσήματα. Για τον ίδιο λόγο, σύμφωνα με τον κ. Γιαννόπουλο, στην Κω μεταβαίνει κλιμάκιο του ΚΕΕΛΠΝΟ.

Μάλιστα, όπως επεσήμανε και στην πρωινή εκπομπή του Μέγκα, ο αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής, λοιμωξιολόγος, Σωτήρης Τσιόρδας, η χολέρα στο Ιράκ εξαπλώνεται πλέον με γρήγορους και ανησυχητικούς ρυθμούς και οι μετανάστες που φτάνουν στα νησιά της Ελλάδας μπορούν με μεγάλη ευκολία να μεταφέρουν ένα μεγάλο «κύμα» επιδημιών και ασθενειών.

Εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας της χώρας δηλώνει ότι μεγάλη ευθύνη για την έκρηξη της χολέρας στο Ιράκ αποδίδεται στα χαμηλά επίπεδα του νερού στον ποταμό Ευφράτη, τα οποία είναι πλέον ιδιαίτερα μολυσμένα για πόση αλλά και για χρήση στο πότισμα των χωραφιών. 

Σημειώνει επίσης ότι οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού, που πολλές φορές ξεπέρασαν τους 50°C, επιβάρυναν ακόμα περισσότερο την ποιότητα του νερού, αυξάνοντας δραματικά τους επιβλαβείς μικροοργανισμούς.

Ο κύριος Τσιόρδας επιβεβαίωσε ότι αναμένεται να σταλεί στο νησί κλιμάκιο του ΚΕΕΛΠΝΟ, προκειμένου να εξεταστούν περαιτέρω τα αίτια που οδήγησαν στη μόλυνση του ολλανδού τουρίστα. 

ΚΕΕΛΠΝΟ: Περιμένουμε τα αποτελέσματα των εξετάσεων

Στην ανακοίνωσή του το ΚΕΕΛΠΝΟ παραπέμπει στα αποτελέσματα των εξετάσεων στις οποίες έχει υποβληθεί ο 79χρονος αφού βγήκαν αρνητικά τα αποτελέσματα του αρχικού εργαστηριακού ελέγχου για τα συνήθη μικρόβια που προκαλούν την εμφάνιση γαστρεντερίτιδας.

Η επίσημη ανακοίνωση του ΚΕΕΛΠΝΟ έχει ως εξής:

Το ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. ενημερώνει για περιστατικό σοβαρής παρατεταμένης γαστρεντερίτιδας σε Ολλανδό τουρίστα ηλικίας 79 ετών, ο οποίος παραθέριζε στο νησί της Κω. Ο ασθενής λόγω της σοβαρότητας της καταστάσεως του νοσηλεύεται σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας ιδιωτικού θεραπευτηρίου στην Αθήνα μετά από αεροδιακομιδή. Λόγω του αρχικού αρνητικού εργαστηριακού ελέγχου πραγματοποιούνται περαιτέρω εξετάσεις για να αποκλειστεί ενδεχόμενο μεταδοτικής λοιμώδους γαστρεντερίτιδας απειλητικής για τη δημόσια υγεία. Κλιμάκιο επιστημόνων του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. έχει μεταβεί στη Κω για περαιτέρω επιδημιολογική διερεύνηση και ανίχνευση τυχόν επιπρόσθετων περιστατικών σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές. Εν αναμονή των τελικών μικροβιολογικών αποτελεσμάτων το ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. συστήνει όπως και σε όλες τις λοιμώδεις διάρροιες την προσεχτική εφαρμογή όλων των μέτρων υγιεινής σχετικά με την κατανάλωση νερού και τροφών καθώς και την προσεκτική υγιεινή των χεριών σε όλες τις περιπτώσεις. 

Χολέρα, μία νόσος ξεχασμένη στην Ευρώπη

Η νόσος της Χολέρας έχει αντιμετωπιστεί αποφασιστικά από τις σύγχρονες κοινωνίες, ιδιαίτερα στην ευρωπαϊκή ήπειρο, ωστόσο υπάρχουν ακόμα χώρες, κυρίως στην Αφρική και την Ασία, στις οποίες έχει κάνει την επανεμφάνισή της. Οφείλεται κυρίως στα ελλιπή μέτρα υγιεινής και είναι εξαιρετικά μεταδοτική όταν εκδηλώνεται. Η περίπτωση του Ολλανδού τουρίστα από την Κω, ο οποίος παρουσίασε «ύποπτα» συμπτώματα Χολέρας και νοσηλεύεται σε νοσοκομείο της Αθήνας, υποχρέωσε σε κατάσταση εγρήγορσης τις αρμόδιες αρχές και ειδικότερα το ΚΕΕΛΠΝΟ.

Τι είναι όμως η Χολέρα; Είναι μια οξεία διαρροϊκή νόσος που οφείλεται στην προσβολή του εντέρου από την εντεροτοξίνη που παράγει το βακτήριο Vibrio cholerae. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) μόνο τα στελέχη του Vibrio cholerae Ο1 και Ο139 που παράγουν τοξίνη προκαλούν σοβαρή νόσο που χαρακτηρίζεται ως «χολέρα» και επιδημίες. Οι υπόλοιποι ορότυποι του βακτηρίου τοξινογόνοι ή μη μπορούν να προκαλέσουν ήπιο διαρροϊκό σύνδρομο και δεν προκαλούν επιδημίες.

Από το 1817 έχουν καταγραφεί επτά πανδημίες, για τις έξι από τις οποίες υπεύθυνος ήταν ο κλασικός βιότυπος του Vibrio cholerae Ο1, ενώ για την τελευταία που ξεκίνησε από το 1961 και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα (άρχισε στην Ινδονησία και επεκτάθηκε στην Ασία, Ευρώπη, Αφρική, Νότια και Κεντρική Αμερική) υπεύθυνος είναι ο Εl Tor. 

To 1992 ένας νέος ορότυπος, ο Vibrio cholerae Ο139 Bengal, έκανε την εμφάνισή του στη νότια Ινδία και στο Μπαγκλαντές και σε σύντομο χρονικό διάστημα εξαπλώθηκε προκαλώντας νέα επιδημία χολέρας. 

Το 1994 κρούσματα χολέρας καταγράφηκαν σε 11 χώρες της Ασίας. Τα κλινικά συμπτώματα της λοίμωξης από Vibrio cholerae Ο1 και Vibrio cholerae Ο139 είναι κοινά διότι παράγουν την ίδια σχεδόν εντεροτοξίνη. Τα τελευταία χρόνια οι λοιμώξεις από Vibrio cholerae Ο1 έχουν γίνει σπάνιες και περιορίζονται στην Ινδία και στο Μπαγκλαντές, ενώ το Vibrio cholerae Ο139 ενδημεί στη νοτιοανατολική Ασία. 

Στις περισσότερες περιπτώσεις η νόσος είναι ασυμπτωματική ή ήπια ειδικά σε λοιμώξεις από τον El Tor βιότυπο του μικροβίου. Σοβαρή μορφή της νόσου εμφανίζει το 5-10% των μολυσμένων ασθενών η οποία χαρακτηρίζεται από έντονη διάρροια (rice-water), εμέτους και μυϊκές κράμπες. Σε σοβαρές περιπτώσεις που δεν αντιμετωπίζονται θεραπευτικά, η γρήγορη απώλεια σωματικών υγρών μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση, υπογλυκαιμία στα παιδιά, οξείδωση, κυκλοφορική καταπληξία, σοβαρές ηλεκτρολυτικές διαταραχές, οξεία νεφρική ανεπάρκεια και κώμα. Σε περιπτώσεις σοβαρής αφυδάτωσης ο θάνατος μπορεί να προκύψει σε μερικές ώρες και η θνητότητα μπορεί να φτάσει στο 50%. Με την κατάλληλη και έγκαιρη ενυδάτωση του ασθενή η θνητότητα είναι μικρότερη από 1%.

Η διάγνωση της νόσου επιβεβαιώνεται με την απομόνωση του Vibrio cholerae Ο1 και Ο139 από τα κόπρανα. Σε σποραδικά κρούσματα η ανίχνευση τοξίνης σε απομονωθέντα στελέχη Vibrio cholerae Ο1 και Ο139 βοηθά στη διάγνωση. Το βακτήριο αναπτύσσεται στα κοινά καλλιεργητικά υλικά. Συστήνεται η μεταφορά των δειγμάτων κοπράνων ή ορθικού επιχρίσματος να γίνεται είτε άμεσα στο εργαστήριο είτε σε υλικό μεταφοράς Cary Blair. Τα στελέχη ταυτοποιούνται περαιτέρω με ειδικούς αντιορούς.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, κάθε χρόνο σημειώνονται 3-5 εκατομμύρια κρούσματα χολέρας και 100.000-130.000 θάνατοι λόγω του νοσήματος. Στην Ευρώπη η νόσος δεν ενδημεί. Τα λιγοστά κρούσματα που καταγράφονται προκύπτουν μετά από ταξίδι σε ενδημική για τη νόσο περιοχή. Η πιθανότητα πρόκλησης επιδημίας είναι μικρή λόγω του υψηλού υγειονομικού επιπέδου των χωρών. Η μέση δηλούμενη επίπτωση στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στις χώρες της EEA/EFTA (European Economic Area/European Free Trade Association). Στην Ελλάδα, η τελευταία επιδημία χολέρας καταγράφηκε το 1912-1913, στην περίοδο των Βαλκανικών Πολέμων.

Πώς μεταδίδεται

Η μετάδοση του νοσήματος γίνεται μέσω της κατανάλωσης μολυσμένης τροφής ή νερού. Το νερό συνήθως μολύνεται από κόπρανα ασθενών, το οποίο με τη σειρά του μπορεί να μολύνει άμεσα ή έμμεσα τα τρόφιμα. Η τροφή μπορεί επίσης να μολυνθεί από λερωμένα χέρια κατά την προετοιμασία γεύματος ή όταν καταναλώνεται. Για τη μετάδοση της χολέρας έχουν ενοχοποιηθεί ποτά, παγάκια, εμφιαλωμένα μπουκάλια νερού που παρασκευάζονται με μολυσμένο νερό, ωμά ή ατελώς μαγειρεμένα θαλασσινά (κυρίως οστρακοειδή). Σε ενδημικές περιοχές η χολέρα απαντάται πιο συχνά σε περιοχές με ανεπαρκή παροχή νερού και ελλιπείς υγειονομικές συνθήκες. H γαστρική αχλωρυδρία αυξάνει τον κίνδυνο νόσησης από χολέρα. Η σοβαρή μορφή της ασθένειας είναι πιο συχνή σε ανθρώπους με ομάδα αίματος 0. Αντιθέτως, ο θηλασμός προστατεύει τα βρέφη από τη νόσο. 

Περίοδος επώασης και μεταδοτικότητας

Η περίοδος επώασης του νοσήματος κυμαίνεται από λίγες ώρες έως πέντε ημέρες, συνήθως 2-3 ημέρες. Η περίοδος μεταδοτικότητας διαρκεί όσο το βακτήριο βρίσκεται στα κόπρανα, συνήθως για λίγες ημέρες μετά την επώαση. Σε ορισμένες περιπτώσεις η φορία μπορεί να παραταθεί για αρκετούς μήνες. Η θεραπεία με αντιβιοτικά μειώνει την περίοδο μεταδοτικότητας αλλά συνιστάται μόνο για τη θεραπεία σοβαρών μορφών της νόσου. 

Θεραπεία

Η ενυδάτωση είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της θεραπείας. Η από του στόματος χορήγηση υγρών και αλάτων, καθώς και η ενδοφλέβια χορήγηση υγρών και ηλεκτρολυτών σε σοβαρές καταστάσεις μειώνει τη θνητότητα σε λιγότερο από 1%. Η χρήση αντιβιοτικών μειώνει τις ανάγκες σε υγρά καθώς και τη διάρκεια της θεραπείας. Τα αντιβιοτικά χορηγούνται μόνο σε σοβαρές περιπτώσεις και τα κυριότερα είναι η τετρακυκλίνη, η δοξυκυκλίνη, η ερυθρομυκίνη, η σιπροφλοξασίνη, η φλουραζολιδόνη κ.α. 

Επιδημίες χολέρας

Το 1994 καταγράφηκε επιδημία χολέρας από Vibrio cholerae El Tor σε μετανάστες από τη Ρουάντα στη Δημοκρατία του Κονγκό με 50.000 περιστατικά χολέρας και 24.000 θανάτους σε λιγότερο από ένα μήνα. Τον Οκτώβριο του 2010 ξέσπασε επιδημία χολέρας στην Αϊτή κατά την οποία μέχρι το Νοέμβριο του 2010 είχαν καταγραφεί 60.240 κρούσματα χολέρας και 1.415 θάνατοι. Η επιδημία βρίσκεται σε εξέλιξη. Τον Αύγουστο του 2008 επιδημία χολέρας στη Ζιμπάμπουε είχε ως αποτέλεσμα μέχρι τον Ιούνιο του 2009 να προσβληθούν από τη νόσο 98.531 άτομα και να πεθάνουν 4.282.