«Καζάνι που βράζει» η κατάσταση στους καταυλισμούς

Ενώ η κατάσταση στην Ειδομένη και στον Πειραιά όπως και στα hot spots παραμένει έκρυθμη, χθες ξεκίνησε το πρόγραμμα επαναπροώθησης μεταναστών από την Ελλάδα με 202 μετανάστες που δεν είχαν καταθέσει αίτηση ασύλου επί τη βάση της Συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας της 18ης Μαρτίου. 

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία από τη Λέσβο επαναπροωθήθηκαν 136 άτομα, 135 άνδρες και μία γυναίκα, των εξής εθνικοτήτων: 124 από το Πακιστάν, 3 από το Μπαγκλαντές, 1 από το Ιράκ, 2 από την Ινδία, 4 από τη Σρι Λάνκα και 2 από τη Συρία. Επίσης από τη Χίο επιστράφηκαν 66 άτομα, 56 άνδρες και 10 γυναίκες, των εξής εθνικοτήτων: 42 από το Αφγανιστάν, 10 από το Ιράν, 6 από το Πακιστάν, 1 από την Ινδία, 1 από τη Σομαλία, 1 από την Ακτή Ελεφαντοστού και 5 από το Κονγκό. Για τις επαναπροωθήσεις που θα  συνεχιστούν έχουν ναυλωθεί τρία πλοία που μεταφέρουν τους πρόσφυγες στο Δικελί. 

Την έναρξη των επαναπροωθήσεων έσπευσε να χαιρετίσει η ΕΕ με δηλώσεις του εκπροσώπου της, Μαργαρίτη Σχοινά ο οποίος σημείωσε ότι πρόκειται για το «πρώτο ορατό βήμα» για την εφαρμογή της ευρωτουρκικής συμφωνίας της 18ης Μαρτίου, που αποσκοπεί στην παύση της παράνομης μετανάστευσης και στη διάλυση του «επιχειρησιακού μοντέλου» των διακινητών.

Πάντως οι χθεσινές επαναπροωθήσεις αφορούσαν μετανάστες που δεν κατέθεσαν αίτηση ασύλου.  Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι επιστροφές των αιτούντων άσυλο των οποίων οι αιτήσεις δεν έγιναν δεκτές από την Ελλάδα, θα ξεκινήσουν μόλις οι απαραίτητες νομικές -και όχι μόνο- ρυθμίσεις από την Ελλάδα και την Τουρκία θα τεθούν σε ισχύ. 

Παράλληλα η ΕΕ ανακοίνωσε χθες τις πρώτες επανεγκαταστάσεις προσφύγων από την Τουρκία προς τα ευρωπαϊκά κράτη, πρόκειται για 43 άτομα, 32 Σύροι πρόσφυγες επανεγκαταστάθηκαν στη Γερμανία και 11 στη Φινλανδία, ενώ μια ομάδα Σύρων προσφύγων αναμένεται να αναχωρήσουν για την Ολλανδία αύριο το πρωί. 

Πάντως η Διεθνής Αμνηστία επισημαίνει πως ούτε η ελληνική πλευρά είναι έτοιμη για να ξεκινήσει πλήρως η διαδικασία των επαναπροωθήσεων όσων προσφύγων καταθέσουν αίτηση ασύλου αλλά ούτε και η τουρκική πλευρά έχει ετοιμάσει τους χώρους υποδοχής και φιλοξενίας. Ο εκπρόσωπος του Συντονιστικού Γιώργος Κυρίτσης δήλωσε ότι «Δεν υπάρχει χρονοδιάγραμμα για τις επαναπροωθήσεις. Εξετάζονται αιτήσεις ασύλου και χρειάζεται ορισμένος χρόνος».

Στα ελληνικά νησιά εξακολουθούν να φθάνουν υπάλληλοι που θα ενισχύσουν την Frontex και θα στελεχώσουν τις υπηρεσίες που θα εξετάζουν τις αιτήσεις ασύλου. 

Ένταση σε Πειραιά Ειδομένη και hot spots 

Η διαδικασία των επαναπροωθήσεων όπως ήταν αναμενόμενο ανεβάζει το θερμόμετρο μεταξύ των προσφύγων που βρίσκονται στους πρόχειρους καταυλισμούς και στα hot spots καθώς δεν θέλουν να επιστρέψουν στην Τουρκία αλλά να παραμείνουν στην Ελλάδα μέχρι να βρουν τρόπο να συνεχίσουν το ταξίδι τους στην Ευρώπη. Πολλοί από όσους βρίσκονται στην Ειδομένη και στον Πειραιά αρνούνται να μετακινηθούν σε οργανωμένες δομές στο εσωτερικό της χώρας.

Στην Ειδομένη η διαμαρτυρία των προσφύγων συνεχίζεται με την κατάληψη της σιδηροδρομικής γραμμής και της εθνικής οδού, προκαλώντας τις αντιδράσεις του εμπορικού κόσμου και των κατοίκων της περιοχής. 

Εν τω μεταξύ το Συντονιστικό ανακοίνωσε ότι μέχρι τις ημέρες του Πάσχα το λιμάνι θα έχει εκκενωθεί από τους πρόσφυγες που θα έχουν μεταφερθεί σε άλλες δομές και θα αρχίσει και η αποσυμφόρηση της Ειδομένης. Μέχρι τώρα πάντως στην Ειδομένη βρίσκονται περί τα 13.000 άτομα και στον Πειραιά περίπου 5.000. 

Ενώ 202 μετανάστες απέπλευσαν για το Δίκελι χθες 339 έφθασαν στα ελληνικά νησιά από τα τουρκικά παράλια. Ο συνολικός αριθμός των καταγεγραμμένων εντός της χώρας φθάνει στους 52.500 πρόσφυγες. Αν και η ροή είναι σημαντικά μειωμένη συνεχίζεται καθώς όλη την περασμένη εβδομάδα έφθαναν από 300-500 την ημέρα. Είναι σαφές ότι εάν αυτή η κατάσταση συνεχιστεί τότε το πρόβλημα δεν λύνεται αφού θα φθάνουν περισσότεροι από όσους αποχωρούν.

Παράλληλα δημιουργείται κοινωνική δυσαρέσκεια από τις εκφράσεις διαμαρτυρίας των προσφύγων που προκαλούν προβλήματα. Το ότι οι πρόσφυγες στρέφουν την διαμαρτυρία τους εναντίον της χώρας που τους υποδέχθηκε προκαλεί την δυσφορία της ελληνικής κοινωνίας. Την ανησυχία όμως των τοπικών κοινωνιών  προκαλούν και τα κρούσματα παραβατικότητας και εγκληματικότητας που προς το παρόν περιορίζονται μεταξύ των μεταναστών καθώς επίσης και το ότι καταλαμβάνουν κενούς χώρους μέσα στον οικιστικό ιστό κυρίως στην Αθήνα στα Νότια Προάστια. 

Κίνδυνος εμφάνισης λοιμωδών ασθενειών σε Ειδομένη και Πειραιά
Τον κίνδυνο εμφάνισης λοιμωδών ασθενειών σε Ειδομένη και Πειραιά, επεσήμανε ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, επισημαίνοντας πως το σύστημα κάνει ό,τι μπορεί, προκειμένου να αποφευχθεί το συγκεκριμένο ενδεχόμενο. Ο κ. Ξανθός τόνισε πως όσο δεν εκκενώνονται οι καταυλισμοί στις δύο αυτές περιοχές και παραμένουν εκεί οι πρόσφυγες, εγκυμονεί πάντα ο υγειονομικός κίνδυνος.

Ο υπουργός Υγείας, απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση της βουλευτού της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Έφης Χριστοδουλοπούλου, είπε ότι η έμφαση θα δοθεί στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και ατομικής υγιεινής των προσφύγων και μεταναστών, καθώς η πρόληψη αποτελεί την καλύτερη μέθοδο για την αποτροπή της εμφάνισης επιδημιών.

Πρόσθεσε ότι έχει ανατεθεί ο συντονισμός στο Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας. Για τον μεν Πειραιά έχει την ευθύνη η Ανώνυμη Εταιρεία Μονάδων Υγείας (ΑΕΜΥ Α.Ε.), η οποία τελεί υπό την εποπτεία του κράτους, ενώ σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν, όπως είπε, οι πιστοποιημένες μη κυβερνητικές οργανώσεις, οι αλληλέγγυοι και «ο στρατός που έχει αναλάβει πολύ κρίσιμο ρόλο στην οργάνωση των καταυλισμών και την καλή τους λειτουργία.
Βεβαίως, όταν έχουμε να διαχειριστούμε τόσο μεγάλη ανθρωπιστική κρίση πάντα θα εμφανίζονται ανεπάρκειες και αδυναμίες», είπε ο Ανδρέας Ξανθός και πρόσθεσε ότι, «στον βαθμό που δεν εκκενώνονται η Ειδομένη και ο Πειραιάς, που είναι χώροι ακατάλληλοι για την διαβίωση τόσων ανθρώπων, πάντα υπάρχει κίνδυνος για την εμφάνιση λοιμωδών νοσημάτων».

Ο υπουργός Υγείας ανέφερε επίσης ότι θα ενισχυθεί το υγειονομικό προσωπικό στα κέντρα φιλοξενίας και στα νησιά με τη βοήθεια ευρωπαϊκών προγραμμάτων και προσλήψεις μέσω του ΚΕΕΛΠΝΟ. «Επιδιώκουμε να δημιουργήσουμε την αίσθηση της ασφάλειας στους εργαζόμενους και στους πολίτες, ώστε η προίκα της ανθρωπιστικής συμπεριφοράς που έδειξαν έως τώρα οι πολίτες να μην μεταστραφεί και να μην οδηγήσει σε φαινόμενα ξενοφοβίας», τόνισε χαρακτηριστικά.