Η ιστορία του πλοίου που «βυθίστηκε» στο λιμάνι

Ηταν το μοναδικό κατασχεμένο πλοίο που παρέμενε δεμένο στο κεντρικό λιμάνι του Πειραιά και κατάφεραν να το χάσουν κάτω από τα μάτια τους.
 
Η ημιβύθιση του ε/γ-ο/γ «Παναγία Τήνου» -πρώην «Αγιος Γεώργιος», όπως μετονομάστηκε το 2015- αποτέλεσε ένα από τα θέματα που απασχόλησαν στις αρχές της εβδομάδας την κοινή γνώμη, εν μέσω διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με τους θεσμούς, με την πολιτικο-οικονομική κρίση να ταλανίζει τη χώρα. Στους αρμόδιους έκατσε αφενός... στραβή και αφετέρου το πλοίο στον βυθό! Τώρα ρίχνει ο ένας τις ευθύνες στον άλλον. Ο πλοιοκτήτης στο ΝΑΤ που το κατέσχεσε λόγω χρεών, η αντιπολίτευση στο υπουργείο Ναυτιλίας, οι υπηρεσίες στον πλοιοκτήτη και τον ΟΛΠ στη μέση. Εν ολίγοις, δεν φταίει κανένας, όπως άλλωστε είθισται σε αυτή τη χώρα. Μάλλον θα το βούλιαξε ο Batman!



Το «Παναγία Τήνου» με το πρώτο του όνομα «Αγιος Γεώργιος»


Η κατάσταση με τα κατασχεμένα πλοία πριν από δύο χρόνια ήταν τραγική στον Πειραιά, όπου παρέμεναν τα κουφάρια της SAOS και της G.A. Ferries του Γεράσιμου Αγούδημου.

 
Ωστόσο, με απόφαση του τότε προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου του ΟΛΠ, Γιώργου Ανωμερίτη, άρχισαν να απομακρύνονται έπειτα από προκήρυξη μειοδοτικών διαγωνισμών. Το προτελευταίο πλοίο ήταν του Γεράσιμου Αγούδημου, το «Jet Ferry», το οποίο απομακρύνθηκε στις αρχές του 2015 ύστερα από τέσσερα χρόνια παραμονής. Με το «Παναγία Τήνου» να μένει, το οποίο πριν από 18 περίπου μήνες το κατέσχεσε το ΝΑΤ ενώ έκαναν επίσχεση εργασίας οι ναυτικοί που παρέμεναν απλήρωτοι επί μήνες. 

Ναυτιλιακοί κύκλοι επισημαίνουν στο «ΘΕΜΑ» ότι η υπόθεση είναι μπλεγμένη και θα χρειαστεί πολύς χρόνος για να δοθεί λύση. «Το ΝΑΤ που το κατέσχεσε είχε στείλει επιστολή προς την Επιθεώρηση Εμπορικών Πλοίων του υπουργείου από τις 18 Απριλίου προειδοποιώντας ότι ο φύλακας του “Παναγία Τήνου” ενημέρωσε ότι το πλοίο είχε παρουσιάσει επικίνδυνη κλίση προς τα δεξιά λόγω εισροής υδάτων, ζητώντας να γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες. Δεν είναι, όμως, αρμοδιότητα του Λιμενικού να επισκευάσει το πλοίο. Ποιος έπρεπε να κλείσει την τρύπα;

 
Το θέμα, όμως, τώρα είναι άλλο. Η επιχείρηση διάσωσης του πλοίου και τα μέτρα περιβαλλοντικής προστασίας κοστίζουν ακριβά. Η αξία του πλοίου ίσως να μην μπορεί να καλύψει τα έξοδα αυτά. Και να σημειώσουμε εδώ ότι τα ρυμουλκά και το συνεργείο αντιρύπανσης προηγούνται στην είσπραξη χρημάτων και από το πλήρωμα και από το ΝΑΤ και από τον ΟΛΠ και από οποιονδήποτε άλλον. Οπότε όποια χρήματα βγουν από τον πλειστηριασμό του πλοίου, αμφιβάλλουμε αν θα φτάσουν να πληρωθούν τα συνεργεία διάσωσης, πόσο μάλλον οι υπόλοιποι», τονίζουν και καταλήγουν: «Το πλοίο θα πουληθεί μόνο για παλιοσίδερα. Ομως και πάλι όποιος το αγοράσει θα έχει τεράστιο κόστος η μεταφορά του. Δεν ξέρουμε αν συμφέρει κάποιον να το αγοράσει. Ετσι το μπαλάκι καταλήγει και πάλι στον ΟΛΠ που πρέπει να βρει λύση. Οι διαδικασίες είναι χρονοβόρες. Εχουμε δρόμο μπροστά μας».
 
Το αξιοσημείωτο είναι ότι το «Παναγία Τήνου» είναι το μοναδικό πλοίο της ακτοπλοΐας που δεν επιβαρύνεται με δάνεια! 

Οι Βεντούρηδες

Η υπόθεση του Ε/Γ-Ο/Γ «Παναγία Τήνου» έστρεψε τα φώτα της δημοσιότητας στην οικογένεια Βεντούρη, μια που το πλοίο ανήκε στον Βαγγέλη Βεντούρη. Το 1995 η εταιρεία Ventouris Sea Lines αρχίζει να αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα, με αποτέλεσμα να χάνει ένα-ένα τα πλοία της λόγω χρεών. Την κατάσταση πήρε ξανά στα χέρια του ο πατριάρχης της οικογένειας Κωνσταντίνος Βεντούρης. Είχαν ακόμη στην κατοχή τους το θρυλικό «Γεώργιος Εξπρές».

Η Ventouris Sea Lines ξαναμπήκε στην ακτοπλοΐα το καλοκαίρι του 2004 με το «Αγιος Γεώργιος», αρχικά από Ραφήνα και στη συνέχεια από Πειραιά. Από το 2005 μέχρι το τέλος του 2014 το πλοίο δραστηριοποιήθηκε στη γραμμή των Δυτικών Κυκλάδων. Το «Αγιος Γεώργιος» ταξίδευε με επιτυχία έως το 2010. Τον Αύγουστο εκείνης της χρονιάς ο Κωνσταντίνος Βεντούρης έφυγε από τη ζωή. Τότε άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για την ακτοπλοϊκή. Σημειώθηκαν οι πρώτες καθυστερήσεις στην καταβολή μισθών, οι οποίες χρόνο με τον χρόνο μεγάλωναν. Η πρώτη επίσχεση εργασίας πραγματοποιήθηκε τον χειμώνα του 2012 και συνεχίστηκαν έως το τελευταίο δρομολόγιο που πραγματοποίησε το πλοίο.
 
Τον Ιανουάριο του 2015 το πλοίο, που ναυπηγήθηκε το 1972 στην Αγγλία, μετονομάστηκε σε «Παναγία Τήνου» με σκοπό να πάει στη Ραφήνα για να κάνει εγκεκριμένα από το υπουργείο Ναυτιλίας δρομολόγια από Ραφήνα για Ανδρο - Τήνο - Μύκονο. Τον Ιανουάριο και για έναν μήνα περίπου ταξίδεψε στην άγονη γραμμή των Κυθήρων σε αντικατάσταση του «Βιτσέντζος Κορνάρος». Ομως μετά από επισχέσεις εργασίας του πληρώματος έδεσε οριστικά. Από τον επόμενο μήνα σταμάτησαν η τροφοδοσία του πληρώματος καθώς και τα καύσιμα, με αποτέλεσμα να μετατραπεί σε πλοίο-φάντασμα στον Αγιο Διονύσιο. Οι ναυτικοί του μπήκαν σε καθεστώς προστασίας από το ΝΑΤ και τους καταβλήθηκαν τρεις μισθοί.




Απο αριστερά Γιώργος Βεντούρης, Βαγγέλης Βεντούρης, Απόστολος Βεντούρης


Το ξεκίνημα της οικογένειας 

 Ο Κωνσταντίνος Βεντούρης άρχισε την επαγγελματική του σταδιοδρομία με μια βάρκα. Μετέφερε τρόφιμα από και προς το νησί του, την Κίμωλο. Το 1959 αγόρασε το πρώτο του πλοίο, ένα motor ship 500 κόρων, στο οποίο ήταν ο ίδιος καπετάνιος. Πολλές φορές ταξίδευε με τα καράβια του ως πλοίαρχος, γι’ αυτό και τον φώναζαν «καπετάν Κώστα». Αργότερα δρομολόγησε και το πρώτο του ακτοπλοϊκό πλοίο. Το ένα έφερε το άλλο και μετά το 1970 βρέθηκε με στόλο 10 φορτηγών πλοίων. Στην ακτοπλοΐα πρωτομπήκε το 1974 με το «Αγιος Γεώργιος». Μέσα σε λίγα χρόνια το σινιάλο των πλοίων του ήταν συνώνυμο με την ακτοπλοϊκή σύνδεση των Κυκλάδων με τον Πειραιά. Το 1984 ο Κωνσταντίνος Βεντούρης αποφάσισε ότι ήρθε η ώρα να αποσυρθεί από την εταιρεία. Ετσι, φώναξε τα τέσσερα από τα έξι παιδιά του για να τους παραδώσει το δαχτυλίδι της διαδοχής. Γύρω από το τραπέζι κάθισαν ο Γιώργος, ο Αντώνης, ο Βαγγέλης και ο Απόστολος. Στην οικογένεια υπάρχουν δύο ακόμη παιδιά, νεότερα, η Εργίνα και ο Χαράλαμπος. Ο καπετάν Κώστας ανακοίνωσε ότι το δαχτυλίδι της διαδοχής θα το πάρει ο πρωτότοκος γιος, ο Γιώργος. Απόφαση που ο αστικός μύθος θέλει να προκάλεσε την αντίδραση του τρίτου κατά ηλικία γιου, του Βαγγέλη, ο οποίος εκείνη την εποχή σπούδαζε στις ΗΠΑ μηχανολόγος στο North Eastern Michigan και αργότερα ναυπηγός στο University of Michigan.




Το 1995 η εταιρεία Ventouris Sea Lines αρχίζει να αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα και να χάνει ένα-ένα τα πλοία της λόγω χρεών

 
Τελικά ο Κωνσταντίνος Βεντούρης αποφάσισε να μοιράσει τα έξι πλοία της εταιρείας του Ακτοπλοΐα Κ. Βεντούρη, κάτι που έγινε έναν χρόνο αργότερα. Ο γιος του Γιώργος συνεργάστηκε με τον αδελφό του Απόστολο. Πήραν τέσσερα από τα έξι πλοία. Τα άλλα δύο τα ανέλαβαν ο Αντώνης και ο Βαγγέλης. Μετά από έναν χρόνο ο Απόστολος ήρθε σε ρήξη με τον Γιώργο, με αποτέλεσμα να χωρίσουν επιχειρηματικά, δυστυχώς με όχι και τόσο ήρεμο τρόπο. Διαβουλεύσεις, οικογενειακές συγκεντρώσεις, συνθέσεις και αλλαγές στα εταιρικά συμβόλαια ήταν το αποτέλεσμα της κόντρας τους.

Ο Αντώνης και ο Βαγγέλης διεκδίκησαν τότε από τον Γιώργο και πακέτο μετοχών από ένα πλοίο, το «Πάτρα». Ηταν η πρώτη κόντρα που οδήγησε την οικογένεια στα δικαστήρια. Ο Απόστολος πήρε τα δύο από τα τέσσερα πλοία, το «Παναγία Τήνου» που ήταν άλλο πλοίο από αυτό που βυθίστηκε, και το «Ιταλία Εξπρές», και τράβηξε τον δικό του δρόμο ιδρύοντας την A.K.Ventouris.
 
Οι γιοι του καπετάν Κώστα, πρώην πυγμάχοι του Ολυμπιακού στα νιάτα τους, τράβηξαν ο καθένας τον δικό του δρόμο. Στις 15 Ιανουαρίου 1988 το «Ιταλία Εξπρές» έδεσε στη Δραπετσώνα. Δύο μήνες αργότερα, στις 24 Μαρτίου, στο πλοίο σημειώθηκε έκρηξη με αποτέλεσμα να βυθιστεί. Ο Απόστολος το απέδωσε σε δολιοφθορά. Ο δικαστικός αγώνας για την καταβολή της ασφάλειας από τους Lloyd’s τον έβγαλε νικητή εισπράττοντας 9 εκατ. δολάρια. Η δίκη στο Λονδίνο κράτησε τρεις μήνες. «Τρεις μήνες ήμουν ο μοναδικός μάρτυρας υπεράσπισης του εαυτού μου. Με εξέταζαν τρεις ολόκληρους μήνες. Τελικά όμως δικαιώθηκα», έχει διηγηθεί ο ίδιος σε φίλους του. 

Ο Βαγγέλης Βεντούρης

Ο Βαγγέλης Βεντούρης, μαζί με τον αδελφό του Αντώνη ίδρυσαν τη Ventouris Sea Lines το 1987, η οποία τελικά χρεοκόπησε αφού όμως πρόλαβε να γράψει μια πετυχημένη πορεία. Ο Βαγγέλης Βεντούρης, γεννημένος στην Κίμωλο το 1959, εμφανιζόταν ως ο συνεχιστής του έργου του πατέρα του. Ηταν άλλωστε και εκείνος που αντέδρασε όταν ο πατέρας του ανακοίνωσε ότι χρίζει διάδοχο τον πρωτότοκο Γιώργο. Η διαφωνία του Βαγγέλη οδήγησε στο μοίρασμα του στόλου από τον καπετάν Κώστα.

Το μεγάλο πάθος του ήταν το επιβατικό-οχηματαγωγό «Παναγία Τήνου ΙΙ», το οποίο είχε μετασκευαστεί εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα, με τη μετατροπή του να έχει κοστίσει 20 εκατ. δολάρια. Στην καλή εποχή του ασχολήθηκε και με τον Τύπο εκδίδοντας το περιοδικό «Κολτ», το οποίο πολύ σύντομα έκλεισε. Ξόδεψε όμως και εκεί πολλά χρήματα ή, ως μη γνωρίζων τον χώρο, έπεσε θύμα επιτηδείων. Οταν χρεοκόπησε και το αγαπημένο του πλοίο «Παναγία Τήνου ΙΙ» θα έβγαινε στον πλειστηριασμό, άρχισε και έλεγε προς κάθε κατεύθυνση «μην τολμήσει κανείς και τ’ αγοράσει». Και αυτό γιατί πίστευε ότι δεν θα έχανε το πλοίο, θα τα κατάφερνε, θα έβρισκε χρήματα και θα το χτυπούσε αυτός στον πλειστηριασμό. Να όμως που στον εν λόγω πλειστηριασμό βρέθηκε ο Κώστας Αγαπητός που έκανε την καλύτερη προσφορά, ύψους 7 εκατ. δολαρίων. Το πλοίο μετονομάστηκε σε «Εξπρές Αθηνά» και άρχισε τα ταξίδια. Ηταν Ιούλιος του 1996, με το σφύριγμα της λήξης του τελικού του Παγκοσμίου Κυπέλλου στη Γαλλία να δίνει στην οικοδέσποινα το πολύτιμο τρόπαιο, αφού νίκησε 3-0 τη Βραζιλία του Ρονάλντο. Δεν πέρασαν λίγα λεπτά και το τηλέφωνο στο σπίτι κουδούνισε. Ηταν από την Αστυνομία.

 «Πυροβόλησαν τον Κώστα Αγαπητό στο λιμάνι», μου είπαν. Σήμανε συναγερμός αφού σε πρώτη φάση όλοι πίστεψαν ότι μπορεί να ήταν χτύπημα της «17 Νοέμβρη». Ο Κώστας Αγαπητός γλίτωσε ως εκ θαύματος, όπως υποστήριξαν άλλωστε και οι γιατροί, ο οποίος στην κατάθεσή του είπε ότι αναγνώρισε στο πρόσωπο του ανθρώπου που τον πυροβόλησε τον Βαγγέλη Βεντούρη. Εκείνος, από την πλευρά του, υποστήριξε ότι εκείνες τις ώρες ήταν με φίλους και παρακολουθούσε τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Τελικά η αθωότητα του Βαγγέλη Βεντούρη αποδείχθηκε στο δικαστήριο. Ο δευτερότοκος γιος της οικογένειας, ο Αντώνης, τα έσπασε με τον αδελφό του Βαγγέλη και αποχώρησε από τη Ventouris Sea Lines, δημιουργώντας τη δική του εταιρεία, τη Ventouris Lines. Το πρώτο του πλοίο το αγόρασε από τον μεγάλο του αδελφό Γιώργο. Ηταν το «Υδρα», το οποίο μετονομάστηκε σε «Αγιος Νεκτάριος».

Ο Γιώργος Βεντούρης

Ο πρωτότοκος γιος της οικογένειας, ο Γιώργος, μετά το μοίρασμα της περιουσίας ίδρυσε τη Ventouris Ferries τον Ιανουάριο του 1987, με την έδρα της να βρίσκεται σε έναν μικρό δρόμο στα Καμίνια. Μπήκε δυναμικά στις γραμμές Πάτρας - Ιταλίας και καθιερώθηκε σε εκείνη της Πάτρας - Μπάρι. Ωστόσο τον σημάδεψαν τα ναυτικά ατυχήματα.
 
Στις 5 Μαρτίου του 1994 ένα άλλο του πλοίο, το «Grecia Express», βυθίζεται κάτω από άγνωστες συνθήκες στον κόλπο του Ανθή στο Αίγιο. Ομως υπήρχε και συνέχεια. Το 1996, το φθινόπωρο, το Ε/Γ-Ο/Γ «Πήγασος» προσέκρουσε στη βραχονησίδα Πάτροκλος, με θλιβερό αποτέλεσμα έναν νεκρό άνδρα. Ηταν ο πατέρας του γνωστού λαϊκού τραγουδιστή και συνθέτη Σταμάτη Γονίδη. Το συγκεκριμένο πλοίο, όμως, είχε τη δική του ιστορία. Λίγους μήνες πριν προσκρούσει στη βραχονησίδα είχε απασχολήσει και πάλι τα ΜΜΕ αφού σε μία από τις καμπίνες του αυτοκτόνησε ο Χριστόφορος Μαρίνος, γνωστός αναρχικός της εποχής. 

Η απάντηση του Β. Βεντούρη για το «Παναγία Τήνου» 

Ο Βαγγέλης Βεντούρης δίνει τις δικές του απαντήσεις για το «Παναγία Τήνου»: «Το πλοίο “Παναγία Τήνου” έχει κατασχεθεί στο λιμάνι του Πειραιά από το ΝΑΤ. Το ΝΑΤ όρισε φύλακες για τη φύλαξη, τη συντήρηση και την αξιοπλοΐα του πλοίου, ο αριθμός των οποίων, η εμπειρία τους και τα στοιχεία τους ουδέποτε γνωστοποιήθηκαν στην πλοιοκτήτρια εταιρεία ή στον νόμιμο εκπρόσωπό της. Υπό την ανωτέρω ιδιότητά μου έχω αποστείλει προς το ΝΑΤ και τον ΟΛΠ εξώδικες δηλώσεις, διαμαρτυρίες και προσκλήσεις με κοινοποίηση στον υπουργό Ναυτιλίας και τον Κεντρικό Λιμενάρχη Πειραιώς. Μεταξύ άλλων τους προειδοποιούσα, από τον Δεκέμβριο του 2015, ότι “αποκλειστικά υπαίτιο διά οτιδήποτε συμβεί από εδώ και εις το εξής στο πλοίο θα είναι το ΝΑΤ”», λέει και προσθέτει: «Για τον λόγο αυτό, και εφόσον το ΝΑΤ εμμένει στην κατάσχεση που έκανε, θα πρέπει άμεσα και χωρίς την παραμικρή χρονοτριβή να ορίσει νέο μεσεγγυούχο του πλοίου, να υπάρξουν καύσιμα για να λειτουργήσουν οι γεννήτριες του πλοίου και γενικότερα να λάβει όλα τα μέτρα ώστε να μην κινδυνεύει το πλοίο και δη εντός του λιμένος Πειραιώς».




Tο «Παναγία Τήνου» είναι το μοναδικό πλοίο της ακτοπλοΐας που δεν επιβαρύνεται με δάνεια! 


Στη συνέχεια ο Βαγγέλης Βεντούρης δηλώνει πλήρη οικονομική αδυναμία σημειώνοντας τα εξής: «Οπως αντιλαμβάνεσθε, η μία και μοναδική πραγματικότητα είναι ότι πέραν των άλλων υπάρχει πλήρης και αντικειμενική οικονομική αδυναμία να γίνουν όλα τα ανωτέρω από την πλοιοκτήτρια εταιρεία του πλοίου, πολλώ δε μάλλον από εμένα ατομικώς. Αυτή η πραγματικότητα πρέπει να γίνει αντιληπτή από τους αρμόδιους φορείς και από το ΝΑΤ που κατέσχεσε το πλοίο. Με το από 22/2/2016 έγγραφό μου προς τον ΟΛΠ, με κοινοποίηση στο ΝΑΤ, ανέφερα τα ακόλουθα, ως προκύπτει από το απόσπασμά της: “… σας δηλώνω ότι δεν είναι ανάγκη να περιμένετε μέχρι το διάστημα που αναφέρετε, αλλά μπορείτε να πράξετε από τώρα, εν όψει της απαντήσεώς μου, οτιδήποτε κρίνετε εσείς σκόπιμο, αναλαμβάνοντας όμως και τις σχετικές ευθύνες διά την όποια ενέργειά σας, μαζί με το ΝΑΤ. Δεν κατέσχεσα εγώ το πλοίο, το κατέσχεσε το ΝΑΤ. Δεν έδεσα εγώ το πλοίο, αλλά δέθηκε ενόσω ήτο ναυλωμένο και ακινητοποιήθηκε εις τον λιμένα Πειραιώς έπειτα από επίσχεση εργασίας των εργαζομένων. Σήμερα είμαι σε αυτή την οικτρά οικονομική κατάσταση που σας αναφέρω και περιγράφεται και στο έγγραφό μου προς το ΝΑΤ, οπότε και να θέλω να κάνω κάτι, αντικειμενικά δεν δύναμαι”. Απάντηση επί των ανωτέρω εγγράφων μου δεν έλαβα παρ’ οιουδήποτε». 

Ερωτήματα

Ο ίδιος ο πλοιοκτήτης αφήνει ερωτήματα για το εάν η βύθιση του πλοίου οφείλεται «σε δολιοφθορά ή σε βαρύτατες εγκληματικές αμέλειες, όχι ενός, αλλά περισσοτέρων προσώπων»: «Είναι απορίας άξιον πώς βυθίζεται ή κινδυνεύει να βυθιστεί ολόκληρο ακτοπλοϊκό πλοίο μέσα στον Κεντρικό Λιμένα Πειραιώς. Το γεγονός αυτό από μόνο του γεννά εύλογα ερωτηματικά. Εξ όσων γνωρίζω δεν υπάρχει παρόμοιο προηγούμενο, πόσο μάλλον που η σημερινή εποχή διαθέτει την απαραίτητη τεχνολογία και τεχνογνωσία για την αποφυγή παρόμοιων καταστάσεων».

Ανασφάλιστο 

Το πλοίο είναι ανασφάλιστο, όπως επιβεβαιώνει ο Βαγγέλης Βεντούρης, και εξηγεί: «Το πλοίο “Παναγία Τήνου” δεν είναι ασφαλισμένο από την πλοιοκτήτρια εταιρεία του Παναγία Οδηγήτρια ΝΕ. Σε συνάντηση που είχα με τον πρόεδρο του ΝΑΤ τον Δεκέμβριο του 2015, ο ίδιος με διαβεβαίωσε ότι το ΝΑΤ έχει ασφαλίσει το πλοίο (“για τα πάντα” όπως μου είπε) και να μην ανησυχώ για θέματα ασφάλειάς του. Μέχρι και σήμερα το ΝΑΤ δεν μας έχει αποστείλει τα ασφαλιστήρια συμβόλαια του πλοίου, κι έτσι δεν γνωρίζουμε ποια είναι η ασφαλιστική εταιρεία, τι ασφαλιστικές καλύψεις έχει το πλοίο, για ποια ποσά και ποιος είναι ο δικαιούχος της ασφάλειας. Απίστευτα, πλην όμως αληθινά και μη διαψεύσιμα».