Τα νοσοκομεία «αιμορραγούν» και το υπ. Υγείας μοιράζει 20 εκατ. ευρώ σε ΜΚΟ

Την ώρα που τα νοσοκομεία δεν έχουν ούτε γάζες και οι ασθενείς αγοράζουν τα υλικά με τα οποία θα χειρουργηθούν εξαιτίας της υποχρηματοδότησης των νοσοκομείων, το υπουργείο Υγείας μοιράζει δεκάδες εκατομμύρια ευρώ σε ΜΚΟ «ημετέρων» και άλλων που αφορούν τη λειτουργία δομών (οικοτροφείων, ξενώνων, κέντρων ημέρας κλπ) και εντάσσονται στο πρόγραμμα της «Εξατομικευμένης Παροχής Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας».

Εκτιμάται ότι το 2015 εγκρίθηκαν επιπλέον 20.000.000 ευρώ από την αρχική χρηματοδότηση των ΜΚΟ, σε μερικές από τις οποίες πρόεδροι, νόμιμοι εκπρόσωποι, μέλη διοικητικού συμβουλίου ή εργαζόμενοι είναι συνεργάτες υπουργού, συγγενείς στελεχών του υπουργείου Υγείας ακόμη και βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.

Τον Μάιο του 2013 υπεγράφη Σύμφωνο Συνεργασίας μεταξύ του τότε υπουργού Υγείας και του Επιτρόπου Απασχόληση, Κοινωνικών Υποθέσεων και Κοινωνικής Ένταξης για την εκπόνηση ενός βιώσιμου, κοστολογημένου συστήματος παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Το κόστος του τριετούς προγράμματος ανερχόταν στα 180 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα 105 εκατ. ευρώ (58,33%) προέρχονταν από πόρους του ΕΣΠΑ και τα 75 εκατ. ευρώ (41,67%) από τον τακτικό προϋπολογισμό του κράτους.

Τον Δεκέμβριο του 2015, δηλαδή λίγες ημέρες πριν την ολοκλήρωση του προγράμματος, το υπουργείο Υγείας προχώρησε σε μπαράζ τροποποιητικών αποφάσεων με τις οποίες αύξησε τη χρηματοδότηση των δομών αυτών που υπάγονται σε διάφορες ΜΚΟ, Αστικές Μη Κερδοσκοπικές Εταιρείες και Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα. Και μάλιστα χωρίς να υπάρχει αύξηση των ασθενών, δηλαδή περισσότερες παρεχόμενες υπηρεσίες. Αυτό επετεύχθη και  με την αύξηση της ποσόστωσης του ΕΣΠΑ, χωρίς όμως να μειωθεί ανάλογα η κρατική χρηματοδότηση. Παρατηρούνται σκανδαλώδεις περιπτώσεις με ορισμένες ΜΚΟ να έλαβαν, ή να λαμβάνουν σε μηνιαίες δόσεις, ακόμη και το διπλάσιο ποσό από αυτό που προέβλεπε η αρχική συμφωνία.

Κεντρικό πρόσωπο στην υπόθεση είναι ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Υγείας Πέτρος Γιαννουλάτος, ο οποίος εγκρίνει τις σχετικές τροποποιήσεις. Καθοριστικό ρόλο έχει και η Διευθύντρια Ψυχικής Υγείας Αθανασία Λύτρα, δηλαδή η προϊσταμένη της διεύθυνσης του Υπουργείου που διαχειρίζεται τα δεκάδες εκατομμύρια επιχορηγήσεις σε ΜΚΟ, η οποία σύμφωνα με πληροφορίες είναι ανιψιά του κ. Γιαννουλάτου. Μάλιστα στο γραφείο του Γενικού Γραμματέα έχει αποσπαστεί τόσο η αδελφή του, εφοριακός, όσο και ο αδελφός του, μόνιμος υπάλληλος της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας του υπουργείου Οικονομίας. Σοβαρό ρόλο φαίνεται να έχουν επίσης συγκεκριμένοι υπάλληλοι με θέση ευθύνης από την Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ του Υπουργείου Υγείας, της Υπηρεσίας που διαχειρίζεται τους πόρους από το ΕΣΠΑ.

Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ σε ΜΚΟ που πήρε «μπόνους» 1 εκατ. ευρώ

Μεταξύ των Μη Κερδοσκοπικών Εταιρειών εντοπίζεται η Εταιρεία Προαγωγής Ψυχικής Υγείας Ηπείρου (ΕΠΡΟΨΥΗ). Ιδρυτικό μέλος είναι ο ψυχίατρος και βουλευτής του Σύριζα Χρήστος Μαντάς. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το «ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ», η συγκεκριμένη ΜΚΟ έλαβε 1.006.128 ευρώ ευρώ περισσότερα από τον αρχικό προϋπολογισμό.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την απόφαση ένταξης τον Ιούνιο του 2013, ο προϋπολογισμός ανερχόταν σε 3.250.046 ευρώ, ενώ οι παρεχόμενες υπηρεσίες αφορούσαν 1140 ανθρωπομήνες (παροχή υπηρεσιών σε 30 ασθενείς για 38 μήνες) και 12182 επισκέψεις. Στις 18 Δεκεμβρίου 2015 με τροποποιητική απόφαση που φέρει την υπογραφή του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Υγείας Πέτρου Γιαννουλάτου, η επιχορήγηση εκτοξεύεται στα 3.752.562 ευρώ, δηλαδή 502.516 ευρώ περισσότερα. Αυτή όμως είναι μόνο η άμεση αύξηση. Υπάρχει και η έμμεση αύξηση μέσω της αύξησης ποσόστωσης του ΕΣΠΑ που μόνο ένα έμπειρο μάτι θα μπορούσε να εντοπίσει. Ο προϋπολογισμός μετά την αναιτιολόγητη αύξηση των 502.516 ευρώ ανέρχεται σε 3.752.562,10 και θα έπρεπε να συντίθεται ως εξής: ΕΣΠΑ (58,33%) 2.188.993,4 και εθνικοί πόροι: 1.563.567,7.

Όμως στην απόφαση ένταξης είναι: ΕΣΠΑ (71,7 %) 2.692.605,67 και εθνικοί πόροι: 1.059.956,43. Υπάρχει δηλαδή επιπρόσθετη έμμεση χρηματοδότηση 503.612 ευρώ, αφού  η χρηματοδότηση από εθνικούς πόρους (τακτικός προϋπολογισμός) μένει σταθερή, εκτοξεύοντας το πραγματικό σύνολο της χρηματοδότησης σε πάνω από 4.000.000 και το «μπόνους» για την ΕΠΡΟΨΥΗ σε 1.006.128 ευρώ! Και μάλιστα χωρίς να παράσχει καμία επιπρόσθετη υπηρεσία, αφού τόσο ο αριθμός των ανθρωπομηνών όσο και των επισκέψεων παρέμεινε ο ίδιος!
 

«Συγκοινωνούντα δοχεία» οι ΜΚΟ με στελέχη του Υπουργείου Υγείας

Το θέμα με τις Αστικές Μη Κερδοσκοπικές Εταιρείες ψυχικής υγείας έφτασε στη Βουλή από τον κ. Άδωνι Γεωργιάδη. Ο Αντιπρόεδρος της Ν.Δ. με ερώτησή του στις 23 Ιουνίου προς τον Υπουργό Υγείας Ανδρέα Ξανθό ζητά μεταξύ άλλων να απαντηθεί, για ποιο λόγο αυξήθηκε η συνολική χρηματοδότηση, με το μέγεθος της υπέρβασης να εκτιμάται σε περισσότερα από 20.000.000 ευρώ, ενώ αναφέρει παραδείγματα.

Συγκεκριμένα:

* Η Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «Μετάβαση» αξιώνει απολογιστικές συνολικές χρηματοδοτήσεις 1.093.834 ευρώ για την περίοδο 2013 έως 2015, με τις δαπάνες να υπολείπονται κατά μισό εκατομμύριο ευρώ περίπου. Είναι ενδεικτικό ότι το 2015 δήλωσε δαπάνες 161.644 ευρώ, όμως εγκρίθηκε χρηματοδότηση 466.395 ευρώ, δηλαδή 305.000 ευρώ περισσότερα! Πρόεδρος της Μετάβασης είναι ο κ. Τιμολέων Γονής, ο οποίος παράλληλα είναι υπάλληλος του Ελληνικού Κέντρου Ψυχικής Υγείας και Ερευνών, ενώ από τις 24 Νοεμβρίου 2015 έχει αποσπαστεί στο γραφείο του Υπουργού Υγείας Ανδρέα Ξανθού. Πηγές από το Υπουργείο αναφέρουν, ότι στην πραγματικότητα ο κ. Γονής λειτουργεί ως άτυπος διευθυντής του Γενικού Γραμματέα Πέτρου Γιαννουλάτου. Δηλαδή ο κ. Γονής, νόμιμος εκπρόσωπος ΜΚΟ, είναι το δεξί χέρι του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Υγείας, ο οποίος εγκρίνει τις επιχορηγήσεις προς τις ΜΚΟ.

*Ο συνολικός προϋπολογισμός της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας «Κλίμακα» αν και μειώθηκε σε 6.805.000 ευρώ (αρχικώς ανερχόταν σε 9.009.000) και η προγραμματισμένη χρηματοδότηση από τον τακτικό προϋπολογισμό είναι 2.761.000 ευρώ, φαίνεται να έχει λάβει ήδη περί τα 5.300.000 ευρώ, δηλαδή σχεδόν τα διπλάσια. Ως βοηθός λογιστή σε οικοτροφείο της "Κλίμακας" εργάζεται η αδελφή της Διευθύντριας Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου και ανιψιά του Γενικού Γραμματέα, ένα στοιχεία που μπορεί να είναι και συμπτωματικό αλλά δημιουργεί εύλογα ερωτήματα. Πάντως η «Κλίμακα» δεν είναι η πρώτη φορά που απασχολεί τον Τύπο. Ήταν μία από τις τέσσερις ΜΚΟ με τις οποίες ο δήμος Αθηναίων υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας συνολικού κόστους 952.000 ευρώ συν ΦΠΑ τον Απρίλιο το 2012. Το θέμα είχε προκαλέσει αντιδράσεις με τον δήμαρχο Αθηναίων Γιώργο Καμίνη να δέχεται τα πυρά της αντιπολίτευσης, καθώς η ύπαρξη του μνημονίου έγινε γνωστή στο δημοτικό συμβούλιο δέκα μήνες μετά. Σύμφωνα με δημοσιεύματα εκείνων των ημερών, η «Κλίμακα» είναι μία οικογενειακή ΜΚΟ, καθώς πληρώνονται από αυτήν τέσσερις μεταξύ τους συγγενείς. Η συγκεκριμένη Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία βρίσκεται στο μικροσκόπιο και των Εισαγγελέων Διαφθοράς.

*Ανάλογη με την «Κλίμακα» είναι η περίπτωση της Αστικής Μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα «Δίοδος» στο Βόλο, καθώς από τα πέντε μέλη του διοικητικού συμβουλίου, τα τέσσερα είναι συγγενείς. Με τροποποιητική απόφαση του Γενικού Γραμματέα του υπουργείου Υγείας στις 18 Δεκεμβρίου 2015 ο προϋπολογισμός του έργου ανεβαίνει από 1,475.968,33 σε 1.619.549,11 (αύξηση κατά 143.580,78 ευρώ) αν και οι παρεχόμενες υπηρεσίες παραμένουν οι ίδιες (14 ασθενείς, 3198 επισκέψεις!). Η δε  ποσόστωση του ΕΣΠΑ εκτοξεύεται στο 71,62%, που μεταφράζεται σε επιπλέον χρηματοδότηση ύψους 215.495 ευρώ. και εγκρίνεται συνολική επιχορήγηση 1.619.549 ευρώ.

* Το Κέντρο Αποκατάστασης Ψυχικής Υγείας «Ανάσα» είχε αρχικό εγκεκριμένο προϋπολογισμό ύψους 623.700 ευρώ για μόλις πέντε ασθενείς. Με τροποποίηση του εγκεκριμένου Τεχνικού Δελτίου στις 30 Νοεμβρίου 2015, χωρίς να υπάρχει πρωτόκολλο δικαιούχου και πρωτόκολλο Διαχειριστικής Αρχής (!) η χρηματοδότηση διπλασιάζεται, φτάνοντας το 1.216.121 ευρώ, αν και ο αριθμός των ωφελουμένων παραμένει ο ίδιος (5).

 
Έστησαν επιτροπή «Γιάννης κερνά, Γιάννης πίνει»

Πολλές απορίες γεννά η επιλογή των μελών της ομάδας εργασίας, η οποία συγκροτήθηκε για την αξιολόγηση και τον επαναπροσδιορισμό του συστήματος κοστολόγησης των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, με απόφαση του υπουργού Ανδρέα Ξανθού στις 9 Μαρτίου 2013. Από τα οκτώ μέλη, τα τρία έχουν άμεση σχέση με ΜΚΟ. Δηλαδή τα μέλη της επιτροπής θα αποφασίζουν για τους κανόνες του παιχνιδιού, δηλαδή τα κριτήρια, τα ποσά αλλά και τη διαδικασία με την οποία θα πληρώνονται οι ίδιοι για τη συμμετοχή τους σε ΜΚΟ. Ειδικότερα την επιτροπή αποτελούν κ. Μενέλαος Θεοδωρουλάκης, πρόεδρος της Πανελλαδικής Ένωσης για την Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση και την Επαγγελματική Επανένταξη (ΠΕΨΑΕΕ) η οποία μόνο για το 2015 λαμβάνει 1.207.295 ευρώ, η κυρία Μαρία Τζιαφέρη Παπαθανασίου, υπεύθυνη της Δομής «Σύνθεση - Εταιρεία Έρευνας Εκπαίδευσης και Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης» με δηλωθείσες δαπάνες για το ίδιο έτος ύψους 1.207.295 ευρώ και ο κ. Δημήτρης Χονδρός, υπεύθυνος της Δομής «Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής» (ΕΠΙΨΥ) ο οποίος αξιώνει 992.696 που αντιστοιχεί στις δηλωθείσες δαπάνες του 2015. Στα μέλη της επιτροπής συναντάμε ακόμη τον Καθηγητή Ιατρικής και Ψυχικής Υγείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Θωμά Υφαντή, ο οποίος είναι αποσπασμένος στο πολιτικό γραφείο του Υπουργού Υγείας Ανδρέα Ξανθού, αλλά και την κυρία Αθανασία Λύτρα, Διευθύντρια Ψυχικής Υγείας.