Με «οδηγό τσέπης» ψάχνει η Αστυνομία για τρομοκράτες και τζιχαντιστές

Με ένα βιβλιαράκι χρώματος μπλε στην τσέπη κυκλοφορούν πλέον οι αστυνομικοί της ομάδας ΔΙΑΣ και οι συνάδελφοί τους στην Αμεση Δράση, με τη βοήθεια του οποίου θα εντοπίζουν από εδώ και στο εξής υπόπτους για εξτρεμισμό, εκκολαπτόμενους τρομοκράτες και επικίνδυνους τζιχαντιστές στην ελληνική επικράτεια. Αλλαγές στο ντύσιμο, γενειάδα, ξυρισμένο κεφάλι, τατουάζ, είναι, μεταξύ άλλων, στοιχεία της εξωτερικής εμφάνισης, που μπαίνουν στο μικροσκόπιο των διωκτικών αρχών ώστε να διακρίνουν σε πρώιμο στάδιο αποκλίνουσες συμπεριφορές, που ενδεχομένως θα μπορούσαν να οδηγήσουν ευαίσθητες ηλικιακές ομάδες του πληθυσμού στον προθάλαμο της τρομοκρατίας. Πρόκειται για το βοηθητικό εγχειρίδιο θεωρητικής και πρακτικής κατεύθυνσης, που μοίρασε το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας τις τελευταίες μέρες σε 2.000 μάχιμους αστυνομικούς, στελέχη της ΕΥΠ, σωφρονιστικούς, λιμενικούς και υπαλλήλους στα hot spots, με στόχο να ενισχύσει τα αντανακλαστικά τους απέναντι σε αρχόμενα φαινόμενα εξτρεμισμού αλλά και σε ώριμες καταστάσεις παραβατικότητας. 

Ειδικότερα, το Κέντρο Μελετών Ασφάλειας (ΚΕ.ΜΕ.Α) της Ελληνικής Αστυνομίας ολοκλήρωσε και παρέδωσε στη Διεύθυνση Κρατικής Ασφάλειας το πρόγραμμα, «Δράσεις κατά της ριζοσπαστικοποίησης και του εξτρεμισμού», που αποτελούν προτεραιότητα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Συνολικά 62 εκπαιδευτές εκπαίδευσαν 130 στελέχη συναρμόδιων υπηρεσιών σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Μυτιλήνη, Χανιά και Αλεξανδρούπολη, προχωρώντας στην έκδοση του παραπάνω οδηγού τσέπης για υπηρεσιακά στελέχη καθώς και οδηγού ενημέρωσης του κοινού. «Οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες στο εσωτερικό της χώρας διαμορφώνουν ένα περιβάλλον ευνοϊκό για την ανάπτυξη του φαινομένου» ενώ η επιστροφή των «αλλοδαπών τρομοκρατών μαχητών» από τις εμπόλεμες ζώνες σε ευρωπαϊκό έδαφος «μπορεί να αποτελέσει και θρυαλλίδα για την έκρηξη ριζοσπαστικοποίησης συγκεκριμένων πληθυσμιακών ομάδων», αναφέρεται χαρακτηριστικά στους σκοπούς του προγράμματος. 

Η ριζοσπαστικοποίηση είναι η διαδικασία κατά την οποία ένα πρόσωπο αποδέχεται την χρήση βίας για την επίτευξη πολιτικών, ιδεολογικών ή θρησκευτικών στόχων. Η πολιτική ριζοσπαστικοποίηση διακρίνεται στην ακροαριστερή-αναρχική και την ακροδεξιά ενώ η θρησκευτικά υποκινούμενη ριζοσπαστικοποίηση εστιάζεται στην ισλαμιστική τρομοκρατία. Οπως σημειώνει, μιλώντας στο “ΘΕΜΑ”, ο εκπρόσωπος Τύπου της Ελληνικής Αστυνομίας Θεόδωρος Χρονόπουλος, ο οποίος προέρχεται από την Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία, «το γεγονός ότι ριζοσπαστικοποιείται κάποιος δε σημαίνει ότι κατ' ανάγκη θα οδηγηθεί στο βίαιο εξτρεμισμό ή ότι θα γίνει τρομοκράτης. Μπορεί να φτάσει εκεί, μπορεί και όχι. Ο τρομοκράτης όμως έχει περάσει από το στάδιο της ριζοσπαστικοποίησης». 

Με 6 στάδια η ριζοσπαστικοποίηση

Σύμφωνα με τον οδηγό τσέπης για τους επαγγελματίες πρώτης γραμμής, η πυραμίδα της βίαιης ριζοσπαστικοποίησης περιλαμβάνει 6 στάδια ξεκινώντας από το αίσθημα αδικίας, που διακατέχει ορισμένα άτομα. Ακολουθεί η ταύτιση με ριζοσπαστική ιδεολογία, η ένταξη σε οργάνωση, η νομιμοποίηση της βίας και η ανάληψη δράσης, ο βίαιος εξτρεμισμός, με την τρομοκρατία να αποτελεί την κορυφή της πυραμίδας. Ο κ. Χρονόπουλος υπογραμμίζει ότι «αν και η διαδικασία ριζοσπαστικοποίησης κυμαίνεται από 2 έως 3 χρόνια και μπορεί να φτάσει έως και τα 10 χρόνια, πλέον μέσω του διαδικτύου συντομεύεται κατά πολύ ο σχετικός χρόνος και συνεπώς ελαχιστοποιείται ο χρόνος εντοπισμού τέτοιων περιπτώσεων και παρέμβασης». 

Για το λόγο αυτό, οι αστυνομικοί με επιχειρησιακά καθήκοντα επιφορτίζονται με τον εντοπισμό ενδείξεων ριζοσπαστικοποίησης σε πρώιμο στάδιο. Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στον οδηγό, στα σημάδια αυτά περιλαμβάνονται η αλλαγή ονομάτων και η χρήση ψευδωνύμων, η ξαφνική υιοθέτηση διαφορετικής ενδυμασίας, η αλλαγή στην εξωτερική εμφάνιση και στη συμπεριφορά και η αλλαγή του κουρέματος-μερικό ή ολικό ξύρισμα κεφαλής. Ακολουθούν η υπερβολική ενασχόληση με βίαιες μαχητικές πολεμικές τέχνες, η αλλαγή του τρόπου διασκέδασης, η απομόνωση από την οικογένεια και τους φίλους, η αιφνίδια διακοπή του σχολείου, ο περιορισμός συναναστροφών αποκλειστικά στα άτομα συγκεκριμένης ομάδας. 

Στο ίδιο πλαίσιο, η συμμετοχή σε κλειστές συναντήσεις-εκδηλώσεις είτε θρησκευτικού είτε ιδεολογικού χαρακτήρα, η εντατική επίσκεψη συγκεκριμένων ιστοσελίδων, η αλλαγή στον λόγο-χρησιμοποίηση πιο βίαιου λόγου, η εξτρεμιστική ορολογία, η εξύμνηση της βίας και η κατοχή υλικού εξτρεμιστικού περιεχομένου, με τα ταξίδια σε άλλες περιοχές να εξετάζονται υπό το πρίσμα της ισλαμιστικής τρομοκρατίας. “Οταν ο αστυνομικός αστυνομεύει μία συγκεκριμένη περιοχή μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να εντοπίσει κάποιες αλλαγές σε έναν άνθρωπο. Αν δηλαδή ξαφνικά ένα παιδί αρχίζει να φοράει μόνο μαύρα ρούχα, αφήνει μακρύ μούσι, ή ξυρίζει το κεφάλι του εντελώς, έχουμε να κάνουμε με παράγοντες, που πρέπει να εξεταστούν συνδυαστικά ώστε σε συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών να παρέμβουμε”, θα πει ο εκπρόσωπος Τύπου της Ελληνικής Αστυνομίας. 

Οσον αφορά στο ώριμο στάδιο και στις ενδείξεις προπαρασκευής τρομοκρατικής ενέργειας ή βίαιης εξτρεμιστικής δράσης εντάσσονται τα πλαστά έγγραφα, η εύρεση δρομολογίων διαφυγής ή η κατόπτευση ενός συγκεκριμένου χώρου. Ειδικό κεφάλαιο αποτελεί η αναγνώριση συγκεκριμένων συμβόλων από τα υπηρεσιακά στελέχη είτε ως τατουάζ είτε αποτυπωμένα σε έγγραφα. Σε αυτή την έγχρωμη λίστα περιλαμβάνονται, τα σύμβολα της εγχώριας και ισλαμιστικής τρομοκρατίας καθώς και άλλα σύμβολα, όπως το πεντάκτινο αστέρι, που χρησιμοποιούν κάποιες κομμουνιστικές οργανώσεις και συμβολίζει τα 5 δάκτυλα του εργάτη, η σβάστικα, άλλα ναζιστικά σύμβολα, σειρά αριθμών, όπως ο αριθμός 88, που, σημαίνει “Heil Hitler” ή ακρωνύμια, όπως η λέξη, “Orion”, που θα πει, “η φυλή μας είναι το έθνος μας”.

Στο μεταξύ, στον οδηγό τσέπης αναλύεται και το περίφημο «φιδάκι» του Βρετανού ειδικού επί θεμάτων τρομοκρατίας και συμβούλου του υπουργείου Αμυνας της χώρας του Dave Sloggett. Η εικόνα του γνωστού επιτραπέζιου παιχνιδιού με τα φίδια και τις σκάλες αποτυπώνει κατά των Βρετανό ειδικό την προσωπική διαδρομή ενός ατόμου μέχρι να φτάσει στην ριζοσπαστικοποίηση και στον εξτρεμισμό. Οι σκάλες χρησιμοποιούνται από τα εξτρεμιστικά δίκτυα για να ωθήσουν ένα περιθωριοποιημένο άτομο να ανέβει βαθμίδα στη διαδικασία ένταξής του στο εξτρεμιστικό κίνημα ενώ τα φίδια αποτελούν τους ανασταλτικούς παράγοντες, που θέτει μια οργανωμένη πολιτεία.