Η Ευρωπαϊκή Ένωση «επιστρέφει» στην Ελλάδα τους μετανάστες

Νέα σύσταση, βάσει της οποίας οι 28 χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα έχουν τη δυνατότητα να «επιστρέφουν» στην Ελλάδα τους μετανάστες που αιτούνται άσυλο, εξέδωσε την Τετάρτη η αρμόδια επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκαλώντας νέο «πονοκέφαλο» στην ελληνική κυβέρνηση, η οποία καλείται να προετοιμαστεί για το ενδεχόμενο ραγδαίας αύξησης των μεταναστών στην ελληνική επικράτεια.

Επί της ουσίας, η απόφαση-σύσταση της ΕΕ ισοδυναμεί με την επαναφορά των σκληρών κανόνων του «Δουβλίνου» και αφορά τους μετανάστες που χρησιμοποίησαν την Ελλάδα ως πύλη εισόδου για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως εκ τούτου, η Ελλάδα όχι μόνο δεν προσβλέπει, πλέον, σε αποσυμφόρηση των κέντρων φιλοξενίας μέσω του συστήματος της μετεγκατάστασης, το οποίο ουδέποτε εφαρμόστηκε στην ουσία του, αλλά, σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση, αυξάνονται δραματικά οι πιθανότητες αύξησης των μεταναστών που βρίσκονται εγκλωβισμένοι στη χώρα.

Ο αριθμός των μεταναστών που πέρασαν από το 2015 μέσω της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μετακινήθηκαν προς τις χώρες της Κεντρικής και της Βόρειας Ευρώπης αγγίζει το ένα εκατ. Η νέα «χάρτα» ωστόσο αφορά όσους από σήμερα Τετάρτη ζητήσουν άσυλο και έχουν χρησιμοποιήσει ως πύλη εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση την Ελλάδα. Από τη νέα οδηγία εξαιρούνται οι ευάλωτοι πληθυσμοί, όπως τα ασυνόδευτα παιδιά.

Η σύσταση βασίζεται στις αποφάσεις που είχαν ληφθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Δεκέμβριο. Διευκρινίζεται, δε, πως όσοι μετανάστες είχαν καταθέσει αίτημα ασύλου πριν τις 15 Μαρτίου, εξακολουθούν να έχουν τα δικαιώματά τους στις χώρες που έχουν υποβάλει την αίτηση.

Τι σημαίνει η επαναφορά του «Δουβλίνου»

Σύμφωνα με το «Δουβλίνο», η επεξεργασία για την παροχή ασύλου γίνεται από και στη χώρα ππου καταφθάνει ευθύς εξ αρχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ο μετανάστης. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά από το κείμενο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κανόνας αυτός είναι «απαραίτητος για την κανονική λειτουργία» των 26 εθνών της Ευρώπης, που περιλαμβάνονται στη Ζώνη του Σένγκεν, η οποία ξεκίνησε το 1995.

Ανεστάλη το 2011 και το 2015 παραβιάστηκε καθ' ολοκληρία, καθώς εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες μετακινήθηκαν μέσω του Αιγαίου και της Μεσογείου (Ελλάδα και Ιταλία) στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με αποτέλεσμα να κατασκευαστούν φράκτες στα σύνορα πολλών χωρών.

Ο παράλληλος κίνδυνος εξ ανατολής

Παράλληλα, η ένταση που έχει προκληθεί μεταξύ -κυρίως- της Γερμανίας και της Ολλανδίας με την Τουρκία, αλλά και γενικότερα την Ευρωπαϊκή Ένωση, έχει επαναφέρει στο προσκήνιο το ενδεχόμενο ακύρωσης της συμφωνίας για το Προσφυγικό. Η τουρκική κυβέρνηση, μέσω δηλώσεων και του υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, κάνει λόγο για επανεξέταση της συμφωνίας, αφήνοντας να εννοηθεί ότι υπάρχει η πιθανότητα ολικής κατάρρευσής της.

Το προηγούμενο διάστημα, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε κατηγορήσει ευθέως τις Βρυξέλλες για αθέτηση της συμφωνίας στο Προσφυγικό, δηλώνοντας πως δεν έχουν δοθεί τα χρήματα που είχαν συμφωνηθεί, ενώ συνέδεσε το συγκεκριμένο ζήτημα με το θέμα της ένταξης στην ΕΕ.

Σε περίπτωση κατάρρευσης της συμφωνίας στο Προσφυγικό, η Ελλάδα θα βρεθεί στο επίκεντρο των εξελίξεων, καθώς αν ανοίξουν εκ νέου τα σύνορα, θα εισρεύσουν στη χώρα δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες, την ίδια στιγμή που τα σύνορα είναι ερμητικά κλειστά και οι ευρωπαϊκές χώρες δεν δέχονται άλλες αιτήσεις.