Υπουργείο Οικονομικών: Πόρισμα - καταπέλτης για την οικονομική διαχείριση στη Μητρόπολη Αιτωλίας- Ακαρνανίας

Προβληματισμός επικρατεί στους κόλπους της Ιεραρχίας από τις σοβαρές εξελίξεις αναφορικά με την οικονομική διαχείριση στην Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας, που το τελευταίο διάστημα έχει μπει στο στόχαστρο των εισαγγελικών και οικονομικών αρχών. Το πόρισμα-καταπέλτης, που συνέταξαν οι επιθεωρητές του υπουργείου Οικονομικών, για τα πεπραγμένα στην συγκεκριμένη Μητρόπολη, έχει ήδη διαβιβαστεί στην αρμόδια Εισαγγελία Πρωτοδικών Μεσολογγίου με την υπόθεση να βρίσκεται πλέον στο στάδιο της τακτικής ανάκρισης. “Μη σύννομες διαχειριστικές πρακτικές”, “μη σύννομες δαπάνες”, εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ και διαπίστωση “ελλείμματος χρημάτων”, εκατομμυρίων ευρώ είναι μερικά από τα ευρήματα του ελέγχου, που ρίχνουν σκιές στη διαχείριση των χρημάτων των πιστών. 

Ειδικότερα, στα χέρια της Εισαγγελικής Αρχής βρίσκεται πόρισμα 100σελίδων με τίτλο, “Εκθεση Εκτάκτου Ελέγχου στην Ιερά Μονή Παντοκράτορος Αγγελοκάστρου και στην Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας”, της Διεύθυνσης Εκτάκτων και Ειδικών Ελέγχων της Γενικής Γραμματείας Δημοσιονομικών Ελέγχων. Ο έλεγχος στην Μητρόπολη αφορά στις χρήσεις 2005-2013, με τους επιθεωρητές να σημειώνουν: “Από τα ελεγκτικά τεκμήρια, που συγκεντρώσαμε, συνάγεται ότι η εν γένει διαχείριση της Ιεράς Μητρόπολης Αιτωλίας και Ακαρνανίας ασκούνταν, καθ'όλη τη διάρκεια της υπό έλεγχο περιόδου, με πρακτικές μη σύμφωνες με τους γενικούς διαχειριστικούς κανόνες που διέπουν τα Ν.Π.Δ.Δ και χωρίς επαρκείς διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου”. 

Σύμφωνα με το πόρισμα και μεταξύ των ευρημάτων, διαπιστώθηκε ότι “δεν τηρούνταν βιβλίο ταμείου, ούτε γινόταν ημερήσια συμφωνία του υπολοίπου του σε σύνταξη σχετικής πράξης, κατά παράβαση των σχετικών προβλέψεων. Η παράλειψη αυτή κρίνεται ως μεγάλης ελεγκτικής σημαντικότητας(ουσιαστικότητας), διότι, συνδυαζόμενη με τις μη σύννομες διαχειριστικές πρακτικές, που εκθέτουμε στην συνέχεια, δεν επιτρέπει τη διενέργεια επαληθεύσεων του εκάστοτε λογιστικού υπολοίπου και των χρηματικών διαθεσίμων της εν γένει διαχείρισης”. Η ομάδα ελέγχου κάνει λόγο για ένα περιβάλλον οικονομικής διαχείρισης, που υποκρύπτει “απόκρυψη εσόδων”. “Από τον έλεγχο των εγγράφων του Καθολικού του Μητροπολιτικού Γραφείου, διαπιστώσαμε ότι το Ταμείο εμφανίζει πιστωτικό υπόλοιπο(δηλαδή αρνητικό), στη μεγαλύτερη διάρκεια των χρήσεων 2008 έως και 2012, κάτι το οποίο δεν δικαιολογείται από τους κανόνες της λογιστικής(είναι αδιανόητη η καταβολή ποσών πέρα αυτών που το ταμείο διαθέτει). Γενικά η ύπαρξη πιστωτικού ταμειακού υπολοίπου αποτελεί ανωμαλία, που υποκρύπτει, συχνά, απόκρυψη εσόδων και συνιστά, κατά πάγια δικαστηριακή νομολογία, ανακρίβεια των λογιστικών βιβλίων, που εμποδίζει τη διενέργεια των απαραίτητων ελεγκτικών επαληθεύσεων”. 

Με βάση τα όσα αναφέρονται στην έκθεση ελέγχου, και οι τραπεζικές συναλλαγές “διενεργούνταν χωρίς να ακολουθείται κάποια διαδικασία εσωτερικού ελέγχου(για παράδειγμα εγκριτική πράξη του μητροπολίτη ή του μητροπολιτικού συμβουλίου για όσες υπερβαίνουν κάποιο προκαθορισμένο ποσό). Ως αποτέλεσμα, εμφανίζονται πράξεις αναλήψεων και καταθέσεων σημαντικών ποσών(πενταψήφιων ή και εξαψήφιων σε κάποιες περιπτώσεις), χωρίς εγκριτική απόφαση και χωρίς να μπορούν να συνδεθούν με τις εμφανιζόμενες στα βιβλία των επί μέρους διαχειρίσεων εγγραφές εσόδων και εξόδων των αντίστοιχων χρονικών περιόδων.” Μάλιστα, οι επιθεωρητές εντόπισαν  δύο τραπεζικούς λογαριασμούς “με τον ΑΦΜ της Ιεράς Μητρόπολης Αιτωλίας και Ακαρνανίας, οι οποίοι δεν αντιστοιχούν σε κάποια διαχείριση. Οι λογαριασμοί αυτοί εμφανίζουν τις κινήσεις, που παραθέτουμε στον πίνακα που ακολουθεί, για τις οποίες δεν μας δόθηκε οποιαδήποτε πληροφορία”. 

Στην ενότητα με τον τίτλο, “Δαπάνες με προβλήματα νομιμότητας”, σημειώνεται ότι “από το δείγμα που ελέγξαμε, εντοπίσαμε πληρωμές συνολικού ποσού 469.832,84 ευρώ, οι οποίες αντιστοιχούν σε μη σύννομες δαπάνες” και συνιστούν, κατά τους επιθεωρητές του υπουργείου Οικονομικών, “έλλειμμα χρημάτων”. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η ανάθεση από την Μητρόπολη το 2008 σε κατασκευαστική εταιρεία της εκτέλεση εργασιών σε χώρο, που λειτουργεί η κατασκήνωση στην περιοχή Ρίζα Ναυπάκτου, συνολικού ύψους 1.079.568 ευρώ.  Από το έλεγχο όμως προέκυψε ότι “οι επιμέρους συμβάσεις ανατέθηκαν στην ίδια κατασκευαστική εταιρεία χωρίς εγκεκριμένη μελέτη, χωρίς διαγωνιστική διαδικασία, χωρίς εγγύηση καλής εκτέλεσης, χωρίς επίβλεψη και επιμετρικά στοιχεία ποσοτήτων υλικών και εργασιών κατά το στάδιο της εκτέλεσης και, τέλος, χωρίς παραλαβή των περαιωμένων εργασιών από αρμόδια προς τούτο επιτροπή. Συνεπώς, οι οικείες συμβάσεις είναι μη σύννομες, οπότε οι αντίστοιχες πληρωμές, συνολικού ύψους 1.079.568ευρώ, συνιστούν έλλειμμα χρημάτων”. 

Στο μεταξύ, η ίδια εικόνα αποτυπώνεται και στην οικονομική διαχείριση της Ιεράς Μονής Παντοκράτορος Αγγελοκάστρου, που βρίσκεται υπό την πνευματική εποπτεία του Μητροπολίτη Αιτωλίας και Ακαρνανίας και διοικείται από διαχειριστική επιτροπή οριζόμενη από την Μητρόπολη. Για παράδειγμα, “για έσοδο της Μονής ύψους 32.000 ευρώ από πώληση οικοπέδου στην πόλη της Πάτρας στο τέλος του 2005 δεν εκδόθηκε γραμμάτιο είσπραξης ούτε το ποσό κατατέθηκε σε κάποιον από τους 2 τραπεζικούς λογαριασμούς της μονής που τέθηκαν υπόψη μας”. Στο πλαίσιο αυτό, οι δαπάνες της Μονής την περίοδο 2006-2008 “διενεργήθηκαν χωρίς να εκδοθούν αντίστοιχοι τίτλοι πληρωμής, κατά παράβαση των διατάξεων αυτών. Στα βιβλία εσόδων-εξόδων εντοπίστηκαν εγγραφές δαπανών, που δεν αντιστοιχούσαν σε παραστατικά, καθώς και διάφορα λογιστικοποιμένα έξοδα, από τα παραστατικά των οποίων δεν αποδεικνύεται η σχέση του με τη Μονή”.