Πώς θα πηγαίνουμε στο νοσοκομείο επί ΣΥΡΙΖΑ

Τέσσερις μήνες μετά την επίσημη -διότι είχαν προηγηθεί… πολλές ανεπίσημες- εξαγγελία του από την ηγεσία του υπουργείου Υγείας, το περίφημο νομοσχέδιο για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) εισάγεται σήμερα για συζήτηση και ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής, με τους εκπροσώπους γιατρών και επιστημονικών φορέων να το απορρίπτουν ζητώντας ένα σύστημα ΠΦΥ που να «καλύπτει τον πληθυσμό και να μην αποτελεί πισωγύρισμα σε όσα έχουν επιτευχθεί».
 
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, στο νέο σύστημα ΠΦΥ που εκτιμάται ότι θα τεθεί σε πιλοτική λειτουργία με κοινοτικούς πόρους (ΕΣΠΑ) από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο και σε πλήρη λειτουργία μέχρι το τέλος του έτους (σημειώνεται ότι το αρχικό χρονοδιάγραμμα προέβλεπε ότι μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους θα είχε ξεκινήσει η πιλοτική λειτουργία), κάθε πολίτης θα εγγράφεται στην Τοπική Μονάδα Υγείας (ΤΟΜΥ), ένα είδος ιατρείου της γειτονιάς, όπου θα βρίσκεται ο οικογενειακός γιατρός για ενηλίκους και παιδίατρος για παιδιά.
 
Θα λειτουργούν από τις 7 το πρωί έως τις 8 το απόγευμα. Ο γιατρός θα παρακολουθεί την υγεία του πολίτη -πρόληψη, διάγνωση, θεραπεία- και, εφόσον χρειάζεται, θα παραπέμπει για εξειδικευμένη φροντίδα στο Κέντρο Υγείας ή στο νοσοκομείο. Με εξαίρεση τα επείγοντα περιστατικά, η πρόσβαση σε κέντρο υγείας και νοσοκομεία γίνεται κατόπιν παραπομπής από τον οικογενειακό γιατρό. Προβλέπεται να αναπτυχθούν 239 Τοπικές Μονάδες Υγείας (ΤΟΜΥ) σε περίπου 70 αστικές περιοχές, με τα κριτήρια να είναι μάλλον αόριστα, και τους επικεφαλής του υπουργείου να αναφέρουν πως θα καλυφθούν πρώτα οι υποβαθμισμένες και φτωχές περιοχές. Στις περιοχές που δεν καλύπτονται από ΤΟΜΥ, ρόλο οικογενειακού γιατρού μπορεί να αναλάβει και ιδιώτης γιατρός συμβεβλημένος με τον ΕΟΠΥΥ, ο οποίος θα δέχεται τους πολίτες στο ιατρείο του.
 

Βεβαίως, από τη θεωρία και τα λόγια μέχρι την πράξη υπάρχει μεγάλη απόσταση. Σε πρακτικό επίπεδο είναι ενδεικτικό πως η εφαρμογή του μεγαλόπνοου αυτού συστήματος προϋποθέτει δεκάδες υπουργικές αποφάσεις, κάτι που σημαίνει ότι το ούτως ή άλλως ξεχειλωμένο χρονοδιάγραμμα θα… ξεχειλώσει κι άλλο. Παράγοντες του χώρου της υγείας εκτιμούν πως οι 239 ΤΟΜΥ στην επικράτεια μέχρι το τέλος του έτους είναι… όνειρο θερινής νυκτός των επικεφαλής της Αριστοτέλους. Ακόμη κι αν υπερβούν εαυτούς και προχωρήσουν στην έκδοση και υπογραφή των αναγκαίων αποφάσεων μέχρι τον Σεπτέμβριο η στελέχωση όλων των ΤΟΜΥ και η λειτουργία τους θα χρειαστεί μεγαλύτερο διάστημα από το τετράμηνο που απομένει μέχρι τον Δεκέμβριο. Σημειωτέον ότι η λειτουργία τους ακολουθεί δρόμο παράλληλο με την εκταμίευση των ποσών από το ΕΣΠΑ από το οποίο θα πληρώνονται και οι συμβασιούχοι γιατροί που θα προσληφθούν μέσω ΑΣΕΠ.
 
Επί της ουσίας και του τρόπου λειτουργίας του, όλοι οι επιστημονικοί φορείς το απορρίπτουν το υπό ψήφιση νομοσχέδιο, τονίζοντας πως ουσιαστικά «διώχνει» τον μεγάλο αριθμό εξειδικευμένων γιατρών της χώρας μας, γυρνώντας την Ελλάδα κατά δεκαετίες πίσω και εμποδίζει την ελεύθερη επιλογή γιατρού με την είσοδο του θεσμού του gatekeeping (σύστημα παραπομπών).

Επιστημονικοί φορείς (Ένωση Ιατρών Αθήνας Πειραιά, Ιατρικός Σύλλογος Αθήνας, Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος, Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Κλινικοεργαστηριακών Ειδικοτήτων) έχουν αναδείξει τα προβληματικά σημεία της λειτουργίας του νέου συστήματος και ζητούν να γίνουν οι αναγκαίες αλλαγές ώστε να μην μείνει ακάλυπτος ο πληθυσμός, τόσο ο υγιής όσο και οι ασθενείς, ιδίως οι χρονίως πάσχοντες. Και όλοι επισημαίνουν ότι το σύστημα παραπομπών σε εξειδικευμένο γιατρό ή σε νοσοκομείο μέσω του οικογενειακού γιατρού είναι ουσιαστικά «κόφτης» στην ελεύθερη πρόσβαση των ασθενών στον γιατρό που χρειάζονται και μεταφράζονται σε άσκοπες επισκέψεις σε ιατρούς, διπλασιασμό του κόστους και αύξηση του κινδύνου άστοχων ενεργειών.