Τό ’στριψε ο Λάκης;

Ο Λάκης Λαζόπουλος επιστρέφει, επιτέλους, στον παλιό εαυτό του: στην αυτοσχέδια ωραία επιθεώρηση που έκανε στα πρώτα στάδια της καριέρας του, στα γλυκόπικρα αστεία, στους ωραία στημένους χαρακτήρες, στα κλασικά επιθεωρησιακά κείμενα συνοδευμένα από τραγούδια που παίζονται ζωντανά επί σκηνής. Κυρίως, όμως, ξαναβρίσκει τον Λάκη που ξέραμε προτού μπλέξει με τηλεοπτικές εκπομπές, πολιτικά σχόλια, τον ΣΥΡΙΖΑ, τις αντιδράσεις στα social media κ.λπ. Γι’ αυτό ίσως να μην είναι τυχαίο που η κριτική που ασκεί στην «Πρώτη φορά Αριστερά» από τη σκηνή του θεάτρου είναι όσο πρέπει σκληρή - αντίστοιχα σκληρή με την κατάσταση του κόσμου που στήριξε τον Λάκη επειδή ακριβώς ήξερε ότι δεν χαριζόταν. 

Στο στόχαστρο της σάτιράς του μπαίνει έτσι η δεξιά πολιτική μιας αριστερής κυβέρνησης, αλλά και ο ίδιος ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος προσπαθεί να βολευτεί στη στενή πολυθρόνα - σε ένα από τα καλύτερα αποσπάσματα της παράστασης. Για τον Λάκη, ο οποίος ξέρει ότι το alter ego του είναι ο κόσμος, το διάλειμμα που έκανε από τη σάτιρα ήξερε ότι τον απομακρύνει παρά τον φέρνει κοντά στο κοινό του. Και ο κόσμος που υποφέρει, που δεν έχει να πληρώσει τους λογαριασμούς του, που βλέπει το σπίτι του να κινδυνεύει, είναι αυτός ακριβώς που θα επισκεφθεί το θέατρό του. Με υλικά από μια παλιά εποχή -ασπρόμαυρη τηλεόραση, παλιό τηλέφωνο, φθαρμένες πολυθρόνες- και με ένα σκηνικό που θυμίζει διαλυμένο σπίτι ξεκινάει η νέα παράσταση του Λάκη, που φέρει τον χαρακτηριστικό τίτλο «Α-πε-λπι-σί-το».

Τα αγγλικά και το μάτι του Τσίπρα 

Στο σπίτι αυτό μένει ένα ζευγάρι -τους ρόλους υποδύονται ο Λάκης Λαζόπουλος και η Σοφία Φιλιππίδου- που κρύβεται έχοντας σκηνοθετήσει τον θάνατό του προκειμένου να απαλλάξει τα παιδιά του από τα χρέη, τα οποία φροντίζουν να πάρουν και οι δύο στο όνομά τους. Και καθώς μένουν εγκλωβισμένοι στο εσωτερικό ενός σπιτιού που μοιάζει ήδη κατεστραμμένο, αρχίζουν να παρανοούν σχολιάζοντας ευρηματικά όλους τους πολιτικούς που πέρασαν από τη χώρα. Η παράσταση ξεκινάει με την κηδεία του Μητσοτάκη, τον «οποίο πήρε ο Θεός τρεις μήνες προτού κλείσει τα 100» και έτσι δεν πρόλαβε να δει τον γιο του πρωθυπουργό. Εχοντας ως αφετηρία την κηδεία Μητσοτάκη ο Λαζόπουλος στήνει ένα μεγάλο χρονικό ανατρέχοντας σε όλα τα στάδια της ελληνικής κοινωνίας, από τα προηγούμενα χρόνια μέχρι σήμερα, για να καταλήξει στη σημερινή κατάσταση «Α-πε-λπι-σί-το», αποκαλύπτοντας προφανώς και τη δική του γλυκόπικρη γεύση από την παρούσα φάση της διακυβέρνησης.

Ο Λάκης Λαζόπουλος και η Σοφία Φιλιππίδου υποδύονται ένα ζευγάρι που κρύβεται έχοντας ήδη σκηνοθετήσει τον θάνατό του προκειμένου να απαλλάξει τα παιδιά του από τα χρέη

 
Τα σκετσάκια της παράστασης θυμίζουν τις παλιές αυτοσχέδιες στιγμές του Λάκη, με το σουρεαλιστικό χιούμορ, τους εκφραστικούς μονολόγους και την αλληγορία, σκηνές που παραπέμπουν με άμεσο ή έμμεσο τρόπο στο «Ηταν ένα μικρό καράβι» του ’90, που άφησε εποχή ορίζοντας τη σφραγίδα του λαζοπούλειου χιούμορ. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι και ο ίδιος αποκαλεί την παράσταση «Α-πε-λπι-σίτο» σε μια προσπάθεια να επαναφέρει τους φαν του στο θέατρο, επιμένοντας ότι όλοι μαζί είμαστε στο ίδιο καράβι, «όλοι μαζί χωρίς βρακί/ αυτή είναι η χώρα», όπως λέει και ο στίχος που ακούγεται με τη χαρακτηριστική μουσική του Κραουνάκη. Για να συμπεράνει στο τέλος κάποιου σκετς ότι δεν κατάλαβε πώς περάσαμε από τη δεξιά στην αριστερή φτώχεια ευρισκόμενοι και πάλι στο ίδιο σημείο. 

Το βλέμμα του πρωθυπουργού, ο οποίος κοιτάζει κάπως παράξενα και που δεν ξέρεις πότε ακριβώς θα σ’ τη φέρει, είναι αυτό που εγκαινιάζει τα χιουμοριστικά σχόλια που έχουν στο επίκεντρο της αναφοράς τον Τσίπρα: ένας πρωθυπουργός ο οποίος νιώθει μεν άβολα στην πολυθρόνα, αφού δεν του πολυταιριάζει και δεν μπορεί να χωρέσει, αλλά στο τέλος βολεύεται τόσο που φέρεται στον φιλοξενούμενό του Ομπάμα «λες και είναι η θεια του», ξύνοντας με χαρακτηριστικό τρόπο τα αχαμνά του. Κάπου εκεί χωράνε και τα αστεία για τα αγγλικά του Τσίπρα, ο οποίος δεν τα έβγαλε πέρα γιατί «δεν πέσανε τα SOS». Για τους ψηφοφόρους του άλλωστε κοντεύει να γίνει σχεδόν μια φιγούρα ανάμεσα στις άλλες και παρότι είναι εμφανές ότι ο Λάκης τον βλέπει με μεγαλύτερη συμπάθεια από τον Αδωνη, δεν του χαρίζεται. Ούτε στον Πολάκη χαρίζεται, τον οποίο αναπαριστά με απόλυτη ενάργεια -είναι άλλωστε ένας πολιτικός που προσφέρεται για σάτιρα-, ούτε στον Νίκο Φίλη. 

Η βιβλιοθήκη του ΣΥΡΙΖΑ

Το χαρακτηριστικότερο από όλα τα σκετσάκια είναι αυτό της βιβλιοθήκης, όπου αναφέρεται όλο το μπέρδεμα που υπάρχει στον ΣΥΡΙΖΑ ως κόμμα - από εκεί σχολιάζεται όλο το χρονικό του κόμματος-: από τον Λαφαζάνη έως τη Ζωή Κωνσταντοπούλου και από τον Βαρουφάκη μέχρι τους σημερινούς υπουργούς. Εξηγώντας το συγκεκριμένο σκετς ο ίδιος ο Λαζόπουλος δήλωσε πρόσφατα στο «Θέμα»: «Επειδή έχουν διαβάσει βιβλία, μάλλον μπερδεύονται και ανακατεύονται οι τάσεις. Είναι αυτό που εγώ αποκαλώ “το ατύχημα της βιβλιοθήκης” στον ΣΥΡΙΖΑ, όπου κάπου μπερδεύονται οι σελίδες του φαντασιακού με αυτές της πραγματικότητας. Και εκεί που νομίζουν ότι θα φτιάξουν τον κόσμο όπως υπάρχει στην αριστερή σελίδα, αρχίζουν και γράφουν σε μια σελίδα δεξιογραμμένη και εκεί ανακατεύεται το πράγμα. Ετσι αρχίζεις ξαφνικά να αναρωτιέσαι τι συμβαίνει και αν είναι Δεξιά αυτό, που προσποιείται την Αριστερά».

Χαμένος σε ένα κόμμα που έχει χάσει πια τον προσανατολισμό του, με αριστερούς που κατεβάζουν όλες τις βιβλιοθήκες -Μαρξ, Λένιν κ.ά.- για να εφαρμόσουν δεξιά πολιτική («και δεν την εφάρμοζαν από την αρχή να τελειώνουμε;»), ο ήρωας που υποδύεται ο Λάκης είναι ακριβώς όπως ο Ελληνας. Εχει χάσει την ελπίδα και την αντοχή του, κυρίως όμως τα έχει χαμένα γιατί δεν ξέρει πού ακριβώς να στραφεί. Δεν μπορεί να πάει πίσω, αλλά και δεν μπορεί να ελπίζει ότι θα δει άσπρη μέρα. Και κάπου εκεί, αντί να φουντάρει και να προχωρήσει σε έναν νέο χορό του Ζαλόγγου, χορεύει το «Α-πε-λπι-σί-το». Ζώντας σε ένα σπίτι με κατεστραμμένους τοίχους, χωρίς παράθυρα και χωρίς φως, ακόμα και όταν βγαίνει έξω έρχεται και εκεί αντιμέτωπος με την απελπισία.

Μη έχοντας επαφή με τον έξω κόσμο, νιώθει τα πράγματα ακόμα πιο δραματικά και ξαφνικά συνειδητοποιεί -στο πιο υπαρξιακό ίσως έργο που έχει κάνει μέχρι τώρα ο Λαζόπουλος- ότι όλα μοιάζουν μακρινά και ξένα. Αυτή πάντως που ομολογουμένως κλέβει την παράσταση είναι η Σοφία Φιλιππίδου, ένα σπάνιο πλάσμα με τρομερή υποκριτική δεινότητα: τα περισσότερα γέλια ακούστηκαν στο θέατρο όταν η ηθοποιός βγήκε στη σκηνή έχοντας πάνω της καρφιτσωμένους από το κεφάλι μέχρι τα πόδια απλήρωτους λογαριασμούς. Και το καλύτερό της σκετς, ένα κείμενο που δικαιώνει ολόκληρη την παράσταση, είναι αυτό με τον «κύκλο του χάους». Εν ολίγοις, πηγαίνοντας από τα δεξιά κάπως πιο αριστερά και το αντίθετο, από τα άκρα αριστερά πιο δεξιά, η ηρωίδα που υποδύεται η Φιλιππίδου ενεργοποιεί ξανά τον κύκλο του χάους επενεργώντας τελικά μέχρι το ίδιο το νερό! Και να φανταστεί κανείς, όπως είχε αποκαλύψει και ο ίδιος ο Λαζόπουλος, ότι το συγκεκριμένο κομμάτι του έργου το έγραψε μέσα σε καράβι πηγαίνοντας το καλοκαίρι στην Πάρο. 

Η θεία από την Αμερική

Ωραίο είναι και το σκετς με τον παππού -τον υποδύεται και πάλι ο Λάκης, καθώς έχει ειδικότητα στους ηλικιωμένους-, ο οποίος πηγαίνει στην Αμερική, όπου ξέρει ότι δίνονται μεγάλες αποζημιώσεις, προκειμένου να εξασφαλίσει μεγαλύτερη σύνταξη από ατύχημα αφού εδώ οι συντάξεις είναι κομμένες. Σε κάποιο άλλο σημείο μια νεαρή κοπέλα -καθώς για μία ακόμη φορά ο θίασος αποτελείται από νεαρούς ηθοποιούς- σηκώνει το τηλέφωνο, ενώ την καλεί η θεία της από την Αμερική, και υποκρίνεται πως είναι η πεθαμένη μάνα της. Λέει, δηλαδή, σε όλους ότι η μητέρα της είναι ζωντανή, ακόμα και στους φίλους τους, επειδή εξακολουθεί να εισπράττει τη σύνταξή της ενώ εκείνη έχει πεθάνει.

Χαρακτηριστικά εσταντανέ της νέας Ελλάδας, απ’ αυτά που ξέρει να παρατηρεί και να καταγράφει με τον δικό του τρόπο ο Λάκης Λαζόπουλος, αλλά με αυξημένες δόσεις παλιού σουρεαλιστικού χιούμορ και με μια πιο σκοτεινή απόχρωση, όπως η υπαρξιακή σάτιρα των παλιών ημερών. Ομορφη πολύ η μουσική του Σταμάτη Κραουνάκη που συνοδεύει τα κομμάτια που παίζονται ζωντανά στην παράσταση με τη συνοδεία πιάνου, ενώ ένας μεγάλος θίασος -τα μέλη του οποίου επιλέχθηκαν μετά από ακρόαση- από νεαρούς βρίσκεται να χορεύει και να τραγουδάει από σκηνής το «Α-πε-λπι-σί-το»: «Οπου να ’ναι θα ’ρθει να μας βρει η ΔΕΗΤΟ/ Και μετά καπάκι θα ’ρθει η Εφορίτο/ Κι η ζωή θα λέμε ΗΤΤΟ ΗΤΤΟ!...». 

Η παράσταση έκανε πρεμιέρα την εβδομάδα που μας πέρασε στο θέατρο Αθηνών, στη Βουκουρεστίου, και αυτή τη φορά απουσίαζαν πανηγυρικά -μετά τις αντιδράσεις που προκάλεσε η παρουσία του Τσίπρα στην προηγούμενη παράσταση του Λάκη- οι πολιτικοί.