Ασφαλείς Διαδικτυακές Συναλλαγές

Ζούμε σε μια εποχή όπου οι τεχνολογικές εξελίξεις τρέχουν με την ταχύτητα της σκέψης. Το διαδίκτυο αποτελεί για όλους αλλά κυρίως για τα παιδιά μια εξαιρετική πηγή μάθησης, ψυχαγωγίας, ενημέρωσης, για να συνομιλούν με φίλους ή απλώς να χαλαρώνουν και όπως είναι φυσικό περνούν πολύ χρόνο κλεισμένα στο δωμάτιό τους και μπροστά στον υπολογιστή.

Είναι επομένως απαραίτητο οι γονείς να προσέχουν το θέμα της ασφάλειας στο Διαδίκτυο, καθώς υπάρχει η δυνατότητα πρόσβασης σε ένα τεράστιο και ανεξέλεγκτο όγκο πληροφοριών που ενίοτε μπορεί να εγκυμονεί κινδύνους, είτε πρόκειται για ιστότοπους, είτε για τα social media.

Με γνώμονα την ασφάλεια του παιδιού σας αλλά και την ελευθερία κινήσεών του (πιθανή αντίδραση γιατί νιώθει να καταπιέζεται μπορεί να έχει τα αντίθετα αποτελέσματα), μπορείτε να προβείτε στην ενημέρωσή του για τους κινδύνους αλλά και στην υιοθέτηση ορισμένων κοινά αποδεκτών κανόνων  μέσα στο σπίτι. Ιδού μερικές ιδέες για ένα «χάρτη διαδικτυακής ασφάλειας». 

«Χάρτης» κανόνων ασφαλείας

Κατ’ αρχήν, τοποθετήστε τον υπολογιστή σε χώρο με επίβλεψη. Ενθαρρύνετε τα παιδιά να μοιράζονται τις εμπειρίες τους στο Internet μαζί σας.  Μάθετέ τα να εμπιστεύονται το ένστικτό τους. Εάν νοιώθουν άβολα με οτιδήποτε στο Internet, πρέπει να σας ειδοποιήσουν αμέσως! Εάν τα παιδιά σας επισκέπτονται δωμάτια συνομιλίας (chat rooms), χρησιμοποιούν προγράμματα ανταλλαγής άμεσων μηνυμάτων (IM), διαδικτυακά παιχνίδια ή άλλες δραστηριότητες στο Internet που απαιτούν όνομα σύνδεσης για την αναγνώρισή τους, βοηθήστε τα να επιλέξουν το όνομα σύνδεσης και βεβαιωθείτε ότι δεν θα περιέχει προσωπικά τους δεδομένα. Επιμείνετε,  ώστε τα παιδιά σας να μην δίνουν ποτέ τη διεύθυνση, τον αριθμό τηλεφώνου ή άλλες προσωπικές πληροφορίες, όπως για παράδειγμα πού ή πώς πηγαίνουν σχολείο ή πού τους αρέσει να παίζουν, ή να συχνάζουν και ποτέ να μην αφήνετε να συναντήσουν κάποιον κατά πρόσωπο μέσα από γνωριμίες στο διαδίκτυο. Μάθετε τα παιδιά σας πως η έννοια του καλού και του κακού είναι η ίδια στο Internet όπως και στον πραγματικό κόσμο.

Πείτε τους πώς να σέβονται τους υπόλοιπους χρήστες του Internet. Φροντίστε να κατανοήσουν πως οι κανόνες καλής συμπεριφοράς δεν αλλάζουν μόνο και μόνο επειδή βρίσκονται στον υπολογιστή. Να επιμείνετε ώστε να σέβονται την ιδιοκτησία άλλων στο Internet. Εξηγήστε ότι η δημιουργία παράνομων αντιγράφων της πνευματικής εργασίας -μουσική, βιντεοπαιχνίδια και άλλα προγράμματα- ισοδυναμεί με την κλοπή από ένα κατάστημα.  Εξηγήστε τους, ότι οι διαδικτυακοί φίλοι μπορεί να μην είναι αυτό που υποστηρίζουν ή φαίνεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πως είναι. Μάθετε στα παιδιά σας πως ό,τι διαβάζουν ή βλέπουν στο Internet δεν είναι πάντοτε αλήθεια. Ενθαρρύνετέ τα να σας ρωτούν εάν έχουν αμφιβολίες. Ελέγξτε τη δραστηριότητα του παιδιού σας-επισκέψεις, συνομιλίες, αγορές  στο Internet -χρησιμοποιώντας προηγμένο λογισμικό Internet. Εγκαταστήστε λογισμικό φίλτρο που μπορεί να σας βοηθήσει να φιλτράρετε το επικίνδυνο περιεχόμενο με τις ανάρμοστες ιστοσελίδες, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις θα πρέπει να καταγράφετε και τις τοποθεσίες που επισκέπτεται το παιδί σας και να μάθετε τί κάνουν εκεί.

Γονικός έλεγχος . Ασφάλεια ανάλογα με την ηλικία.

Μέχρι 10 χρονών : Υψηλές ρυθμίσεις

 Να επιβλέπετε και να παρακολουθείτε τα παιδιά σας, για να βεβαιωθείτε ότι δεν θα εκτεθούν σε ακατάλληλο υλικό προτού γίνουν 10 χρονών. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα εργαλεία για την ασφάλεια στο Internet για να περιορίσετε την πρόσβαση σε περιεχόμενο, τοποθεσίες Web ή δραστηριότητες έτσι ώστε να μπορείτε να συμμετέχετε ενεργά στη χρήση του Internet από το παιδί σας.

11 -14 χρονών: Μεσαίες ρυθμίσεις

Τα παιδιά αυτής της ηλικίας καταλαβαίνουν περισσότερα σχετικά με το Internet, αλλά  εξακολουθεί να είναι καλή ιδέα να επιβλέπετε και να παρακολουθείτε τη χρήση του Internet από αυτά, για να βεβαιωθείτε ότι δεν θα εκτεθούν σε ακατάλληλο υλικό. 
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα εργαλεία για την ασφάλεια στο Internet για να περιορίσετε τη πρόσβαση σε περιεχόμενο και τοποθεσίες Web, όπως και για να παρέχουν μια αναφορά για τις δραστηριότητές τους  στο Internet. 
Βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά αυτής της ηλικίας καταλαβαίνουν ποιες προσωπικές πληροφορίες δεν πρέπει να δίνουν μέσω Internet.


15 – 18 χρονών: Χαμηλές ρυθμίσεις

Οι έφηβοι πρέπει να έχουν κατά το δυνατόν απεριόριστη πρόσβαση σε περιεχόμενο, τοποθεσίες Web ή δραστηριότητες. Γνωρίζουν αρκετά για το Internet, ωστόσο, οι γονείς χρειάζεται να τους υπενθυμίζουν τον «χάρτη διαδικτυακής ασφαλείας». 
Οι γονείς θα πρέπει να είναι διαθέσιμοι, για να βοηθήσουν τους έφηβους να μάθουν να αντιλαμβάνονται άμεσα τα ακατάλληλα μηνύματα και να αποφεύγουν τις επικίνδυνες καταστάσεις. 
Μια καλή ιδέα  είναι να τους τονίζουν  ποιές  προσωπικές πληροφορίες δεν πρέπει να δίνουν μέσω Internet.

Να θυμάστε …

 Καθημερινά βρισκόμαστε μπροστά σε καινοτομίες που μόλις πριν από λίγα χρόνια δεν υπήρχαν καν στη φαντασία μας! Σε αντίθεση με τους ενήλικες (πάνω από κάποια ηλικία) τα παιδιά έχουν μεγαλώσει με αυτές τις τεχνολογίες, με αποτέλεσμα τις περισσότερες φορές, να βρίσκονται ένα βήμα μπροστά σε θέματα όπως το Διαδίκτυο.
 Να θυμάστε λοιπόν, ότι το «προσέχω για να έχω¨» θέλει τρόπο, δηλαδή είμαι φίλος με το παιδί μου επομένως μοιράζομαι τις σκέψεις και τις αγωνίες του!
 
Της Χαράς Καραμήτσου 
(λογοπεδικός, M.R.C.S.L.T.) 
charakaramitsou@ath.forthnet.gr