Στο Βερολίνο ο Βαρουφάκης - Σε εξέλιξη το ραντεβού με Σόιμπλε

Ένας νέος γολγοθάς διαπραγματεύσεων ξεκινά και πάλι σήμερα με τη συνάντηση Βαρουφάκη-Σόιμπλε στο Βερολίνο, σε μια προσπάθεια να καλυφθεί το χάσμα που άνοιξε όταν... ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ έκλεισε το τηλέφωνο στον Αλέξη Τσίπρα. Το πολυαναμενόμενο τετ α τετ μεταξύ των δύο αντρών ξεκίνησε στις 11:30, ώρα Ελλάδας, και όλα δείχνουν πως αν περάσει και αυτή η εβδομάδα και δεν υπάρξει συμφωνία, στην οποία προσβλέπει η ελληνική κυβέρνηση, τότε θα σημάνει η ώρα για να νέα τρίμηνη παράταση του προγράμματος ή πολιτικές εξελίξεις στο εσωτερικό της χώρας.
 
Στη συνάντηση Βαρουφάκη-Σόιμπλε θα ξεκαθαρίσει αν υπάρχει πια χρόνος για σύγκλιση κυβέρνησης-δανειστών στο θέμα των νέων μέτρων. Σύγκλιση σημαίνει υποχώρηση τουλάχιστον της μίας πλευράς, αν όχι και των δύο αμοιβαίως. Αν σημειωθεί ικανή πρόοδος, τότε αυτή θα αποτυπωθεί στα συμπεράσματα της τριμερούς συνάντησης Τσίπρα-Μέρκελ-Ολάντ την ερχόμενη Τετάρτη στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, ίσως με μία δημόσια έκφραση «ισχυρής βεβαιότητος» της κυβέρνησης και των πιστωτών πως επίκειται άμεσα κλείσιμο συμφωνίας, ακόμα και ως το τέλος της εβδομάδος, σε ένα έκτακτο Eurogroup.
 
Όλα όμως συμβαίνουν υπό τη «δαμόκλειο σπάθη» της πληρωμής άκρως ανελαστικών υποχρεώσεων που τρέχουν και μόνο τον Ιούνιο ξεπερνούν τα 5,5-6 δισ. ευρώ συνολικά! Εκτός από τα 1,6 δισ. προς το ΔΝΤ πρέπει να καταβληθούν 1,6 δισ. για μισθούς και συντάξεις δημοσίου, άλλα 1,1 δισ. για Πρόνοια και Υγεία, ενώ σε περίπου 1,2-1,5 δισ. υπολογίζονται οι στοιχειώδεις ανάγκες σε προμήθειες και πληρωμές χρεών και τόκων του Κράτους.

Το καλό σενάριο

Η συνάντηση Βαρουφάκη-Σόιμπλε ίσως δεν θα πραγματοποιείτο, αν ο κύριος Γιούνκερ είχε δεχτεί να απαντήσει στο τηλεφώνημα Τσίπρα, στο οποίο ο Έλληνας Πρωθυπουργός ήθελε να του διαμηνύσει πως τα μέτρα που ζητούν οι δανειστές «δεν περνάνε από τη Βουλή». Αυτόν τον σκοπό άλλωστε υπηρετούσε, και όχι την ενημέρωση του πολιτικού κόσμου της χώρας, η συζήτηση την περασμένη Παρασκευή σε επίπεδο αρχηγών που προκάλεσε η κυβέρνηση.
 
Είναι όμως περίπου βέβαιον πως ο κύριος Γιούνκερ σκέφτηκε και τις αντιδράσεις που θα είχε από το Βερολίνο αν έδινε ξανά νέα ευκαιρία στον πρωθυπουργό (αφού τον είχε καλέσει ήδη την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες για να του δώσει χρόνο να αποφύγει το «τελεσίγραφο των 5»). Αφού δεν άλλαξε έτσι ξανά το σκηνικό και έλαβε τέλος (προσωρινά;) το «γαϊτανάκι» επαφών του Πρωθυπουργού, τη σκυτάλη παίρνουν οι υπουργοί Οικονομικών για να συζητήσουν και να κλείσουν ένα deal που, αν επιτευχθεί, θα περιέχει δύο βασικά συστατικά στοιχεία:
 
1ον:  υποχωρήσεις και αλλαγές στα μέτρα και από τις δύο πλευρές, ώστε η Αθήνα να δεχτεί περισσότερα και οι δανειστές να προβάλουν μικρότερες αξιώσεις.
 
2ον: να δεχτούν οι δανειστές τη λύση για την απομείωση του ελληνικού χρέους (που είχαν υποσχεθεί και στην προηγούμενη κυβέρνηση) αλλά χωρίς την οποία, όπως επισήμως δήλωσε και ο πρωθυπουργός την Παρασκευή στη Βουλή, η Αθήνα δεν υπογράφει καμία συμφωνία!
 
Αν τα βρουν οι «άσπονδοι φίλοι» Βαρουφάκης  και Σόιμπλε, τότε ίσως ανοίγει ο δρόμος και για έκτακτο Eurogroup μέσα στις αμέσως επόμενες μέρες. 

Ωστόσο, οι πιο «σκληροί» στην Αθήνα λένε και τώρα ακόμη πως «τα μέτρα δεν αλλάζουν» και «οι συζητήσεις στο Brusells Group ολοκληρώθηκαν», αφήνοντας να εννοηθεί πως έχουμε μπροστά μας είτε συμφωνία με «περιτύλιγμα» τη μείωση του χρέους, είτε ρήξη και «καυτό καλοκαίρι» σε Ελλάδα και Ευρωζώνη. 

Το μόνο ανάμεσα στα δύο άκρα, είναι πως μπορεί να υπάρξει και μία παράταση-γέφυρα τριών μηνών περίπου, που θα εκτινάξει και άλλο όμως τον «λογαριασμό» των μέτρων  –καταποντίζοντας περαιτέρω την πραγματική οικονομία.

Μπρος γκρεμός και πίσω... «κόκκινες γραμμές»

Καθώς κανείς δεν γνωρίζει τους πραγματικούς σκοπούς που έχουν κατά νου Σόιμπλε και Βαρουφάκης, τυχόν διαπίστωση αδιεξόδου στις μεταξύ τους διαβουλεύσεις (ή και απλή παράταση της «ασάφειας») θα μπορούσε να αποτελέσει θρυαλλίδα εξελίξεων.
 
Εκτός από την τριμερή συνάντηση των ηγετών (Τσίπρα, Μέρκελ, Ολάντ) την Τετάρτη, κρίσιμη θεωρείται και η νέα συνεδρίαση του ΔΣ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για την συνέχιση ή μη της χρηματοδότησης από τον ELA και για πιθανό «κούρεμα» των εγγυήσεων που έχουν οι ελληνικές τράπεζες.
 
Ίσως το χειρότερο σενάριο (πιστωτική ασφυξία και περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων) τελικώς αποφευχθεί για αυτήν την εβδομάδα, λόγω και της μετάθεσης των πληρωμών προς το ΔΝΤ έως τέλος Ιουνίου -ώστε να μη δημιουργηθούν τετελεσμένα που θα επιδείνωναν την κατάσταση.
 
Παρόλα αυτά, θεωρείται εξαιρετικά πιθανό (στελέχη στην Αθήνα το θεωρούν μονόδρομο) να ξεκινήσουν διεργασίες στα ξένα κοινοβούλια για ολιγόμηνη παράταση του τρέχοντος προγράμματος. Χρόνος και χρήματα τελειώνουν και το υφιστάμενη πρόγραμμα εκπνέει στις 30 Ιουνίου. Απομένουν δηλαδή μόλις τρεις εβδομάδες από σήμερα για να φανεί αν η χώρα θα μείνει χωρίς «δίκτυ ασφαλείας».
 
Και ενώ η τυχόν ολιγόμηνη παράταση (έως Σεπτέμβριο ή Οκτώβριο πιθανότατα) δεν θεωρειται απλή υπόθεση, γιατί θα προκαλέσει αντιδράσεις και στην Ελλάδα και σε ...μισή ντουζίνα κοινοβουλίων της Ευρώπης,  και θα απαιτήσει ένα «καυτό» 10ήμερο ή 15ήμερο διαβουλεύσεων. Δεν αποκλείεται μάλιστα κάποια κοινοβούλια να ασκήσουν πιέσεις και ... για νέο και πιο σκληρό Μνημόνιο!
 
Κάτι τέτοιο, ούτε θέλουν να το ακούσουν στην κυβέρνηση, που επισήμως λένε πως «για την κυβέρνηση δεν υπάρχει παράταση Μνημονίου».
 
Στην πράξη όμως, εάν δεν κλείσει «εδώ και τώρα» η συμφωνία με τους δανειστές, οι οικονομικές εξελίξεις μπορεί να ξεπεράσουν τις πολιτικές που συντελούνται εδώ και 4,5 μήνες σε Ελλάδα και Ευρωζώνη.

Η παράταση θα μπορούσε να έδινε χρόνο για συνέχιση των ζυμώσεων ή και για εκλογές, αλλά υπό συνθήκες πολύ σκληρής ασφυξίας στην χώρα και με οριακή μόνον χρηματοδότηση που θα κρατούσε «στα μηχανήματα» το κράτος, μέχρι να φανεί η τελική έκβαση των διεργασιών   που ξεκίνησαν από τις πρόωρες εκλογές του Ιανουαρίου και μετά.