Ανήμερα του Καστελόριζου ο Τσίπρας έφερε δύο μνημόνια

Σαν σήμερα πριν από έξι χρόνια, στις 23 Απριλίου του 2010, ο τότε πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου από το Καστελόριζο ανακοίνωνε σχεδόν «πανηγυρικά» την είσοδο της Ελλάδας στα μνημόνια και στο διεθνή μηχανισμό στήριξης για να αποφευχθεί η άτακτη χρεοκοπία.

Έξι χρόνια μετά, 23 Απριλίου του 2016, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας φέρνει διπλό μνημόνιο και την ίδια ώρα προσπαθεί να παραπλανήσει την κοινή γνώμη ότι όσα αποφασίστηκαν στο Eurogroup της Παρασκευής στο Άμστερνταμ αποτελούν... επιτυχία και επικράτηση των ελληικών θέσεων.

Ενώ όμως το Μαξίμου πανηγυρίζει προσπαθώντας να κοροϊδέψει τους πάντες διακινώντας τη λογική του «success story», η πραγματικότητα δεν αφήνει περιθώρια για παρεξηγήσεις. Οι δανειστές επέβαλαν στην ελληνική κυβέρνηση την υιοθέτηση:

- πακέτου μέτρων 5,4 δισ.ευρώ που θα εξοικονομηθούν από νέα φορολογία, μειώσεις σημερινών και μελλοντικών συντάξεων και αύξηση έμμεσων φόρων,

- ακόμη ενός «προληπτικού» πακέτου μέτρων ύψους 3,6 δισ. ευρώ (2% του ΑΕΠ) τα οποία θα ενεργοποιούνται ημιαυτόματα κάθε φορά που θα διαπιστώνεται απόκλιση από τους στόχους.Κι όλα αυτά επειδή το ΔΝΤ θεωρεί ότι ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,5% του ΑΕΠ το 2018 δεν θα επιτευχθεί με αποτέλεσμα να χρειάζεται νέα βοήθεια για να μην καταρρεύσει το ελληνικό κράτος

- σε αντάλλαγμα οι δανειστές δεσμεύθηκαν να λάβουν μέτρα για αναπροσαρμογή των όρων του ελληνικού χρέους (reprofiling) ξεκαθαρίζοντας ότι δεν τίθεται κανένα θέμα για κούρεμα του ελληνικού χρέους.

Οι αποφάσεις του Eurogroup έχουν προκαλέσει πανικό στην κυβέρνηση που -κατά την γνωστή τακτική της- το έριξε πάλι στην προπαγάνδα, μεταδίδοντας ανακρίβειες και μια ειδυλλιακή εικόνα που κάθε άλλο παρά απηχεί τις πραγματικές αποφάσεις.   

Κι όμως, ήταν πριν από μόλις τρεις ημέρες, που η κυβερνητική εκπρόσωπος, Όλγα Γεροβασίλη, απέκλειε τα σενάρια λήψης πρόσθετων μέτρων, τονίζοντας ότι δεν έχουν καμία σχέση με τα σημερινά δεδομένα της ελληνικής οικονομίας. Και ήταν πριν από τέσσερις (ημέρες), που η ίδια «ξεκαθάριζε» πως η Αθήνα δεν ήταν διατεθειμένη να υλοποιήσει τίποτα περισσότερο, απ' όσα συμφωνήθηκαν τον Ιούλιο του 2015, σ' εκείνη την... αλήστου μνήμης διαπραγμάτευση με τους δανειστές. «Η ελληνική κυβέρνηση παραμένει σταθερή στη θέση της. Είναι έτοιμη να υλοποιήσει όσα προβλέπονται από τη συμφωνία του Ιουλίου του 2015. Τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο»... ξέκοβε τη συζήτηση η κυρία Γεροβασίλη.

Πώς φτάσαμε, λοιπόν, σε άλλη μία... θεαματική κυβερνητική «κωλοτούμπα», με τον επικεφαλής των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, Γερούν Ντάισελμπλουμ, να ανακοινώνει συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης με τους δανειστές για την υιοθέτηση προληπτικών μέτρων, που θα ενεργοποιηθεί αν χρειαστεί και εφόσον διαπιστωθεί απόκλιση από τους στόχους που έχουν συμφωνηθεί;

Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Ντάισεμπλουμ έκανε λόγο για δέσμευση του υπουργού Οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτου, να υπάρξει εφαρμογή του εφεδρικού πακέτου μέτρων, το οποίο τις προηγούμενες ημέρες είχε υπολογιστεί περίπου στα 3,6 δισ.ευρώ. Ο πρόεδρος του Eurogroup επιβεβαίωσε ότι το πακέτο των εφεδρικών μέτρων θα είναι ύψους 2%, δηλαδή θα ανέλθει στα 3,6 δισ.ευρώ.

Επανερχόμενος έπειτα από ερώτηση για το πακέτο των προληπτικών μέτρων, ο Γερούν Ντάισελμπλουμ είπε ότι το πώς θα γίνει αυτό, αν δηλαδή θα είναι ένας μηχανισμός ή συγκεκριμένα μέτρα ξεχωριστά, θα αποτελέσει αντικείμενο της διαπραγμάτευσης των επόμενων ημέρων.

Την ίδια ώρα, η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία επιθυμεί να ανοίξει η συζήτηση για το χρέος περισσότερο από κάθε άλλο εμπλεκόμενο στη διαπραγμάτευση -εκτός, φυσικά, από την Ελλάδα- έλεγε για πρώτη φορά, ανοιχτά, ότι δεν χρειάζεται «κούρεμα» χρέους, υποδεικνύοντας προφανώς ότι μπορούν να συζητηθούν άλλοι τρόποι ελάφρυνσης, οι οποίοι σαφώς και θα εξαρτηθούν από την υιοθέτηση και εφαρμογή των μέτρων από την ελληνική πλευρά.

Πρόκειται, στην ουσία, για μία σαφή άρση της εμπιστοσύνης από πλευράς των δανειστών προς την ελληνική πλευρά, καθώς θεωρείται στην πραγματικότητα δεδομένο ότι η Αθήνα θα χρειαστεί να πάρει τα πρόσθετα μέτρα-«κάβα» των 3,6 δισ. ευρώ. Για το λόγο αυτό και ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, εμφανίζεται ιδιαίτερα απογοητευμένος από την έκβαση του Eurogroup της Παρασκευής στο Άμστερνταμ -μολονότι επισήμως το χαρακτήρισε «θετικό»- και αναμένεται να ενημερώσει σχετικά τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, αφού η Αθήνα έκανε... όπισθεν ολοταχώς στη βασική «κόκκινη γραμμή» της κατά των πρόσθετων μέτρων.

Μιλώντας αμέσως μετά την ολοκλήρωση του Eurogroup, ο κ. Τσακαλώτος εξήγησε ότι το 2% του ΑΕΠ -3,6 δισ. ευρώ- που προκύπτει ως ύψος των πρόσθετων μέτρων, έχει να κάνει με τη διαφορά ανάμεσα στο πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, που η ελληνική πλευρά και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θεωρούν ότι μπορεί να πετύχει η χώρα μας το 2018, και στο 1,5% που θεωρεί το ΔΝΤ ότι θα «αποδώσει» το πακέτο μέτρων -το αρχικό, των 5,4 δισ. ευρώ.

«Για το πώς αυτή η διαφορά θα γεφυρωθεί υπάρχουν διαφορετικές απόψεις στο τραπέζι, συμπεριλαμβανομένης και της λήψης μέτρων υπό αίρεση (contingent measures)» εξήγησε ο υπουργός Οικονομικών. Και συνέχισε: Έχουν πέσει στο τραπέζι κι άλλες ιδέες, όχι μόνο από εμάς αλλά και από άλλα μέλη του Eurogroup. Κάθε λύση θα πρέπει να πληροί δύο κριτήρια:
   
- Το πρώτο είναι ότι, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, δεν μπορείς να νομοθετήσεις υπό αίρεση. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορείς να εξαρτήσεις την ισχύ ενός νόμου από ένα μελλοντικό και αβέβαιο γεγονός. Δεν μπορείς, δηλαδή, να νομοθετήσεις το «χ» αν συμβεί το «ψ» το 2018 ή το 2019.
   
- Το δεύτερο κριτήριο είναι ότι σε όποια λύση και να καταλήξουμε, μέσα στις επόμενες ημέρες, θα πρέπει να είναι αξιόπιστη: προς τους πιστωτές, για να ξέρουν ότι θα επιτύχουμε το πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, προς τους επενδυτές, ώστε να νιώθουν ασφάλεια ότι το πρόγραμμα είναι σε τροχιά και, βέβαια, απέναντι στους Έλληνες πολίτες, ώστε οι πολιτικές και οικονομικές πλευρές να είναι ευθυγραμμισμένες με τη συμφωνία του καλοκαιριού.

Διευκρίνισε, δε, πως το ΔΝΤ «υπολογίζει ότι το ίδιο πακέτο θα οδηγήσει σε μικρότερο πλεόνασμα, είτε γιατί έχει χαμηλότερη βάση υπολογισμού -ωστόσο τα αποτελέσματα της Eurostat δεν φαίνεται να επιβεβαιώνουν τις οικονομικές προβλέψεις του ΔΝΤ- είτε γιατί πιστεύουν ότι κάποια συγκεκριμένα μέτρα θα έχουν μικρότερη επίπτωση στο πλεόνασμα απ' ό,τι υπολογίζουμε εμείς και οι Ευρωπαίοι».

Ο κ. Τσακαλώτος επιχείρησε, παράλληλα, να «καλυφθεί» πίσω από το επιχείρημα ότι δεν μπορούν να νομοθετηθούν μέτρα έκτακτης ανάγκης.

Είπε σχετικά: «Δεν συμβαίνει αυτό μόνο στην ελληνική νομοθεσία. Μίλησα και με τον κ. Σαπέν νωρίτερα και είπε ότι ισχύει και στη Γαλλία. Δεν μπορείς να νομοθετήσεις για κάτι το οποίο μπορεί να συμβεί, υποθετικά, στο μέλλον. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι είμαστε σε συζητήσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους για να βρεθεί ο μηχανισμός δέσμευσης, ώστε να βελτιωθεί η αξιοπιστία για τους Ευρωπαίους πιστωτές και τους διεθνείς επενδυτές και τους Έλληνες πολίτες. Βεβαίως, υπάρχουν πολλές ιδέες για το πώς μπορεί να γίνει αυτό».

Μέλλει να δούμε ποιες είναι οι ιδέες αυτές και αν θα αντέξει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ να τις υλοποιήσει...