Κοτζιάς για ΑΟΖ με Αλβανία: Μια πραγματική συμφωνία, χίλιες φορές καλύτερη από μια συμφωνία φάντασμα

Ανέβηκαν οι τόνοι στη Βουλή μεταξύ του υπουργού  Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά και της βουλευτή της Ν.Δ. Ντόρας Μπακογιάννη που κατηγόρησε την κυβέρνηση για μυστική διπλωματία, ισχυρισμό που απέρριψε ο υπουργός.

Αφορμή ήταν επίκαιρη ερώτηση της κ. Μπακογιάννη σχετικά με τη συμφωνία θαλάσσιων ζωνών με την Αλβανία, η οποία επανέφερε το αίτημα του κόμματος της για ενημέρωση της αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής από το υπουργείο Εξωτερικών για τις τελευταίες πάνω στα εθνικά θέματα.

Ο Νίκος Κοτζιάς, απέρριψε κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς της ότι «η κυβέρνηση χειρίζεται με προχειρότητα και ανευθυνότητα και χωρίς την αναγκαία συνεννόηση με τις πολιτικές δυνάμεις το σημαντικό εθνικό θέμα για τη θαλάσσια ζώνη», καθώς και ότι «είναι έτοιμη να αποδεχθεί την ουσιαστική ακύρωση της αμοιβαίας επωφελούς συμφωνίας που είχαν υπογράψει Ελλάδα και Αλβανία το 2009.

Ο υπουργός διευκρίνισε καταρχήν ότι οι διαφορές μεταξύ Αλβανίας και Ελλάδας αφορά το 9% της θαλάσσιας ζώνης, «δεν πάμε να αλλάξουμε την επήρεια του 100% της θαλάσσιας ζώνης», ανέφερε δηκτικά, ενώ χαρακτήρισε «φάντασμα» τη συμφωνία που επικαλείται η κ. Μπακογιάννη, καθώς όπως είπε, ποτέ δεν ήρθε προς επικύρωση στη Βουλή από τις προηγούμενες κυβερνήσεις Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ. «Μια πραγματική συμφωνία που θα λύνει τεχνικά ζητήματα είναι χίλιες φορές καλύτερη από μια συμφωνία φάντασμα», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Κοτζιάς.

Από την πλευρά της, επικαλούμενη δημοσιεύματα του αλβανικού Τύπου, η κ. Μπακογιάννη υποστήριξε ότι, «η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται να συζητά εν κρυπτώ με την Αλβανία αναθεώρηση της ισορροπημένης και αμοιβαίας επωφελούς συμφωνίας που εφήρμοζε υποδειγματικά την αρχή της «μέσης γραμμής για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών».

«Φαίνεται διατεθειμένη να απεμπολήσει το θετικό πλαίσιο που είχε διαμορφωθεί το 2009 με τη συμφωνία. Ο Αλβανός Πρόεδρος Ιλίρ Μέτα, θέτει θέμα χερσαίων συνόρων, όπως είχε πει το αλβανικό συνταγματικό δικαστήριο, προσθέτει κόκκινες γραμμές στη διαπραγμάτευση απαιτώντας διόρθωση και προτείνει οριοθέτηση με την αρχή της ευδικίας», πρόσθεσε η κ. Μπακογιάννη.

«Οι αποφάσεις του Αλβανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου είναι εσωτερική υπόθεση της Αλβανίας και δεν μας δεσμεύουν σε τίποτα», αντέτεινε ο κ. Κοτζιάς και πρόσθεσε: «Προσβλέπω σε καλή συνεννόηση και συνεργασία. Όποτε θελήσετε είμαι στη διάθεσή σας για να σας ενημερώσω. Δεν είναι καλό να συνάγουμε συμπεράσματα από δημοσιεύματα του τύπου της διαπλοκής. Το αλβανικό Υπουργείο Εξωτερικών βρίσκεται σε διαμάχη με τον αλβανό Πρόεδρο. Οι αποφάσεις του αλβανικού συνταγματικού δικαστηρίου δεν είναι για εμάς το 'πρέπειν'. Ούτε θα συμφωνήσουμε πάνω σε αυτές».

«Δυο φορές κυβερνήσατε και αρνηθήκατε να υλοποιήσατε την απόφαση της συμφωνίας. Επικαλείστε μια συμφωνία φάντασμα που δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Θα μπορούσατε να την φέρετε πριν πάει στο αλβανικό Συνταγματικό δικαστήριο. Δεν μπορεί να μακαρίζουμε μια συμφωνία που ουδέποτε υπογράψαμε. Αν υπάρχει τεχνική οδός για να διορθωθούν κάποια ζητήματα θα το κάνουμε», υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών.

Κλείνοντας ο κ. Κοτζιάς επεσήμανε ότι μια «μια ομάδα 10 υπηρεσιακών παραγόντων, όλοι εξέχουσες προσωπικότητες, κάνει τις διαπραγματεύσεις για το σύνολο των διαφορών» και τόνισε ότι «δεν υπάρχει κανένας μη υπηρεσιακός ή δικός μου συνεργάτης». «Μυστικές συμφωνίες γίνονται έξω από τις νόμιμες διαδικασίες του κράτους. Σε αυτές το κόμμα σας ήταν υπόδειγμα. Εμείς τέτοια δεν κάνουμε», κατέληξε ο κ. Κοτζιάς.

Διαβάστε ολόκληρη την απάντηση του Νίκου Κοτζιά 

«Η κα Μπακογιάννη επιστρέφει στα γνωστά της μέρη, της εξωτερικής πολιτικής και προσβλέπω πάντα σε καλή συνεννόηση και συνεργασία. Το Υπουργείο μου είναι ανοιχτό οποιαδήποτε στιγμή θέλει μια συγκεκριμένη ενημέρωση που δε μπορεί να γίνει δημόσια. Είμαι στη διάθεσή σας όποτε θελήσετε.

Δεύτερον, δεν είναι καλό να συνάγουμε συμπεράσματα για την εξωτερική πολιτική από τα δημοσιεύματα είτε του Τύπου της διαπλοκής στην Ελλάδα, είτε του αλβανικού Τύπου. Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι βρίσκεται σε διαμάχη αυτή τη στιγμή το Υπουργείο Εξωτερικών της Αλβανίας με τον Πρόεδρο της Αλβανίας, όσον αφορά τον τύπο εξουσιοδότησης που θα δώσει.

Είναι ολοφάνερο ότι, από πλευράς της Αλβανίας, η εξουσιοδότηση που θα δώσει ο κ. Μέτα και οι κατευθυντήριες γραμμές, θα είναι οι αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Οι αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Αλβανίας δεν είναι για μας ούτε το πρέπον ούτε το δέον, ούτε είναι κάτι στο οποίο εμείς θα πειθαρχήσουμε.

Έχουμε μια συμφωνία, η οποία κατά τη γνώμη σας και κατά τη δική μου γνώμη, είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Μόνο μια συμφωνία που, εδώ και 10 χρόνια, δεν εφαρμόστηκε. Είναι μια συμφωνία φάντασμα. Πέντε μήνες μετά από την υπογραφή της, εσείς ως κυβέρνηση δεν την είχατε φέρει για επικύρωση. Γιατί, δε μπορώ να καταλάβω. Πέντε ολόκληρους μήνες. Εσείς ξέρετε καλά το Κοινοβούλιο, είστε παλιά κοινοβουλευτικός. Έπρεπε να το είχατε φέρει για επικύρωση.

Η επόμενη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, την οποία επικρίνατε σε μια συνέντευξή σας το 2010, ούτε εκείνη το έφερε για επικύρωση. Και μετά ήρθε η κυβέρνηση Σαμαρά, του κόμματός σας, το οποίο τα τρία χρόνια που κυβέρνησε αρνήθηκε να το επικυρώσει. Και ρωτάτε εμένα γιατί δεν έχει επικυρωθεί, ή τί την έκανα αυτή τη συμφωνία;

Δυο φορές κυβερνήσατε στη διάρκεια της εν δυνάμει υλοποίησης της συμφωνίας και δυο φορές που κυβερνήσατε, αρνηθήκατε. Ως κυβέρνηση, όχι εσείς. Αρνηθήκατε να υλοποιήσετε αυτή την απόφαση, η οποία είναι φάντασμα ουσιαστικά. Γιατί είναι φάντασμα; Διότι δεν εφαρμόστηκε από τις κυβερνήσεις που οι ίδιες την υπέγραψαν. Γιατί δεν εφαρμόστηκε; Θα μπορούσατε να την είχατε φέρει για επικύρωση στη Βουλή, πριν πάει στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας.

Απ’ τη στιγμή που πήγε στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας, η όλη υπόθεση βρέθηκε σε αδιέξοδο. Αυτή είναι η αλήθεια. Διότι εμείς ορθά υπερασπιζόμαστε την υπάρχουσα συμφωνία που εσείς υπογράψατε, εκείνοι ορθά δε μπορούν να παρακάμψουν τις αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου.

Άρα έχουμε τρεις επιλογές μπροστά μας: Η μία είναι να μακαρίζουμε μια συμφωνία που ουδέποτε επικυρώθηκε απ’ αυτούς που την υπέγραψαν και να πάμε και τα επόμενα 50 χρόνια έτσι, ώστε να μη μπορεί η Ελλάδα και κατά προέκταση και η Αλβανία ν’ αξιοποιήσουν την ΑΟΖ τους. Η δεύτερη είναι να προσπαθήσουν οι Αλβανοί, ν’ αποδεχθούμε εμείς τις αποφάσεις του Συνταγματικού τους Δικαστηρίου, πράγμα που δε γίνεται με τίποτα. Δε χάσαμε και καμιά σύγκρουση, ώστε να υποχρεωθούμε να εφαρμόζουμε τις αποφάσεις Δικαστηρίων τρίτων κρατών. Και η τρίτη είναι να ζητήσουμε, αν υπάρχει τεχνική οδός, να διορθωθούν τεχνικά ζητήματα ή όχι.

Η δική μας γνώμη είναι ότι μια πραγματική συμφωνία είναι χίλιες φορές καλύτερη από μια συμφωνία φάντασμα. Πρέπει να δούμε, λοιπόν, πώς θα φύγουμε από το μπλοκάρισμα που υπάρχει ανάμεσα σε δυο πλευρές που επί δέκα χρόνια δεν προχωρούν καθόλου τη διαδικασία διαμόρφωσης μιας, όχι συμφωνίας φάντασμα, μιας πραγματικής συμφωνίας.

Και η συμφωνία, για να εξηγούμαστε, αφορά το 9% της θαλάσσιας ζώνης ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Αλβανία. Είναι 1.190 τετραγωνικά χιλιόμετρα η ελληνική πλευρά, εφ' όσον έχει 12 μίλια η αιγιαλίτιδα ζώνη, είναι 1.220 τετραγωνικά χιλιόμετρα η αλβανική, η οποία έχει ήδη κηρύξει εδώ και χρόνια τα 12 μίλια ως αιγιαλίτιδα ζώνη, και απομένει ένας ρόμβος που είναι περίπου το 9% της θαλάσσιας ζώνης. Πρέπει μ’ αυτό να βρούμε αν υπάρχουν τεχνικά ζητήματα ή όχι.

Αυτό θα το δούμε, διότι πρέπει ο κ. Μέτα πρώτα να δώσει εξουσιοδότηση στο Υπουργείο Εξωτερικών της Αλβανίας και μετά μπορεί να προχωρήσει αυτό το Υπουργείο στην υλοποίηση.

Θέλω δε να σημειώσω το εξής επί ενός επιχειρήματος που το κόμμα σας συνεχώς λέει, περί μυστικών διαπραγματεύσεων: Η διαπραγμάτευση και η συζήτηση που κάνουμε για την Αλβανία, για το σύνολο των προβλημάτων που υπάρχουν από το παρελθόν, γίνεται από μια ομάδα 10 ανθρώπων οι οποίοι είναι οι 8 υπηρεσιακοί, ο ένας εξέχουσα φυσιογνωμία της διεθνούς νομικής σκέψης και ο δέκατος χαρτογράφος.

Είναι ο Γενικός Γραμματέας που συμμετέχει, ο Πολιτικός Διευθυντής, η αρμόδια Διεύθυνση της Α3, η χειρίστρια της Α3, ο Διευθυντής του Διπλωματικού μου Γραφείου, ο αρμόδιος επί της Ενημέρωσης, ο κ. Λιάκουρας ο οποίος είναι από το Επιστημονικό Συμβούλιο αρμόδιος γι’ αυτή την υπόθεση, και ο χαρτογράφος.

Δεν υπάρχει ούτε ένας προσωπικός μου συνεργάτης από το πολιτικό μου γραφείο και δεν υπάρχει κανένας μη υπηρεσιακός. Αυτό το λέω σε αντίθεση με ό,τι γινόταν στο παρελθόν. Διότι στο παρελθόν, είδαμε από τον κ. Γρυλλάκη, ο οποίος ήταν άνθρωπος της ΕΥΠ, να διαπραγματεύεται εν κρυπτώ το Μακεδονικό, μέχρι τη διαπραγμάτευση που έγινε -δεν ξέρω αν την ξέρετε κιόλας- το 2014 για το σύνολο των συμφωνιών με την Αλβανία, η οποία έγινε από στέλεχος του κόμματός σας που δεν ήταν αρμόδιος υπηρεσιακός, για τα ζητήματα των σχέσεων με την Αλβανία και των ζωνών.»

ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ

«Κυρία Μπακογιάννη, ασφαλώς δεν θα υποτιμήσω σαν κι εσάς την Ελληνική Δημοκρατία και την κοινοβουλευτική δημοκρατία. Ελπίζω να ξανασκεφτείτε την τελευταία φράση σας, μάλλον ατυχής ήταν.

Όσον αφορά την ενημέρωση των κομμάτων, ήλπιζα ότι είσαστε μέλος στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής και θα ξέρετε ότι την επόμενη Τρίτη, δηλαδή σε πέντε μέρες από σήμερα, είναι προγραμματισμένη συνεδρίαση.

Θα ξέρετε ότι, την Τρίτη έχουμε, κατόπιν παράκλησης και του κόμματός σας -η επιστολή του κόμματός σας δεν αναφέρεται στο Σκοπιανό, αναφέρεται στο Κυπριακό και στα Ελληνοτουρκικά. Και θα έχουμε τη χαρά να μας ενημερώσει ο νέος Υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου επί του Κυπριακού, ο οποίος θα βρίσκεται σε επίσημη επίσκεψη. Η πρώτη επίσημη επίσκεψη που κάνει, ως είναι ορθό κατά τη γνώμη μου, είναι στην Ελλάδα. Άρα, για το Κυπριακό θα έχετε απευθείας ενημέρωση από τον ίδιο τον Υπουργό Εξωτερικών της Κύπρου και, για ό,τι χρειαστεί για το Αιγαίο που είναι το δεύτερο μέρος της παράκλησης του κόμματός σας, θα παρέμβω και θα μιλήσω εγώ. Τα άλλα δεν τα έχει θέσει. Σκοπιανό δεν έχει βάλει μέσα. Λέει παρεμπιπτόντως και για την Αλβανία, αλλά δεν είναι της στιγμής.

Δεύτερον: υπάρχουν πολλές αποφάσεις, η τελευταία που αφορά Νικαράγουα - Κόστα Ρίκα είναι εξαιρετικά ωφέλιμη για τη χώρα μας, και να μην έχει καμία ανασφάλεια το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ότι δεν τα μελετάμε αυτά. Ξέρετε ότι έχουμε ένα εξαιρετικό επιστημονικό συμβούλιο, με επικεφαλής τον Καθηγητή τον κ. Ροζάκη, που είναι ο καλύτερος στα ζητήματα του Αιγαίου. Και ξέρω ότι στελέχη του κόμματός σας συχνά διαβουλεύονται και τον ρωτάνε για να διευκρινίσουν πολλά ερωτήματά τους.

Όσον αφορά την επήρεια, ασφαλώς στη διαπραγμάτευση δεν πάμε για να αλλάξουμε την επήρεια από 100%, τόσο όσον αφορά τους Οθωνούς, όσο όσον αφορά και τις βραχονησίδες στα νότια ανατολικά της Κέρκυρας. Απλώς να θυμίσω το νομικό πρόβλημα που υφίσταται διεθνώς: είναι ότι στη συμφωνία Καραμανλή του 1977, η ελληνική πλευρά, στην υφαλοκρηπίδα που συμφώνησε με την Ιταλία, συμφώνησε για 70% στην υφαλοκρηπίδα των Οθωνών. Άρα μην κατηγορείτε εμάς. Ξανακοιτάξτε τα κείμενα και τις συμφωνίες δικών σας κυβερνήσεων και θα καταλάβετε πού βρίσκεται το πρόβλημα.

Όσον αφορά το Συνταγματικό Δικαστήριο της φίλης χώρας της Αλβανίας, είναι εσωτερική τους υπόθεση, δεν μας δεσμεύει τίποτα. Το τεχνικό ζήτημα που υπάρχει είναι με τις γραμμές της βάσης των κόλπων. Όχι με την μέση γραμμή. Πρέπει να ξανακοιτάξετε τη συμφωνία, να την ξανακοιτάξουμε όλοι μας, για το εάν αυτό που σημειώνεται από την πλευρά της Αλβανίας -ότι δεν έχει ληφθεί υπόψη η γραμμή βάσης στους κόλπους- είναι αληθές και εάν, πράγματι, η Αλβανία έχει καταθέσει χάρτες με γραμμές βάσης σε κόλπους της στον ΟΗΕ, οι οποίοι από τις τότε κυβερνήσεις του δικομματισμού δεν αμφισβητήθηκαν καθόλου. Κάτι που αποτελεί ερώτημα για μένα. Γιατί δεν αμφισβητήθηκαν οι γραμμές βάσεις που είχε καταθέσει παλαιότερα η Αλβανία στον ΟΗΕ;

Όταν τις καταθέτει μια χώρα στον ΟΗΕ, οφείλει η ελληνική κυβέρνηση -σε αυτή την περίπτωση που την ενδιαφέρει- να θέσει τον αντίλογο μέσα στον ΟΗΕ. Δεν το κάνατε και αφήσατε να παγιωθεί μια ενέργεια της Αλβανίας. Είναι μια παράλειψή σας. Όπως, παράλειψή σας είναι και το ότι δεν επικυρώσατε, αμέσως μετά την υπογραφή, αυτή τη συμφωνία. Και εξακολουθώ να μην καταλαβαίνω, γιατί η κυβέρνησή σας, γιατί η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, γιατί η κυβέρνηση της Ν.Δ. με το ΠΑΣΟΚ, όχι μόνο δεν υπέγραψε και δεν επικύρωσε αυτή τη συμφωνία, αλλά επανήλθε το 2014 σε μυστικές διαβουλεύσεις με την αλβανική πλευρά, για το σύνολο των συμφωνιών. Διαπιστώνω ότι δεν το γνωρίζετε. Αυτό δείχνει πόσο μυστική ήταν.

Και το τελευταίο, όσον αφορά τη μυστική διπλωματία. Στο πρώτο εξάμηνο του πανεπιστημίου, αυτό που μαθαίνουν οι φοιτητές είναι τί είναι μυστική διπλωματία. Μυστική διπλωματία είναι οι συμφωνίες κρατών, δύο ή περισσοτέρων, σε βάρος τρίτου που εκδηλώνονται και υλοποιούνται σε στιγμές σύγκρουσης. Είναι οι συμφωνίες π.χ. που είχαν γίνει πριν από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, είναι οι συμφωνίες πριν από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Έχετε πάντα μια νευρικότητα στο να ακούσετε τη γνώμη μου.

Το δεύτερο: μυστικές συμφωνίες είναι αυτές που γίνονται έξω από τις νόμιμες διαδικασίες του κράτους. Σε αυτές, το κόμμα σας ήταν το υπόδειγμα. Σας ξαναθυμίζω, υπήρξαν διαπραγματεύσεις με την Αλβανία με θεσμικό παράγοντα, αλλά όχι αρμόδιο, επί του Αλβανικού και της ΑΟΖ, υπήρξαν διαπραγματεύσεις για τα Σκόπια, με πρώην πράκτορα της ΕΥΠ. Εμείς τέτοια δεν κάνουμε.

Ευχαριστώ πολύ.

Εγώ χαίρομαι πάρα πολύ που η κυρία Μπακογιάννη με την τοποθέτηση που κάνει, διορθώνει την άποψή της ότι είμαστε χειρότεροι από την Αλβανία ως Κοινοβούλιο. Διορθώνει τα όσα έκανε η Ν.Δ. στο παρελθόν και χαίρομαι πάρα πολύ.

Επίσης πρέπει να της θυμίσω ότι, για το Σκοπιανό, ενημερωθήκατε αναλυτικά ως κόμμα από τον ίδιο τον Πρόεδρο της κυβέρνησης, από τον κ. Αλέξη Τσίπρα, όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης, παρόλο που το κόμμα σας είχε δυσκολίες να πάει και να συζητήσει ουσιαστικά επί του θέματος. Αλλά αυτό είναι κομματικό σας πρόβλημα, γι’ αυτό σας είπα χαίρομαι που σας βλέπω, που επιστρέψατε στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής.

Καλή σας ημέρα.»