Η επιστήμη του βερεσέ στην Παλιά Αθήνα

"Φίλε μου, σε παρακαλώ
μεθαύριο να μου φέρης
τα χρήματα που μου χρωστάς
έχω ανάγκη, ξέρεις"
             ***
Ο βερεσές απέθανε
τον φύσηξε τ'αγέρι
και τον πελάτη θέλουμε
με τον παρά στο χέρι.

"Το παμπάλαιον "πίστωσις δεν δίδεται" μεταρρυθμίζεται από τινός καιρού σχεδόν κατά μήνα. Εις αρκετά καταστήματα έχει τροποποιηθεί ως εξής: "Μετ'ουδενός διατηρούμεν ανοικτούς λογαριασμούς". Αι τρεις λέξεις έγιναν εξ. Αλλά μετ'ολίγον καιρόν αι εξ έγιναν δεκαέξ: "Φέρεται εις γνώσιν των πελατών, ότι ουδέν εξέρχεται απλήρωτον εκ του καταστήματος". Βέβαιον πράγμα λοιπόν ότι μετ'ολίγον καιρόν θ'αναγιγνώσκωμεν ολόκληρον κώδικα εις τας βιτρίνας των καταστημάτων.



Οι Αθηναίοι έμποροι εσχάτως έχουν δύο ειδών ασχολίας: Παρακολουθούν αφ'ενός τους νεωτερισμούς, την μόδαν και εν γένει τας προόδους του επαγγέλματός των, αφ'ετέρου δε τας προόδους των πελατών των εις την επιστήμην του βερεσέ. Σπάνιος πλέον ο τύπος του πελάτου, ο οποίος ζητεί πίστωσιν. Ο νεώτερος βερεσεντζής δεν λέγει εις τον έμπορον "μου δίνετε πίστωσιν", λέγει μόνον:

-Συνηθίζω να πληρώνω κατά μήνα... Δέχεσθε;
Οι έμποροι εδέχθησαν αυτήν την μέθοδον, η οποία ήτο απείρως προτιμοτέρα της πιστώσεως, της άνευ προθεσμίας. Αλλά το κατά μήνα έγινε κατά μήνας. Η δόσις του Φεβρουαρίου επληρώνετο τον Νοέμβριον. Και τοιουτοτρόπως το "πίστωσις δεν δίδεται" έγινε "μετ'ουδενός διατηρούμεν ανοικτούς λογαριασμούς". Και ο πελάτης συνεμορφώθη αμέσως με την νέαν τροπολογίαν. Δεν ανοίγει λογαριασμούς. Εισέρχεται εις το κατάστημα, εκλέγει ό,τι θέλει, ανάβει το τσιγάρον του, πηγαίνει εις τον καθρέφτην, στρίβει το μουστάκι του, ισάζει την γραβάταν του, ξεσκονίζει τα παπούτσια του και αφού βγαίνει εις την πόρταν, δίνει απ'εκεί την εξής παραγγελίαν:

-Τα στέλλετε στο σπίτι μαζί με το λογαριασμό!...
Δεν έχει λοιπόν καμμία θέσιν δι'αυτόν το "πίστωσις δεν δίδεται". Μήπως ο άνθρωπος εζήτησε πίστωσιν; Εάν του ειπή ο έμπορος ότι δεν δίνει πίστωσιν, ημπορεί κάλιστα να τον μπατσίση και να του ειπή:
-Ποιος σου εζήτησε πίστωσι!
Αλλ'ο κύριος, ο οποίος δεν εζήτησε πίστωσιν, ούτε αύριον ούτε τον άλλον μήνα εξοφλεί τον λογαριασμόν του. Ματαίως πηγαινοέρχεται ο εισπράκτωρ του καταστήματος. Ο έμπορος λοιπόν εξεκρέμασε το "μετ'ουδενός διατηρούμεν ανοικτούς λογαριασμούς" και εκρέμασε το "φέρεται εις γνώσιν των πελατών, ότι ουδέν εξέρχεται απλήρωτον του καταστήματος".
Ένα εκ των πρώτων αθηναϊκών ξενοδοχείων του ύπνου, προχωρεί ακόμη περισσότερον εις τας δηλώσεις του. Αφού ειδοποιεί τους πελάτας δια μακρών ότι οφείλουν να εξοφλούν τους λογαριασμούς των "άμα τοις προσκομίζωνται", προσθέτει ότι το ξενοδοχείον έχει ανάγκας, καθόσον έχει υπέρογκα έξοδα, ενοίκια κλπ.. Εκθέτει δηλαδή πίνακα των εξόδων του με την ελπίδα να συγκινήση τους σκληρόκαρδους πελάτας του…».


 ("Χρόνος", Απρίλιος 1910, υπογράφει ο Σ.Γ.)
(σ.σ. Για την επιτυχία του τελευταίου αυτού μέτρου δεν είμαι και τόσο σίγουρος)

Θωμάς Σιταράς (Αθηναιογράφος)



Διαβάστε περισσότερα στο www.paliaathina.com