Μη αξιοποιήσιμα τα δημόσια δεδομένα στην Ελλάδα

Λίγοι φορείς του δημοσίου και δήμοι έχουν προχωρήσει σε διάθεση ανοικτών δεδομένων πέραν των εγγράφων που αναρτώνται στη Διαύγεια, προκύπτει από την απογραφή που πραγματοποίησε το ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης Ελλάδας (Open Knowledge Greece http://okfn.gr) συμμετέχοντας και φέτος στην έρευνα δεδομένων που οργανώνει το διεθνές ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης (Open Knowledge International http://okfn.org) για τον υπολογισμό του Δείκτη ανοικτών δεδομένων των χωρών (Open data Index) 2014.

Ο συγκεκριμένος δείκτης συνθέτει δεδομένα διαφορετικών θεματικών ενοτήτων -μεταφορές, προϋπολογισμό και δημόσιες δαπάνες, εκλογικά αποτελέσματα, μητρώα επιχειρήσεων, ψηφιακούς χάρτες, νομοθεσίες και δεδομένα σχετικά με τη μόλυνση τους περιβάλλοντος.
Το συμπέρασμα είναι ότι τα διαθέσιμα ανοικτά δεδομένα στην Ελλάδα παραμένουν σκόρπια, δίχως κατάταξη, χωρίς πρόβλεψη για να αναγνωρίζονται από μηχανές και με περιορισμένες δυνατότητες να αξιοποιηθούν σε εφαρμογές.

Αυτό μπορεί να εξηγηθεί βάσει και της υπάρχουσας νομοθεσίας που υποχρέωνε τους οργανισμούς για τις αναρτήσεις αυτές. H Διαύγεια όμως είναι ένα πολύ χρήσιμο και ανοικτό αποθετήριο έγγραφων-αποφάσεων, όχι όμως δεδομένων. Το αποτέλεσμα ήταν να γίνεται πολύ δύσκολη η περαιτέρω διάθεση και χρήση των ανοικτών δεδομένων.

Επιπλέον, τα περισσότερα δεδομένα, όπου υπάρχουν διαθέσιμα, δεν έχουν άδεια ή όρους χρήσης με αποτέλεσμα να μη είναι επί της ουσίας ανοικτά. Σε αρκετές περιπτώσεις πόλεων παρατηρήθηκε το αντιφατικό φαινόμενο ορισμένα δεδομένα να δίνονται χωρίς άδεια χρήσης, ενώ έγγραφα που αφορούν τα δεδομένα αυτά να βρίσκονται στον διαδικτυακό τόπο Διαύγεια με ανοικτή άδεια.

Τα δεδομένα βρίσκονται σκόρπια σε διάφορες πηγές στο διαδίκτυο και όχι σε έναν κεντρικό χώρο των οργανισμών ή της Ελληνικής Κυβέρνησης (http://data.gov.gr/). Τα περισσότερα σύνολα δεδομένων είναι μη αναγνώσιμα από μηχανές με συνέπεια να μην μπορούν να αναπτυχθούν εφαρμογές χρήσιμες για τον πολίτη προάγοντας την καινοτομία και τη νέα επιχειρηματικότητα.

Το ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης Ελλάδας στην έκδοση των αποτελεσμάτων της απογραφής των δημόσιων ανοικτών δεδομένων έχει καταθέσει επίσημα προτάσεις σχετικά με την περαιτέρω υιοθέτηση και διάχυσή τους. Μερικές από αυτές είναι:

-Διάθεση των δεδομένων με συγκεκριμένη άδεια χρήσης.
-Υλοποίηση κινήσεων, δράσεων και συζητήσεων για την ενημέρωση των πολιτών και των δημόσιων οργανισμών σχετικά με την ύπαρξη των δεδομένων.
-Συμβολή και συμμετοχή των πολιτών, όπου είναι δυνατόν, στον έλεγχο των δεδομένων.
-Διάθεση δεδομένων σε μορφές αναγνώσιμες από μηχανές και συνεχής ενημέρωσή τους.
-Διάθεση δεδομένων στο σύνολό τους και χωρίς την εφαρμογή κάποιου φίλτρου.
-Παρουσίαση των διαθέσιμων δεδομένων από τους δήμους και άλλους οργανισμούς σε ειδικούς ιστοτόπους, έστω κι αν αυτά βρίσκονται και σε άλλες πηγές.
-Αξιοποίηση των δεδομένων για ανάπτυξη εφαρμογών που θα περιέχουν καινοτόμες υπηρεσίες για του πολίτες.
-Αξιοποίηση και επαναχρησιμοποίηση του πλούτου των ανοικτών εφαρμογών που υπάρχουν.