Νέα τεχνική «αφύπνισης» των ωοθηκών γυναικών με πρόωρη εμμηνόπαυση

Μια πρωτοποριακή τεχνική εκ νέου ενεργοποίησης των ανενεργών ωοθηκών επιτρέπει να γεννήσουν γυναίκες που έχουν πολύ πρόωρη εμμηνόπαυση. Ήδη γεννήθηκε ένα υγιές αγοράκι 3,3 κιλών στην Ιαπωνία και μια δεύτερη γυναίκα είναι έγκυος με την ίδια μέθοδο, η οποία μπορεί να βοηθήσει το 1% περίπου των γυναικών που αδυνατούν να κάνουν παιδί λόγω της πρόωρης ανεπάρκειας των ωοθηκών τους. Οι γυναίκες αυτές «ξεμένουν» από ωάρια σε νεαρή ηλικία για άγνωστες αιτίες και αναγκάζονται μετά να προσφεύγουν σε δωρήτριες ωαρίων.

Η τεχνική πάντως βρίσκεται ακόμα σε δοκιμαστικό στάδιο (ορισμένοι μάλιστα επιστήμονες φοβούνται ότι δοκιμάστηκε πρόωρα σε ανθρώπους) και έτσι θα περάσουν ακόμα μερικά χρόνια, εωσότου βελτιωθεί και εφαρμοστεί ευρύτερα στις κλινικές.

Οι Αμερικανοί και Ιάπωνες ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Ααρόν Χσούεχ της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Στάνφορντ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), σύμφωνα με το BBC, το "Nature" και το "New Scientist", αφαίρεσαν τις ωοθήκες και αφού «αφύπνισαν» στο εργαστήριο τα ωοθυλάκια (όπου ωριμάζουν τα ωάρια), εμφύτευσαν ξανά τις ωοθήκες στη γυναίκα που είχε χάσει πρόωρα τη γονιμότητά της.

Οι ερευνητές έκαναν δοκιμές με 27 γυναίκες που είχαν μείνει στείρες στην ηλικία περίπου των 30 ετών. Οι γυναίκες αυτές είτε γεννήθηκαν εξαρχής με λιγότερα ωάρια, είτε τα χρησιμοποίησαν με υπερβολικά γρήγορο ρυθμό, είτε τα ωάριά τους ήσαν ανώριμα, δηλαδή δεν διαμορφώνονταν πλήρως μέσα στις ωοθήκες. Οι ερευνητές κατάφεραν ακριβώς να ενεργοποιήσουν και να οδηγήσουν σε πλήρη ωρίμανση τα τελευταία εναπομείναντα ανώριμα ωάρια.

Μέσω της θεραπείας, που περιλάμβανε τεμάχιση των ωοθηκών, έγχυση ειδικής χημικής ουσίας και ορμονών, νέα ωάρια αναπτύχθηκαν και πάλι σε οκτώ γυναίκες, τα οποία στη συνέχεια αφαιρέθηκαν και αξιοποιήθηκαν με κλασική εξωσωματική γονιμοποίηση. Όμως μόνο δύο γυναίκες τελικά έμειναν έγκυες.

Οι ερευνητές δήλωσαν ότι η μέθοδός τους -που είχε προηγουμένως δοκιμαστεί με επιτυχία σε ποντίκια- πρέπει να ελεγχθεί από άποψη ασφάλειας και να βελτιωθεί περαιτέρω, αλλά αισιοδοξούν ότι θα μπορέσει να βοηθήσει το 25% έως 30% των γυναικών με πρόωρη εμμηνόπαυση. Θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει γυναίκες που έμειναν στείρες μετά από χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία λόγω καρκίνου, καθώς και γυναίκες ηλικίας 40 έως 45 ετών με πολύ ακανόνιστο κύκλο περιόδου.

Οι γυναίκες εκ φύσεως γεννιούνται με εκατομμύρια ανώριμα ωάρια (ωοθυλάκια), αλλά στη διάρκεια της ζωής τους μόνο περίπου 400 φθάνουν σε σημείο ωρίμανσης, ώστε να κατέλθουν στους ωαγωγούς και να μπορούν να γονιμοποιηθούν. Μερικά ανώριμα ωοθυλάκια παραμένουν συνήθως ακόμα και μετά την εμμηνόπαυση.

Θεωρείται πάντως απίθανο πως η ελπιδοφόρα τεχνική θα καταστεί δυνατό να αξιοποιηθεί από την μεγάλη πλειονότητα των γυναικών που έχουν εμμηνόπαυση μετά τα 50 τους. Ακόμα κι αν διαθέτουν ανώριμα ωάρια στις ωοθήκες τους, οι γιατροί θεωρούν ότι θα ετίθετο πρόβλημα ποιότητας αυτών των ωαρίων λόγω της προχωρημένης ηλικίας, καθώς η διαφορά ποιότητας των ωαρίων μιας 25χρονης από μια 50χρονη γυναίκα είναι τεράστια.