Πρωτοποριακό: «Τεστ Παπ του μαστού»

Ένα πρωτοποριακό τεστ περιέχει πλέον η φαρέτρα με τα «βέλη» για τον εντοπισμό του καρκίνου του μαστού.

Ονομάζεται «HALO» αλλά στην ιατρική κοινότητα είναι γνωστό ως «Τεστ Παπ του μαστού» αφού οι βασικές αρχές της εξέτασης είναι κοινές με εκείνες του Τεστ Παπ, της εξέτασης - «σταθμού» για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας που επινόησε το 1943 ο Έλληνας γιατρός Γεώργιος Παπανικολάου. Ο γυναικολόγος - χειρουργός μαιευτήρας, Δρ. Ανδρέας Κόμης μιλάει στο ρrotothema.gr για την εξέταση HALO και σκιαγραφεί το πλήρες «προφίλ» της απαντώντας σε δέκα ερωτήσεις.
 
1. Πώς γίνεται το τεστ Παπ μαστού;
Το HALO Τεστ-Παπ Μαστού, είναι μια συσκευή συλλογής, που χρησιμοποιεί ένα συνδυασμό θερμότητας, μασάζ και αναρρόφησης για να αποσπάσει υγρό από τους γαλακτοφόρους πόρους του μαστού. Το υγρό αυτό στη συνέχεια υφίσταται κυτταρολογική ανάλυση, όπως ακριβώς γίνεται με το έκκριμα του τραχήλου της μήτρας στο τεστ ΠΑΠ. Η εξέταση διαρκεί περίπου πέντε λεπτά, δεν είναι επεμβατική, δεν προκαλεί πόνο και δεν έχει καμία παρενέργεια. Το αποτέλεσμα βγαίνει σε 5 έως 8 ημέρες.
 
2. Ποιες γυναίκες πρέπει να κάνουν Τεστ-Παπ Μαστού HALO και πόσο συχνά;
Το HALO δεν είναι διαγνωστικό τεστ. Ένα διαγνωστικό τεστ επιβεβαιώνει αν οι ασθενείς έχουν πραγματικά μια ασθένεια. Το HALO είναι ένα τεστ αξιολόγησης κινδύνου, πράγμα που σημαίνει ότι βοηθά να γίνει ο διαχωρισμός ανάμεσα σε γυναίκες που έχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού στο μέλλον και σε εκείνες που δεν έχουν κίνδυνο. Συνεπώς μπορούν να το κάνουν σε ετήσια βάση όλες οι γυναίκες ηλικίας άνω των 25 -εκτός από την περίοδο του θηλασμού και για τους επόμενους έξι μήνες από τη διακοπή του. Επίσης, πρέπει να υποβάλλονται στο τεστ οι γυναίκες ηλικίας άνω των 55 που έχουν παραγωγή υγρού από τη θηλή -σε όσες γυναίκες τείνει να ελαττώνεται η εκροή υγρού από τις θηλές, οι μαστογραφίες τείνουν να γίνουν πιο αποτελεσματικές σε αυτό το στάδιο. Ιδιαίτερη κατηγορία αποτελούν οι γυναίκες με εμφυτεύματα -για την ακρίβεια εξαρτάται από το είδος του εμφυτεύματος. Εάν η τομή δεν είναι γύρω από τη θηλή μπορεί να γίνει η εξέταση.

 
3. Πόσο κοστίζει το Τεστ-Παπ Μαστού HALO;
Το κόστος αυτής της τεχνολογικά εξελιγμένης εξέτασης κυμαίνεται από 100 - 140 ευρώ.
 
4. Πόσες γυναίκες από αυτές που κάνουν το τεστ παράγουν υγρό;
Περίπου οι μισές γυναίκες θα παράγουν υγρό από τη θηλή. Στο υγρό αυτό θα ανιχνευτούν τυχόν άτυπα κύτταρα πριν αυτά μετατραπούν σε καρκινικά. Αν δεν παραχθεί υγρό, θεωρείται φυσιολογικό αποτέλεσμα. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι οι γυναίκες αυτές δεν θα έχουν υγρό μετά από ένα χρόνο, αφού τα κύτταρα του σώματος αλλάζουν συνεχώς. Ως εκ τούτου το Τεστ-Παπ Μαστού HALO θα πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο, όπως και το τεστ-Παπ τραχήλου μήτρας.
 
5. Αν βρεθούν άτυπα κύτταρα, αυτό σημαίνει ότι η γυναίκα έχει καρκίνο του μαστού;
Όχι. Αυτό σημαίνει ότι η συγκεκριμένη γυναίκα έχει υψηλότερο κίνδυνο σε σύγκριση με κάποια άλλη γυναίκα χωρίς ατυπία. Από τα διαθέσιμα αποτελέσματα της εξέτασης προκύπτει ότι το 1% - 2% των γυναικών που ελέγχονται, θα βρεθούν με ατυπία.
 
6. Τι γίνεται στην περίπτωση που το αποτέλεσμα δείξει ατυπία;
Η διάγνωση της ατυπίας θα οδηγήσει τη γυναίκα σε ειδικό μαστολόγο, ο οποίος θα κάνει πλήρη αξιολόγηση του κινδύνου, συμπεριλαμβανομένου του οικογενειακού ιστορικού. Ο ειδικός θα συστήσει αλλαγές στον τρόπο ζωής όπως διακοπή καπνίσματος, άθληση, υγιεινή διατροφή, λιγότερο αλκοόλ, καθώς και αυξημένη παρακολούθηση. Επιπλέον, ανάλογα με την εκτίμηση, μπορεί να είναι σκόπιμο να πραγματοποιηθεί επιπλέον εξειδικευμένος διαγνωστικός έλεγχος που μπορεί να περιλαμβάνει μαστογραφία, υπερηχογράφημα ή μαγνητική τομογραφία μαστών. Σε κάποιες, λίγες περιπτώσεις, μπορεί να χορηγηθούν χημειοπροφυλακτικά φάρμακα.
 
7. Το τεστ-Παπ Μαστού αντικαθιστά την Μαστογραφία;
Όχι, είναι ένα συμπληρωματικό τεστ στη μαστογραφία. Η μαστογραφία αναζητά βλάβες (καρκίνος) και είναι πιο αποτελεσματική διαγνωστικά, όσο οι γυναίκες μεγαλώνουν σε ηλικία, ειδικά σε ηλικίες άνω των 55. Το HALO ψάχνει για τα ανώμαλα κύτταρα, χρόνια πριν αυτά γίνουν καρκινικά, και το πολύ σημαντικό είναι ότι αυτό το τεστ μπορεί να γίνει σε γυναίκες από την ηλικία των 25 ετών και άνω.

Οι ειδικοί γενικά συμφωνούν ότι όλοι οι διηθητικοί καρκίνοι του μαστού έχουν αρχίσει με ατυπία σε κάποια χρονική στιγμή στο παρελθόν. Το HALO Τεστ-Παπ Μαστού βοηθά στον εντοπισμό αυτών των κυττάρων και συνεπώς των γυναικών που είναι υψηλού κινδύνου, επιτρέποντας την έγκαιρη παρέμβαση.
 
8. Γιατί είναι τόσο σημαντική η εκτίμηση κινδύνου καρκίνου του μαστού;
Μία στις 8 γυναίκες θα αναπτύξει καρκίνο του μαστού στη διάρκεια της ζωής της.
Όταν διαγνωστεί σε πρώιμα στάδια είναι μια ιάσιμη νόσο. Μέχρι σήμερα, είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστεί ποια γυναίκα είναι σε κίνδυνο. Γυναίκες κάτω των 40 ετών συνήθως δεν κάνουν τακτικές μαστογραφίες. Για τις γυναίκες άνω των 40 ετών, οι μαστογραφίες συχνά δεν ανιχνεύουν ανώμαλες αλλαγές των κυττάρων. Ένα μικρό ογκίδιο στο μέγεθος φακής για να μπορέσει να γίνει ψηλαφητό ή ορατό στη μαστογραφία ή στο υπερηχογράφημα, μπορεί να χρειαστεί να περάσουν από πέντε έως δέκα χρόνια. Δηλαδή ένα ογκίδιο που φαίνεται σήμερα στη μαστογραφία μπορεί να είναι αποτέλεσμα μιας διαδικασίας που έχει ξεκινήσει έως και δέκα χρόνια νωρίτερα. Το τεστ-Παπ Μαστού μπορεί να εντοπίσει αυτά τα ύποπτα κύτταρα πριν αυτά εξελιχθούν σε ογκίδιο ή καρκίνο.
 
9. Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του μαστού;
•Ηλικία (ο κίνδυνος μεγαλώνει όσο μεγαλώνει η ηλικία της γυναίκας)
•Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου μαστού. Οι γυναίκες που έχουν μητέρα, αδελφή ή κόρη με καρκίνο του μαστού έχουν 2 έως 3 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν τη νόσο. Όσες όμως, βρεθεί από το τεστ-Παπ Μαστού ότι έχουν ατυπία, έχουν 4 έως 5 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του μαστού.
•Ατεκνία,  ή πρώτη εγκυμοσύνη μετά την ηλικία των 30 ετών
• Ατομικό ιστορικό με προβλήματα μαστών
•Μικρή ηλικία πρώτης εμμήνου ρύσεως (<12)
•Καθυστερημένη εμμηνόπαυση (>55)
•Γυναίκες που δεν θήλασαν τα παιδιά τους
•Μακροχρόνια χρήση ορμονών υποκατάστασης μετά την εμμηνόπαυση
•«Πυκνοί μαστοί» σε μαστογραφία
•Υψηλό σωματικό βάρος – Παχυσαρκία
•Υπάρχουσες καλοήθεις παθήσεις μαστού (π.χ. ινοκυστική μαστοπάθεια, ινοαδενώματα κ.α.)
•Καθημερινή χρήση αλκοόλ
•Κάπνισμα
•Έλλειψη σωματικής άσκησης
 
10. Ποια είναι συνηθισμένα συμπτώματα καρκίνου του μαστού;
Σε κάθε γυναίκα τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν. Μερικές γυναίκες μπορεί να μην έχουν κανένα σύμπτωμα και να γίνει η διάγνωση τυχαία μετά από μία μαστογραφία. Μερικά όμως προειδοποιητικά σημάδια μπορεί  να είναι:
•Ψηλαφητό ογκίδιο στον μαστό ή στην μασχάλη
•Πάχυνση ή «πρήξιμο» κάποιας περιοχής στο μαστό
•Ερυθρότητα, φλόγωση ή όψη δέρματος μαστού όπως ο φλοιός πορτοκαλιού
•Εισολκή-έλξη του δέρματος ή της θηλής, ή πόνος στην περιοχή της θηλής
•Έκκριση υγρού ή αίματος από την θηλή
• Οποιαδήποτε αλλαγή στο μέγεθος ή στο σχήμα του μαστού
•Πόνος σε κάποια περιοχή του μαστού
Πρέπει πάντα όμως να έχουμε στο μυαλό μας, ότι κάποια από τα πιο πάνω συμπτώματα μπορεί  να συνυπάρχουν με καταστάσεις που δεν είναι καρκίνος.