Στις 3 περίπου το μεσημέρι ώρα Ελλάδας το σκάφος Cassini (Κασίνι)έδωσε ένα αντάξιο τέλος στην περιπετειώδη «ζωή» του, κάνοντας κάτι που καμία άλλη διαστημοσυσκευή δεν έχει κάνει: μια βουτιά θανάτου μέσα στην ατμόσφαιρα του Κρόνου.
Το βάρους δυόμισι τόνων σκάφος πραγματοποίησε την Παρασκευή την τελευταία και «φαρμακερή» από τις «βουτιές» του, σύμφωνα με τον προγραμματισμό των ελεγκτών του από τη Γη, κινούμενο με ταχύτητα περίπου 113.000 χιλιομέτρων την ώρα.
Αφού προηγουμένως οι κάμερές του τράβηξαν τις τελευταίες εικόνες του Κρόνου, καθώς επίσης των δορυφόρων Τιτάνα και Εγκέλαδου, και συνεχίζοντας μέχρι τελευταία στιγμή να συλλέγει με τα όργανά του και να στέλνει πολύτιμα επιστημονικά δεδομένα, το σκάφος άρχισε το πρωί της Παρασκευής τη «βουτιά θανάτου».
Η τελευταία εικόνα που έστειλε στη Γη η διαστημοσυσκευή
«Ο Cassini είναι πλέον κομμάτι του πλανήτη που μελέτησε. Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά στην επιστήμη»
Το σήματά του τα έπιανε (με καθυστέρηση 86 λεπτών λόγω της απόστασης Κρόνου-Γης) και τα αναμετάδιδε ο σταθμός του Δικτύου Βαθέος Διαστήματος, που βρίσκεται στην Αυστραλία.
Τελικά, περίπου στις τρεις το μεσημέρι, χάθηκε οριστικά η επαφή του με τη Γη, καθώς οι τεράστιες ατμοσφαιρικές δυνάμεις του Κρόνου έθεσαν εκτός ελέγχου την κίνηση του Cassini. Λίγο μετά, σε ύψος περίπου 1.500 χλμ. πάνω από τα νέφη του Κρόνου, σύμφωνα με τη NASA, το σκάφος διαλύθηκε στα εξ ων συνετέθη και κάηκε όπως ένας μικρός μετεωρίτης.
«Κάθε φορά που κοιτάζουμε τον Κρόνο στον βραδινό ουρανό θα σε θυμόμαστε, θα χαμογελάμε και θα θέλουμε να γυρίσουμε πίσω»
Εκτιμάται ότι μέσα σε λίγα λεπτά όλα τα απομεινάρια του σκάφους απορροφήθηκαν πλήρως από την ατμόσφαιρα του Κρόνου.
Στιγμές συγκίνησης στη NASA
Το τέλος του Cassini είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν λεπτό προς λεπτό από το Εργαστήριο JPL της NASA στην Πασαντίνα της Καλιφόρνια σημαντικοί έλληνες επιστήμονες που συμμετείχαν επί χρόνια στο σχεδιασμό και στην ανάλυση των στοιχείων του Cassini, με πρωτεργάτες τον ακαδημαϊκό Σταμάτη Κριμιζή και την πλανητική επιστήμονα Αθηνά
Κουστένη.
«Ο Cassini μας έδειξε την ομορφιά του Κρόνου και αποκάλυψε ό,τι καλύτερο κρύβουμε μέσα μας. Τώρα είναι στο χέρι μας να συνεχίσουμε την εξερεύνηση»
Υπενθυμίζεται ότι η «αυτοκτονία» έγινε για χάρη της επιστήμης, αφού το σκάφος ξέμενε από καύσιμα και οι επιστήμονες ήθελαν να διασφαλίσουν ότι δεν θα έπεφτε σε κάποιον από τους μεγάλους δορυφόρους, στον Τιτάνα ή στον Εγκέλαδο, μολύνοντάς τους ίσως με γήινα μικρόβια, που μπορεί να έχουν επιβιώσει πάνω στο Cassini από την εποχή της εκτόξευσής του το 1997.
Το σκάφος θα μπορούσε να σωθεί, αν οι επιστήμονες αποφάσιζαν να το στείλουν μακρυά από το σύστημα του Κρόνου, αλλά δεν έβλεπαν κάποιο επιστημονικό όφελος σε αυτό. Αντίθετα, χάρη στην «αυτοκτονία» του, για πρώτη φορά θα έχουν την ευκαιρία να μελετήσουν εκ των έσω την ατμόσφαιρα του γιγάντιου πλανήτη, καθώς μέχρι τελευταία στιγμή οκτώ όργανα του σκάφους θα μεταδίδουν πολύτιμα επιστημονικά στοιχεία στη Γη.
Η στιγμή που χάθηκε το σήμα
Το κόστους 3,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων Cassini δεν θα είναι το πρώτο διαστημικό σκάφος που αυτοκαταστρέφεται στο ηλιακό μας σύστημα, αλλά το 42ο. Θα είναι όμως το πρώτο που θα κάνει κάτι τέτοιο στον Κρόνο.
Κατά καιρούς διάφορες διαστημοσυσκευές έπεσαν σε πλανήτες, είτε σκοπίμως είτε λόγω τεχνικού προβλήματος. Το κατ' εξοχήν «νεκροταφείο» είναι η Αφροδίτη όπου «αυτοκτόνησαν» μέχρι σήμερα 24 σκάφη και ακολουθεί ο 'Αρης με 14, ο Δίας με δύο και ο Ερμής με ένα.
Τα επιτεύγματα του Cassini
Η αποστολή Cassini-Huygens υπήρξε κοινό εγχείρημα της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) και της Ιταλικής Υπηρεσίας Διαστήματος. Ήταν η πρώτη που έθεσε ένα σκάφος σε τροχιά στο σύστημα του Κρόνου και η πρώτη που έστειλε μια αυτόνομη διαστημοσυσκευή (Huygens) στον Τιτάνα το 2005. Η αποστολή επέτρεψε μια σειρά από επιστημονικές ανακαλύψεις, που εμπλούτισαν τις γνώσεις μας για τον Κρόνο και τα φεγγάρια του. Ήδη ο όγκος των δεδομένων του έχει επιτρέψει τη δημοσίευση σχεδόν 4.000 επιστημονικών εργασιών, ενώ πολλές ακόμη θα ακολουθήσουν τα επόμενα χρόνια.
Μεταξύ άλλων, το Cassini ανακάλυψε τους θεαματικούς πίδακες που ξεπηδούν από τον δορυφόρο Εγκέλαδο και παραπέμπουν στην ύπαρξη ενός υπόγειου τεράστιου ωκεανού, με ενδείξεις ακόμη και μικροβιακής ζωής. Αποκάλυψε επίσης ότι στον παγωμένο δορυφόρο Τιτάνα βρέχει υγρογονάνθρακες, σχηματίζοντας εντυπωσιακά ποτάμια, λίμνες και θάλασσες υδρογονανθράκων, που πιθανώς μοιάζουν με τις αρχέγονες θάλασσες της Γης και τις οποίες κάποτε μπορεί να εξερευνήσει ένα υποβρύχιο σκάφος. Αρκετά ακόμη μυστήρια του Κρόνου απομένουν να λυθούν. Προς το παρόν πάντως, καμία διαστημική υπηρεσία δεν σχεδιάζει να επισκεφθεί ξανά τον Κρόνο τα επόμενα χρόνια, έτσι η αυτοκαταστροφή του Cassini αποτέλεσε το προσωρινό τέλος μιας εποχής.
