Νέα μελέτη: Γιατί είναι τόσο δύσκολο να χάσουμε βάρος;

Αν σκοπεύετε να αρχίσετε (μία ακόμα...) δίαιτα για να χάσετε βάρος, η νέα έρευνα από τη Βρετανία θα σας λύσει πολλές απορίες γιατί τόσα από τα χρήματα και τις προσπάθειες που κάνατε επί χρόνια δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα. Η εξήγηση είναι απλή: Είμαστε σχεδιασμένοι να ψάχνουμε για τροφή. Και η δύναμη αυτή είναι τόσο καθοριστική για την επιβίωσή μας ώστε να έχουμε και ένα πολύ σύνθετο σύστημα για να μπορούμε να το ελέγχουμε. 

Η νέα έρευνα ξεκαθαρίζει με επιστημονικό πλέον τρόπο, αυτό που όλοι γνωρίζουμε: Στην προσπάθεια να χάσουμε βάρος, οι ορμόνες που καθορίζουν την όρεξή μας βγαίνουν εκτός «προγράμματος», δημιουργώντας έτσι την ανάγκη στον οργανισμό να στραφεί με περισσότερη βουλιμία ξανά στην τροφή.

Η συγκεκριμένη μελέτη διαπιστώνει ότι έχουμε την τάση να τρώμε περισσότερο, μετά από μία περίοδο περιορισμού της προσλαμβανόμενης ενέργειας, μέχρι το λίπος να επιστρέψει στο σώμα μας στην κατάσταση που ήταν πριν (και ακόμα περισσότερο). Και παρόλο που αντιμετωπίζουμε το λίπος ως ένα απλό απόθεμα ενέργειας, σε περιόδους που κάνουμε δίαιτα και περιορίζουμε την προσλαμβανόμενη ενέργεια, το σώμα έχει την τάση να μετατρέπει την πρωτεΐνη σε λίπος και να την αποθηκεύει.

Θα ακουστεί παράλογο, όμως είναι η φυσική λειτουργία του σώματος να θεωρεί ότι πρέπει να «υπερασπιστεί» το λίπος. Αν δούμε το πώς εξελίχθηκε ο άνθρωπος, ίσως αποδείξει γιατί ισχύει αυτό.

Η φυσιολογία του ανθρώπινου σώματος έγινε μέσα σε πάροδο χιλιάδων ετών και μέσα από εξελικτικές διαδικασίες, στις οποίες για ένα πολύ μεγάλο διάστημα (το μεγαλύτερο αν αφαιρέσουμε τους τελευταίους δυο-τρεις αιώνες), η παροχή τροφής στον άνθρωπο και τις κοινότητές του γινόταν από τους κυνηγούς. Μέλη δηλαδή της ομάδας των ανθρώπων που κατέβαλαν σημαντική σωματική προσπάθεια, καταναλώνοντας μεγάλα ποσά ενέργειας, και πάντα με τον κίνδυνο να μην γυρίσουν πίσω με τροφή. Κάτι που «προγραμμάτισε» το ανθρώπινο σώμα να είναι έτοιμο -δια της συγκράτησης του λίπους- για τις ημέρες που δεν θα υπάρχει αρκετή τροφή για να επιβιώσει.

Η λειτουργία της φυσικής εξέλιξης είχε ως αποτέλεσμα να περάσει ως γονιδιακή πληροφορία ότι αυτός που είχε περισσότερα αποθέματα λίπους θα μπορούσε πιο εύκολα να επιβιώσει. Αυτό όπως είναι φυσικό πέρασε μέσα από τις χιλιετίες της ανθρώπινης εξέλιξης και είναι γραμμένη πλέον στον βασικό «κώδικα» πληροφοριών του ανθρώπινου σώματος.

Το πρόβλημα όμως προκύπτει όταν πλέον οι άνθρωποι δεν είναι αναγκασμένοι να βγαίνουν για κυνήγι για το φαγητό τους, ούτε περνάνε ημέρες χωρίς να έχουν τροφή, κάτι που οδηγεί στην εξαρση της παχυσαρκίας τους τελευταίους δύο αιώνες. Με απλά λόγια, το σώμα μας είναι σχεδιασμένο να αποθηκεύει λίπος και να το κρατά για τις ώρες που θα το χρειαστεί.

Για να καταφέρουμε να απαλλαχθούμε από το λίπος και την παχυσαρκία, θα πρέπει να σκεφτούμε και να δράσουμε με βάση αυτή την ανάλυση της ανθρώπινης εξέλιξης. Το σώμα μας, όπως όλα δείχνουν, αντιδρά φυσιολογικά μετά από τόσες χιλιετίες, όταν του ζητείται να χάσει λίπος να επιμένει να το ξαναπάρει πίσω, καθώς αυτή είναι η γενετική πληροφορία που έχει καταγράψει.

Το πρόβλημα λένε πλέον οι επιστήμονες δεν εντοπίζεται στο εσωτερικό του ανθρώπινου σώματος αλλά προκαλείται από εξωγενείς παράγοντες και τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Είναι το περιβάλλον που προκαλεί κατά κύριο λόγο την παχυσαρκία, καθώς η φυσιολογία μας εδώ και αιώνες μπορούσε να ρυθμίζει την (εσωτερική...) «ζυγαριά» με την πείνα ή την έντονη σωματική δραστηριότητα να ρυθμίζουν αβίαστα το σωματικό βάρος.

Υπό αυτό το πρίσμα, εφ' όσον αποδεχτούμε ότι ο τρόπος ζωής και το περιβάλλον που ζούμε είναι αυτό που προκαλεί την παχυσαρκία, το πρόβλημα θα παραμείνει. Και το σημαντικότερο, δεν μπορούμε πλέον να εμπιστευόμαστε το ένστικτό μας να ρυθμίσει το σωματικό λίπος, καθώς αυτό είναι «προγραμματισμένο» εδώ και αιώνες να είναι συλλέκτης λίπους. 

Αυτό που μπορούμε προς το παρόν να κάνουμε είναι να βασιστούμε στη νοημοσύνη μας και να ελέγξουμε όλους αυτούς τους μηχανισμούς με τρόπους που να είναι αποδοτικοί για την μείωση του λίπους. 

Ή ίσως -για τους πιο... βιαστικούς- να περιμένουμε μερικούς αιώνες ακόμα μέχρι να περάσει στο ανθρώπινο γονιδίωμα η ευκολία του... καναπέ και το... κυνήγι της τροφής από τα super market και τα delivery, έτσι ώστε να αλλάξει ενδεχομένως και ο «προγραμματισμός» του ανθρώπινου σώματος ώστε να μην κυριαρχείται από το τρόμο της πείνας και την γεννετική του έλξη προς το λίπος.

Οι λιγότερο βιαστικοί, μπορούν να ξεκινήσουν την κλασική δίαιτα, από Δευτέρα (όχι την Παρουσία...).