Χοληστερίνη και κυκλοφορία του αίματος: Όλα όσα θέλετε να ξέρετε

Νίκος Παρασκευάς, Αγγειοχειρουργός
Διευθυντής Β' Αγγειοχειρουργικής Κλινικής "Ερρίκος Ντυνάν"

www.nikosparaskevas.gr

Τι είναι η χοληστερόλη;

Η χοληστερίνη ή χοληστερόλη είναι μια κηρώδης ουσία, σαν λίπος, που βρίσκεται στα τοιχώματα των ανθρώπινων κυττάρων. Ο ανθρώπινος οργανισμός παράγει χοληστερόλη.


Οι τροφές που αυξάνουν τα επίπεδα της χοληστερόλης

Η κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε ζωικά λίπη, όπως τα αυγά, το τυρί και το κρέας, παράγει πρόσθετη χοληστερόλη, εκτός από αυτή που παράγεται φυσιολογικά στο ανθρώπινο σώμα.
Με την πάροδο του χρόνου, η συσσώρευση πρόσθετης χοληστερόλης συμβάλει καθοριστικά  στην ανάπτυξη αθηρωματικής πλάκας στο τοίχωμα των αρτηριών. Η αθηρωμάτωση προκαλεί στένωση ή απόφραξη των αρτηριών και μειώνει τη ροή του αίματος με συνέπεια να μην φτάνει αρκετό οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες στους ιστούς.

Η πάθηση αυτή μπορεί να προκαλέσει:

• εγκεφαλικό επεισόδιο, σε περίπτωση φραγμένου αιμοφόρου αγγείου που οδηγεί στον εγκέφαλο (καρωτίδες και σπονδυλικές αρτηρίες).

• έμφραγμα, σε περίπτωση φραγμένου αιμοφόρου αγγείου που οδηγεί στην καρδιά (στεφανιαία αγγεία).

• πόνο στο βάδισμα, άλγος ηρεμίας και πληγές στα πόδια σε περίπτωση περιφερικής αποφρακτικής αρτηριοπάθειας (αρτηρίες κάτω άκρων).


Η χοληστερόλη είναι καλή ή κακή;

Η καλή χοληστερόλη ή λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας (HDL) βοηθά τις αρτηρίες να μην φράξουν.
Η χοληστερόλη χαμηλής πυκνότητας (LDL) είναι γνωστή ως κακή χοληστερόλη. Η LDL προκαλεί συσσωρεύσεις στις αρτηρίες και συμβάλει στην δημιουργία αθηρωματικής πλάκας.
Ένας άλλος παράγοντας παρακολούθησης είναι το επίπεδο τριγλυκεριδίων. Αυτά είναι λίπη που παράγονται στο συκώτι. Τα τριγλυκερίδια θα πρέπει να παραμένουν σε φυσιολογικά επίπεδα για να μειωθεί ο κίνδυνος εκδήλωσης αγγειακών παθήσεων.


Οδηγός επιπέδων χοληστερόλης

• Η ολική χοληστερόλη θα πρέπει να είναι λιγότερη από 200 mg/dL.

• Η καλή χοληστερόλη (HDL) θα πρέπει να είναι περισσότερη από 60 mg/dL.

• Η κακή χοληστερόλη (LDL) θα πρέπει να είναι λιγότερη από 130 mg/dL.

• Τα τριγλυκερίδια θα πρέπει να είναι λιγότερα από 150 mg/dL.


Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου εκδήλωσης αγγειακών παθήσεων;

• Ηλικία - άνω των 45 ετών για τους άνδρες και άνω των 55 ετών για τις γυναίκες

• Οικογενειακό ιστορικό - πατέρας ή αδελφός που διαγνώστηκε πριν από την ηλικία των 55, μητέρα ή αδελφή που διαγνώστηκε πριν από την ηλικία των 65.

Πρόσθετοι παράγοντες κινδύνου εκδήλωσης αγγειακών παθήσεων

• Κάπνισμα
• Υψηλή αρτηριακή πίεση
• Υψηλή χοληστερόλη στο αίμα
• Διαβήτης
• Υπέρβαρος / παχύσαρκος
• Έλλειψη σωματικής δραστηριότητας

Μπορεί ο τρόπος ζωής να επηρεάσει τα επίπεδα χοληστερόλης;

Ναι. Ακόμα και οι μικρές αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να επηρεάσουν τις αγγειακές παθήσεις. Για παράδειγμα, μια απώλεια βάρους 5 κιλών μπορεί να μειώσει την LDL κατά 5-8%.

Θετικές αλλαγές στον τρόπο ζωής

• Διακοπή καπνίσματος
• Σωματική άσκηση για τουλάχιστον 30 λεπτά την ημέρα
• Μείωση πρόσληψης θερμίδων – η ενδεδειγμένη ημερήσια ποσότητα για τις γυναίκες είναι 1000-1200 θερμίδες και για τους άνδρες 1200-1600 θερμίδες – για τη διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους.

Τι συμβαίνει αν οι αλλαγές στον τρόπο ζωής δεν αρκούν;

Αν τα επίπεδα ολικής χοληστερόλης προσεγγίζουν τα άνω όρια (150-199 mg/dL) ή είναι υψηλά (200 mg/dL ή περισσότερο) μπορεί να χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή. Κυκλοφορούν συνταγογραφούμενα φάρμακα (στατίνες) που συμβάλλουν σημαντικά στη μείωση της χοληστερόλης και στην πρόληψη εμφράγματος και εγκεφαλικού επεισοδίου.

Πηγή: Αγγειοχειρουργός - Αγγειολόγος Νίκος Παρασκευάς