Οι 16 ερωτήσεις για τη φοίτηση στα Κολλέγια

«Τι ακριβώς είναι τα κολλέγια και γιατί να τα επιλέξω;». Στις συχνές αυτές ερωτήσεις γονέων και ενδιαφερομένων ο Σύνδεσμος Ιδιοκτητών Ιδιωτικών Κολλεγίων δίνει τις δικές του απαντήσεις.
 
1) Τι είναι τα Κολλέγια;

Τα Κολλέγια είναι εκπαιδευτικοί φορείς που παρέχουν υπηρεσίες μη τυπικής, μεταλυκειακής εκπαίδευσης και κατάρτισης σε συνεργασία με αναγνωρισμένα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της αλλοδαπής.

Οι σπουδές στα Κολλέγια οδηγούν σε πτυχίο (bachelor’s) τουλάχιστον τριετούς διάρκειας φοίτησης ή σε μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών (master’s).

Οι συνεργασίες με τα πανεπιστήμια της αλλοδαπής γίνονται βάσει συμφωνιών πιστοποίησης (validation) ή δικαιόχρησης (franchising). Στην πρώτη περίπτωση (validation) το πρόγραμμα σπουδών καταρτίζεται από το Κολλέγιο και πιστοποιείται από το αλλοδαπό πανεπιστήμιο, ενώ στη δεύτερη (franchising) το Κολλέγιο παρέχει αυτούσιο το πρόγραμμα σπουδών του αλλοδαπού πανεπιστημίου. Και στις δύο περιπτώσεις ο τίτλος που απονέμεται είναι του συνεργαζόμενου πανεπιστημίου της αλλοδαπής και οι φοιτητές καθ’ όλη τη διάρκεια των σπουδών τους θεωρούνται φοιτητές του αλλοδαπού πανεπιστημίου.

Τέλος, τα Κολλέγια μπορούν να παρέχουν σπουδές bachelor’s ή master’s, εφόσον τα συγκεκριμένα προγράμματα σπουδών έχουν λάβει πιστοποίηση (accreditation) από διεθνείς οργανισμούς πιστοποίησης.

2) Τι είναι ο Σύνδεσμος Ελληνικών Κολλεγίων;

Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Κολλεγίων είναι επαγγελματικό σωματείο που ιδρύθηκε και λειτουργεί από τον Ιούνιο του 1998. Μέλη του Συνδέσμου είναι φορείς εκπαίδευσης που συνεργάζονται με πανεπιστήμια χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφόσον βάσει αυτών των συνεργασιών χορηγούνται στους σπουδαστές που πραγματοποιούν τις σπουδές τους στην Ελλάδα διπλώματα ή πτυχία των ξένων πανεπιστημίων μετά από διετή έως τετραετή φοίτηση.
Σκοπός του Συνδέσμου είναι η ενίσχυση της μεταλυκειακής εκπαίδευσης και η αναγνώριση της συμβολής των Μελών του σε αυτήν, η προώθηση της αναγνώρισης των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων των Κολλεγίων κ.λπ. Περισσότερα διαβάστε στην ενότητα "Σκοπός".

3) Ποιο είναι το νομοθετικό πλαίσιο που ρυθμίζει τη λειτουργία των Κολλεγίων;

Παρά το γεγονός ότι τα περισσότερα Κολλέγια λειτουργούν ήδη εδώ και δεκαετίες στην Ελλάδα, το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των Κολλεγίων εισήχθη μόλις το 2008 με τον ν. 3696/2008 «Ίδρυση και λειτουργία Κολλεγίων και άλλες διατάξεις» (Α’ 177). Ο νόμος αυτός έχει υποστεί διάφορες τροποποιήσεις (βλ. ιδίως ν. 3848/2010, 4093/2012, 4111/2013, 4310/2014).

Άδειες λειτουργίας Κολλεγίων χορηγήθηκαν για πρώτη φορά το 2009. Έκτοτε χορηγούνται κανονικά νέες και ανανεώνονται οι ήδη χορηγηθείσες άδειες Κολλεγίων. Σε κάθε άδεια Κολλεγίου προσαρτάται παράρτημα με τα προγράμματα σπουδών που προσφέρει το Κολλέγιο, το συνεργαζόμενο Πανεπιστήμιο και τον τίτλο που απονέμεται μετά την ολοκλήρωση των σπουδών.

4) Εποπτεύονται τα Κολλέγια από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων;

Τα Κολλέγια λειτουργούν μόνο εφόσον εξασφαλίσουν άδεια που χορηγεί το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. Οι άδειες αυτές δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και λίστα των αδειοδοτημένων Κολλεγίων αναρτάται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου.

Για τη χορήγηση της άδειας Κολλεγίου το Υπουργείο ελέγχει τη συνδρομή πληθώρας προϋποθέσεων: την ύπαρξη έγκυρης συμφωνίας του Κολλεγίου με το συνεργαζόμενο αλλοδαπό πανεπιστήμιο, τον εκπαιδευτικό σκοπό του νομικού προσώπου που αιτείται την άδεια Κολλεγίου, την ασφαλιστική και φορολογική του ενημερότητα, τα προσόντα των διδασκόντων, την καταλληλότητα και επάρκεια των κτηριολογικών υποδομών, την προσβασιμότητα των ΑμΕΑ στους χώρους εκπαίδευσης κ.λπ.

Η εποπτεία των Κολλεγίων ασκείται από το Τμήμα Κολλεγίων, το οποίο υπάγεται στη Διεύθυνση Δια Βίου Μάθησης της Γενικής Γραμματείας Δια Βίου Μάθησης και Νέας Γενιάς του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων.

Το Τμήμα Κολλεγίων είναι αρμόδιο για την εξέταση των αιτήσεων των Κολλεγίων, την έκδοση και τροποποίηση των αδειών Κολλεγίου, την τήρηση Μητρώου Κολλεγίων και Μητρώου Διδασκόντων και τον γενικό έλεγχο της λειτουργίας των Κολλεγίων. Στο Τμήμα αυτό γνωστοποιούνται και τα ονόματα των σπουδαστών που εγγράφονται στα Κολλέγια.

5) Με τον ν. 3696/2008 τα Κολλέγια νομιμοποιήθηκαν και εντάχθηκαν επίσημα στη μη τυπική, μεταλυκειακή εκπαίδευση. Τι ακριβώς σημαίνει αυτό; Τι αλλαγές επέφερε ο νόμος αυτός, ουσιαστικά και τυπικά, στη δομή και στη λειτουργία των Κολλεγίων;

Τα Κολλέγια λειτουργούσαν πάντα νόμιμα στον χώρο της μη τυπικής , μεταλυκειακής εκπαίδευσης, γεγονός που άλλωστε πιστοποιούν πολλές δικαστικές αποφάσεις. Επιπλέον, έχουν εδώ και πολλά χρόνια καθιερώσει σταθερές συνεργασίες με αλλοδαπά πανεπιστήμια βάσει συμφωνιών πιστοποίησης/δικαιόχρησης. Η αλλαγή που επήλθε με τον ν. 3696/2008 είναι ότι τα Κολλέγια αναγνωρίστηκαν πλέον και επίσημα ως φορείς μη τυπικής, μεταλυκειακής εκπαίδευσης και για πρώτη φορά υπήχθησαν στην αδειοδότηση και στον έλεγχο του Υπουργείου Παιδείας. Έτσι, σε συμμόρφωση με τις διατάξεις του νόμου αυτού, τα Κολλέγια που λειτουργούν σήμερα έχουν λάβει άδεια από το Υπουργείο Παιδείας, υποχρεούνται να υποβάλλουν στο Υπουργείο Παιδείας πλήρη στοιχεία των συνεργασιών τους με τα ξένα πανεπιστήμια και πλήρη στοιχεία σχετικά με την λειτουργία τους, ενώ υπόκεινται στον άμεσο έλεγχο του Υπουργείου Παιδείας.

Σπουδαστές και υποψήφιοι σπουδαστές, πέρα από την πληροφόρηση που τους παρέχουν τα ίδια τα Κολλέγια, μπορούν πλέον να ενημερώνονται οι ίδιοι απευθείας από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας, σχετικά με τη νομιμότητα λειτουργίας των Κολλεγίων και της εγκυρότητας των προγραμμάτων σπουδών που αυτά προσφέρουν.

6) Ποιο το επίπεδο των Βρετανικών Πανεπιστημίων που συνεργάζονται με Κολλέγια-Μέλη του Συνδέσμου;

Τα Κολλέγια που λειτουργούν στην Ελλάδα έχουν εξασφαλίσει συνεργασίες με γνωστά και αξιόλογα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα.

Κάθε υποψήφιος σπουδαστής μπορεί και πρέπει να ελέγχει το κύρος τόσο του Κολλεγίου όσο και του συνεργαζόμενου με αυτό πανεπιστημίου πριν την επιλογή των σπουδών του.
Γεγονός παραμένει ότι το κύρος των περισσοτέρων ξένων πανεπιστημίων που συνεργάζονται με Κολλέγια και πιστοποιούν τις σπουδές που πραγματοποιούνται σε αυτά είναι υψηλότερο από το κύρος πολλών Ελληνικών Α.Ε.Ι.

7) Πώς ελέγχουν τα ξένα πανεπιστήμια το επίπεδο σπουδών που προσφέρεται στα Κολλέγια;

Ο έλεγχος των Κολλεγίων από τα συνεργαζόμενα πανεπιστήμια καθορίζεται από τη μεταξύ τους συμφωνία συνεργασίας. Γενικά όμως τα ξένα πανεπιστήμια ασκούν συστηματικό έλεγχο στη λειτουργία των Κολλεγίων με τακτικές επιθεωρήσεις, έγκριση του εκπαιδευτικού προσωπικού, έλεγχο των θεμάτων των εξετάσεων, έλεγχο των εργασιών, βαθμολόγηση των γραπτών εξετάσεων.

Στις περισσότερες περιπτώσεις τα αποτελέσματα των εξετάσεων εξάγονται από επιτροπές του αλλοδαπού πανεπιστημίου.

Με τον ίδιο αυστηρό τρόπο ελέγχονται και οι διαφημίσεις των Κολλεγίων.

Σε ό,τι αφορά ειδικά τα βρετανικά πανεπιστήμια, αυτά υπόκεινται στον έλεγχο της Επιτροπής Ποιοτικού Ελέγχου Ανώτατης Εκπαίδευσης (Quality Assurance Agency for Higher Education, QAA), η οποία πραγματοποιεί ελέγχους τόσο στα ίδια τα βρετανικά πανεπιστήμια όσο και στα συνεργαζόμενα Κολλέγια.

8) Γιατί να επιλέξω να σπουδάσω σε Κολλέγιο;

Γιατί η φοίτηση στα Κολλέγια γίνεται βάσει υψηλών standards εκπαίδευσης, χωρίς “χαμένες” ώρες, σε ολιγομελή τμήματα, με τη χρήση νέων τεχνολογιών και πλήρως εξοπλισμένων εργαστηρίων, που εγγυώνται εκπαίδευση υψηλού επιπέδου σε σύγχρονα γνωστικά αντικείμενα και την καλύτερη δυνατή σύνδεση των σπουδών με την αγορά εργασίας.

9) Αναγνωρίζονται τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων των Κολλεγίων;

Ναι, τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων των Κολλεγίων αναγνωρίζονται πλήρως. H ενσωμάτωση στην ελληνική έννομη τάξη της Οδηγίας 2005/36 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 7ης Σεπτεμβρίου 2005 σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων έγινε με το π.δ. 38/2010 (Α’ 78).

Σύμφωνα με το σύστημα αναγνώρισης του π.δ. αυτού, κατέστη δυνατή η αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων που αποκτήθηκαν εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης βάσει τίτλων που απονέμονται από αλλοδαπά πανεπιστήμια μετά την ολοκλήρωση σπουδών που πραγματοποιούνται σε Κολλέγια στην Ελλάδα και οδηγούν στην άσκηση νομοθετικά κατοχυρωμένου επαγγέλματος. Στη συνέχεια, δόθηκε η δυνατότητα αναγνώρισης της επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων (Βachelor’s, Master’s και Phd) που έχουν απονεμηθεί από ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, αλλά δεν συνδέονται με την άσκηση νομοθετικά ρυθμιζόμενου επαγγέλματος. Με νεώτερη ρύθμιση, δίνεται η δυνατότητα επαγγελματικής ισοδυναμίας και για τίτλους (bachelor’s και master’s), εφόσον τα προγράμματα σπουδών που οδήγησαν στην απόκτησή τους πιστοποιούνται από διεθνείς οργανισμούς πιστοποίησης, ανεξάρτητα από τη σύνδεσή τους με νομοθετικά ρυθμιζόμενα ή μη επαγγέλματα.

Αρμόδιο όργανο για τη χορήγηση αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων και επαγγελματικής ισοδυναμίας των ανωτέρω πτυχίων με τα αντίστοιχα που απονέμονται από τα ελληνικά πανεπιστήμια ή Τ.Ε.Ι. είναι το Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων (Σ.Α.Ε.Π.).

Σημειώνεται ότι κατ’ επίκληση της ισχύουσας συνταγματικής απαγόρευσης (άρ. 16Σ) δεν αναγνωρίζονται ακαδημαϊκά στη χώρα μας οι τίτλοι που απονέμονται είτε από τα ίδια τα Κολλέγια είτε από τα συνεργαζόμενα πανεπιστήμια.

Αυτό σημαίνει ότι τίτλοι που έχουν αποκτηθεί από αλλοδαπό πανεπιστήμιο μετά από σπουδές που πραγματοποιήθηκαν σε συνεργαζόμενο Κολλέγιο στην Ελλάδα, αν και αναγνωρίζονται σε ό,τι αφορά τα επαγγελματικά δικαιώματα, δεν γίνονται δεκτοί από τα Ελληνικά Πανεπιστήμια για τη συνέχιση των σπουδών για την απόκτηση μεταπτυχιακού ή διδακτορικού διπλώματος.
Η απαγόρευση αυτή ισχύει βέβαια μόνο για την Ελλάδα, καθώς οι απόφοιτοί μας γίνονται δεκτοί για τη συνέχιση των σπουδών τους (σε μεταπτυχιακό και διδακτορικό επίπεδο) σε πανεπιστήμια του εξωτερικού.

10) Απόφοιτοι Κολλεγίων που έχουν λάβει αναγνώριση της επαγγελματικής ισοδυναμίας του τίτλου τους έχουν δικαίωμα να λάβουν μέρος σε εξετάσεις του Α.Σ.Ε.Π. ως πτυχιούχοι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης; Υπάρχει κάποια διαφορά ως προς τις ειδικότητες που σχετίζονται με τα Οικονομικά, Λογιστικά, Διοίκηση Επιχειρήσεων και τους συναφείς τομείς;

Πλέον είναι δυνατό όλοι οι τίτλοι που απονέμονται από ευρωπαϊκά πανεπιστήμια να αναγνωρίζονται ως επαγγελματικά ισοδύναμοι με τους τίτλους που απονέμονται από τα ελληνικά πανεπιστήμια και Τ.Ε.Ι., ανεξαρτήτως αν συνδέονται με την άσκηση νομοθετικά ρυθμιζόμενου επαγγέλματος ή όχι.

Συνεπώς, τίτλοι σπουδών σε γνωστικά αντικείμενα όπως η Διοίκηση Επιχειρήσεων, το Μάρκετινγκ, η Πληροφορική, η Ναυτιλία κ.ά., που κατά το παρελθόν δεν μπορούσαν να αναγνωρισθούν ως επαγγελματικά ισοδύναμοι, καθώς δεν σχετίζονταν με την άσκηση νομοθετικά ρυθμιζόμενου επαγγέλματος, πλέον αναγνωρίζονται κανονικά από το Σ.Α.Ε.Π. ως επαγγελματικά ισοδύναμοι, υπό τις προϋποθέσεις του π.δ. 38/2010. Οι απόφοιτοι των Κολλεγίων μπορούν πλέον να διεκδικούν θέσεις πτυχιούχων πανεπιστημιακής εκπαίδευσης τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα, να εξελίσσονται μισθολογικά βάσει των επαγγελματικών προσόντων τους, να συμμετέχουν σε προγράμματα του Ο.Α.Ε.Δ. ή άλλων οργανισμών και γενικά να έχουν όλα τα επαγγελματικά δικαιώματα που έχουν οι απόφοιτοι των ελληνικών πανεπιστημίων.

11) Οι απόφοιτοι Κολλεγίων για να αποκτήσουν επαγγελματικά δικαιώματα θα πρέπει να εγγραφούν προηγουμένως σε επαγγελματική ένωση;

Εφόσον προτίθενται να ασκήσουν νομοθετικά κατοχυρωμένο επάγγελμα στην Ελλάδα και υπάρχει σχετική επαγγελματική ένωση στη χώρα του πανεπιστημίου που απονέμει τον τίτλο σπουδών, θα πρέπει να εγγραφούν σε αυτήν. Εάν δεν υπάρχει, θα πρέπει να προσκομίσουν βεβαίωση για τα επαγγελματικά τους δικαιώματα από σχετικό Οργανισμό του Κράτους-Μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο π.δ. 38/2010 γίνεται αναφορά σε αρκετούς συλλόγους ή επιμελητήρια που λειτουργούν στο Ηνωμένο Βασίλειο και δίνουν επαγγελματικά δικαιώματα στα Μέλη τους. Εάν οι σπουδές συνδέονται με την άσκηση μη νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων, οι κάτοχοι ευρωπαϊκών πανεπιστημιακών πτυχίων που απέκτησαν μετά από σπουδές σε ελληνικά Κολλέγια, μπορούν να ζητήσουν αναγνώριση επαγγελματικής ισοδυναμίας, που χορηγείται μετά από σύγκριση των προγραμμάτων σπουδών τους με εκείνα ενός αντίστοιχου τμήματος Ελληνικού Πανεπιστημίου ή Τ.Ε.Ι.

12) Θα απαιτηθούν εξετάσεις ή πρακτική άσκηση προκειμένου ο τίτλος μου να κριθεί επαγγελματικά ισοδύναμος;

Σύμφωνα με την αριθμ. 48066/ΙΑ υπουργική απόφαση (ΦΕΚ Β’ 896/2014) είναι δυνατόν το Σ.Α.Ε.Π. να υποχρεώσει τους αιτούντες να εξεταστούν σε κάποιο μάθημα.

13) Υπάρχει, βάσει των νέων ρυθμίσεων, διαφοροποίηση ως προς τα επαγγελματικά δικαιώματα μεταξύ των αποφοίτων που πραγματοποίησαν τις σπουδές τους στο εξωτερικό και αυτών που απέκτησαν τον ίδιο τίτλο σπουδών μετά την ολοκλήρωση σπουδών σε συνεργαζόμενο Κολλέγιο στην Ελλάδα;

Όχι, τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων είναι τα ίδια ανεξάρτητα από τον τόπο όπου πραγματοποιήθηκαν οι σπουδές.

14) Τι σημαίνουν τα οκτώ επίπεδα του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων;

Το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων (EQF) είναι ένα πλαίσιο οκτώ επιπέδων, στα οποία κατατάσσονται οι τίτλοι σπουδών και τα προσόντα, που έχουν αποκτηθεί μέσω του τυπικού εκπαιδευτικού συστήματος και της αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης μετά από πιστοποίηση.

Τα οκτώ αυτά επίπεδα καλύπτουν ολόκληρο το φάσμα των προσόντων, από αυτά που αποκτώνται με την ολοκλήρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης ή της κατάρτισης έως εκείνα που αποκτώνται στο ανώτατο επίπεδο πανεπιστημιακής εκπαίδευσης.

Έτσι, για παράδειγμα, ο απόφοιτος της υποχρεωτικής εκπαίδευσης κατατάσσεται στο επίπεδο 1 ενώ ο κάτοχος πρώτου πανεπιστημιακού πτυχίου στο 6, ο κάτοχος πρώτου μεταπτυχιακού στο 7 και ο κάτοχος διδακτορικού στο επίπεδο 8.

Η κατάρτιση του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων δεν έχει ολοκληρωθεί.

Είναι προφανές ότι οι απόφοιτοι των Κολλεγίων που είναι Μέλη μας και συνεργάζονται με Βρετανικά Πανεπιστήμια υπάγονται στο σύστημα κατάταξης πανεπιστημιακών πτυχίων του Ηνωμένου Βασιλείου, αφού ο τίτλος που τους απονέμεται είναι του συνεργαζόμενου Πανεπιστημίου. Άλλωστε ήδη λαμβάνουν μαζί με το πτυχίο τους βεβαίωση κατάταξης στα επίπεδα 6 και 7 (για bachelor’s και master’s αντίστοιχα).

15) Τι είναι η αναγνώριση του NARIC;

Τα πτυχία των αποφοίτων των Κολλεγίων αναγνωρίζονται από τον NARIC (National Recognition and Information Council), που είναι βρετανικός φορέας αντίστοιχος με τον Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π.

Ο NARIC έχει την ευθύνη της αναγνώρισης των τίτλων σπουδών όσων ενδιαφέρονται να εργαστούν στη Μεγάλη Βρετανία. Τα πιστοποιητικά που εκδίδει επιβεβαιώνουν ότι οι τίτλοι σπουδών που απονέμονται σε αποφοίτους των Κολλεγίων είναι απολύτως ισότιμοι στη Βρετανία, ως προς τα επαγγελματικά και ακαδημαϊκά δικαιώματα, με εκείνους που χορηγούνται στους αποφοίτους οποιουδήποτε Βρετανικού Πανεπιστημίου μετά την ολοκλήρωση σπουδών στη Βρετανία.

Αυτή είναι μια ακόμη πιστοποίηση για την πλήρη αναγνώριση των πτυχίων που αποκτούν οι απόφοιτοι των Κολλεγίων.

Σημειώνεται ότι, ο NARIC είναι από τους πλέον ενεργούς φορείς αναγνώρισης στην Ευρώπη και η πιστοποίησή του είναι ιδιαίτερα σημαντική για τα Κολλέγια και τους αποφοίτους τους.

16) Είναι τα Κολλέγια ιδιωτικά Πανεπιστήμια;

Είναι γνωστό ότι η συνταγματική διάταξη του άρθρου 16Σ δεν επιτρέπει τη λειτουργία ιδιωτικών Πανεπιστημίων στην Ελλάδα.

Το αίτημα για την άρση αυτής της απαγόρευσης συζητείται έντονα εδώ και χρόνια. Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Κολλεγίων σαφώς υποστηρίζει αυτή τη μεταρρύθμιση που θα δώσει τη δυνατότητα ίδρυσης ιδιωτικών ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όπως άλλωστε ισχύει στη συντριπτική πλειοψηφία των κρατών.