Η «Μικρά Αγγλία», «ο Μεγάλος Γκάτσμπυ» και άλλα δύο κινηματογραφικά βιβλία

Inferno από τις εκδόσεις «Ψυχογιός»-τώρα και στο σινεμά

Το πρόσφατο απόλυτο μπεστ σέλλερ από τον  Νταν Μπράουν είναι το «Inferno» που αφηγείται τις περιπέτειες του καθηγητή Λάνγκτον ο οποίος ξυπνά σε ένα νοσοκομείο της Ιταλίας έχοντας χάσει με τη μνήμη του αλλά όχι την ικανότητά του να αποκρυπτογραφεί κωδικούς και χαμένους γρίφους. Αυτή είναι που τον βοηθάει να ξαναβρεί τον ρόλο του ανάμεσα σε διάφορους συνωμότες και να περιπλανηθεί σε διάφορα σημεία της Ιταλίας ακολουθώντας, με τον δικό του τρόπο, την «Κόλαση» του Δάντη. Με φόντο επομένως τα υπέροχα τοπία της Βενετίας και της Φλωρεντίας η κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου που αναμένεται να φέρει και πάλι τη σφραγίδα του Ρον Χάουαρντ-γνωστού και από τον κώδικα «Ντα Βίντσι» είναι η υπόσχεση για άλλο ένα πετυχημένο μπλοκμπάστερ. Επίσης στην ταινία θα πρωταγωνιστεί και πάλι ο Τομ Χανκς στον ρόλο του επιθεωρητή Λάνγκτον ενώ το σενάριο θα γράψει ο γνωστός και για τη δουλειά του στα προηγούμενα έργα του Νταν Μπράουν Ντέιβιντ Κέμπ. Ο Νταν Μπράουν δεν είναι εγγύηση μιας άλλης συγγραφικής επιτυχίας αλλά και μιας απόλυτα κερδοφόρου κινηματογραφικής μεταφοράς.

Ο μεγάλος Γκάτσμπυ (και οι βιβλιοφιλικές περιπέτειες του)

Η κινηματογραφική μεταφορά του «Υπέροχου Γκάτσμπυ» ήταν μια καλή αφορμή για να εκδοθούν μια σειρά από μεταφράσεις ενός από τα ομορφότερα βιβλία της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Η ιστορία του Γκάτσμπυ που είναι η ιστορία ενός ανέφικτου έρωτα και ματαιότητας, μοναξιάς και απογοήτευσης (και λόγω κατακρήμνισης του αμερικανικού ονείρου). Επίσης, πρόκειται και για μια ιστορία εμμονής και αθωότητας ενός ανθρώπου που δεν δέχεται ότι μπορεί να επαναλάβει την αλήθεια του ανόθευτου έρωτα μη διαμεσολαβημένου από οικονομικές μεταβολές και συμφέροντα. Ειδικά σε μια εποχή που το αμερικανικό όνειρο βυθίστηκε από τα πάρτυ στα μεγάλα κραχ η διαπίστωση αυτή ήταν παραπάνω από ουσιαστική για ένα μυθιστόρημα που ανέδειξε το κοινωνικοπολιτικό καμβά αλλά και τα απωθημένα του συγγραφέα. Αυτό,ωστόσο, που κατά κύριο λόγο αναδεικνύει είναι μια γλώσσα μοναδική, ένα μελίρρυτο έργο-υποδειγματικό για τις επερχόμενες γενιές συγγραφέων αλλά κι ένα απολαυστικό ανάγνωσμα, μοναδικό και υποδειγματικό για κάθε γενιά αναγνώστη. Στα ελληνικά κυκλοφορούν τρεις εκδοχές: Ο «Μεγάλος Γκάτσμπυ» (μετάφραση Άρης Μπερλής) από τις εκδόσεις ‘Άγρα’, Ο «Μεγάλος Γκάτσμπυ» (μετάφραση Γρηγόρης Παπαδογιάννης), Μίνωας κι ο «Υπέροχος Γκάτσμπυ», (μτφ Φώτας Κονδύλης), Πατάκης

Ιωάννα Καρυστιάνη, Μικρά Αγγλία, εκδόσεις Καστανιώτη

Η “Μικρά Αγγλία” ευτύχισε στην κινηματογραφική της μεταφορά από τον Παντελή Βούλγαρη καθώς αναπλάθει με ακρίβεια, ατμόσφαιρα και σεβασμό την υπόθεση του βιβλίου. Έχοντας ως φόντο το νησί της Άνδρου η “Μικρά Αγγλία” περιστρέφεται γύρω από ιστορίες βγαλμένες από την πιο αδήριτη πραγματικότητα: τη βασανισμένη ζωή των ναυτικών, τις γυναίκες που μένουν πίσω, τα οικονομικά αδιέξοδα και τις εσωτερικές αγωνίες. Τα πάντα φαίνονται να ακολουθούν τους σκληρούς κανόνες που επιβάλλει η ζωή στο νησί και αυτές είναι που κάνουν την έφηβη Όρσα να υποταχθεί στις αποφάσεις της μητέρας της και να καταπιέσει τον έρωτα της για τον αυτικό Σπύρο. Παντρεύεται κάποιον άλλο και στην πορεία βρίσκεται να ζει στο διώροφο αρχοντικό που έφτιαξε η “οχιά”-όπως αποκαλεί τη μητέρα της- μαζί με την αδελφή της. Μόνο που τα παιχνίδια της μοίρας και αυτά της εκδίκησης που αναζητά ο παλιός της έρωτας ξαναφέρνουν τον Σπύρο σπίτι της, αυτή τη φορά ως σύζυγο της αδελφής της. Κι από εκεί ξεκινάει ένα δράμα χωρίς τέλος που δεν εξαντλείται μονάχα στα όρια ενός σπιτιού και το κυριότερο δεν πατάσσεται από τον όποιο καθωσπρεπισμό της στενής κοινωνίας.


Τζον Λε Καρέ, Κι ο κλήρος έπεσε στον Σμάιλι, Καστανιώτης

Υπάρχει ένας βασικός λόγος που η γραφή του Τζον Λε Καρέ δεν ανήκει στην παράδοση των αμιγώς κατασκοπευτικών μυθιστορημάτων αλλά περνά στην υψηλή σφαίρα της λογοτεχνίας: το ότι είναι ο κατεξοχήν υπηρέτης της ακρίβειας. Με χειρουργική μαεστρία περιγράφει αυτό που συμβαίνει στην ανθρώπινη ψυχή, διεισδύει στις παράδοξες ατραπούς της ιστορίας, φτιάχνει λεπτεπίλεπτες συνάφειες και ξέρει καλύτερα από τον καθένα τι σημαίνει ανίερο, ανήθικο και μιαρό. Τα έχει ζήσει άλλωστε στο πετσί του από την εποχή που υπηρετούσε και ο ίδιος ως κατάσκοπος στη Γερμανία ώστε να μπορεί να τα αποκαθάρει από τις όποιες τάσεις εξωραϊσμού της βρετανικής κατασκοπευτικής λογοτεχνίας-από τον Φλέμινγκ έως τον Γκράχαμ Γκριν. Και σε αυτό το μυθιστόρημα ο αποστασιοποιημένος ήρωας του Λε Καρέ Άλεξ Τέρνεν-που φέρνει κατά πολύ στο νου τον Σμάιλι-είναι εγκλωβισμένος σε ενα φαύλο κύκλο από διεφθαρμένους συναδέλφους, κυνικούς γραφειοκράτες έτοιμους για την πιο ακραία δολοπλοκία . Κι αυτό δεν αργεί να συμβεί όταν στα τέλη της δεκαετίας του 60, τη στιγμή που η πρωτεύουσα της Δυτικής Γερμανίας μετά τον Β'Παγκόσμιο Πόλεμο, μαστίζεται από διαδηλώσεις νεοναζιστικού κόμματος κατά της Αμερικής, ένας κατώτερος υπάλληλος της βρετανικής πρεσβείας εξαφανίζεται και μαζί με αυτόν μια σειρά από απόρρητους φακέλλους. Κι όλα δείχνουν ότι δεν πρόκειται για απλή υπόθεση κατασκοπίας αλλά για μια σοβαρή πολιτική κατάσταση που μυρίζει μπαρούτι. Το βιβλίο μεταφέρθηκε με εξαιρετική επιτυχία στον κινηματογράφο με τον ομώνυμο τίτλο (και συγκλονιστική ερμηνεία από τον Γκάρι Όλντμαν)