Προτάσεις αναθεώρησης διατάξεων του Συντάγματος

Το 2024 θα είναι εκ νέου εφικτή η εκκίνηση της διαδικασίας αναθεώρησης, οπότε το Σύνταγμα μας πρέπει καταρχήν να προστατεύεται αποτελεσματικά το δημοκρατικό μας πολίτευμα και αφετέρου πλέον:
α) να μπει στην λογική ενός μικρού Συντάγματος γιατί σήμερα είναι εξαιρετικά μεγάλο,
β) να αντιμετωπίσει τις διαχρονικές παθογένειες,
γ) να αφομοιώσει και να αντιμετωπίσει την καινούργια εθνική και διεθνή πραγματικότητα, την κλιματική αλλαγή.την αποτελεσματική προστασία των ατομικών δικαιωμάτων, την τεχνητή νοημοσύνη
δ) το εθνικό πρόβλημα της γήρανσης του πληθυσμού,
ε) την ανεξαρτησία την λογοδοσία και αποτελεσματικότητα της δικαιοσύνης και τον αποτελεσματικό δικαστικό έλεγχο, όλων χωρίς εξαίρεση των πράξεων εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας καθώς και στον ακώλυτο δικαστικό έλεγχο των βουλευτών και Υπουργών και
στ) στην καθιέρωση της ηλεκτρονικής ή επιστολικής ψήφου

Όλα τα παραπάνω απαιτούν μια συνεκτική αναθεώρηση ένα ευέλικτοκαιαποτελεσματικόκράτος μια γενναία και αποτελεσματική ανανέωση των συνταγματικών μας θεσμών.

Χρειάζεται άμεση παρέμβαση ειδικότερα:

1. Στα ζητήματα ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης που είναι στενά συνυφασμένη με τις αλληλένδετες αρχές του Κράτους Δικαίου και ειδικότερα στην επιλογή της ηγεσίας της Δικαιοσύνης από τις Ολομέλειες των Ανωτάτων Δικαστηρίων και το υπουργικό συμβούλιο (άρθρο 90 Σ).

2. Κατάργηση της διάταξης (άρθρο 88 παρ. 5 Σ) για όριο ηλικίας των δικαστικών λειτουργών και σκοπό την καθιέρωση νομοθετικά ενιαίου ορίου ηλικίας ανεξαρτήτως βαθμού και για όλους τους δημόσιους λειτουργούς.

3. Κατάργηση κάθε ελέγχου του υπουργού Δικαιοσύνης για την άσκηση πειθαρχικής αγωγής κατά δικαστικού λειτουργού, για διαφωνία σε προσαγωγή δικαστικού λειτουργού (άρθρο 91 Σ).

4. Η αναβίβαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου (ΑΕΔ, άρθρο 100 Σ), σε «Συνταγματικό» δικαστήριο που θα επιλύει τελικώς τα πάσης φύσεως συνταγματικά ζητήματα, με την χορήγηση δικαιώματος ατομικής προσφυγής από οποιονδήποτε πολίτη και την καθιέρωση προληπτικού ελέγχου συνταγματικότητας των νόμων και των κανονιστικών πράξεων από το Συμβούλιο της Επικράτειας.

5. Θεσμοθέτηση του « Ανωτάτου Συμβουλίου της Δικαιοσύνης» ενός συμβουλευτικού οργάνου της Πολιτείας, μιας συντονιστικής επιτροπής από όλους τους λειτουργούς της Δικαιοσύνης με θεσμική ιδιότητα (ηγεσίες δικαστηρίων συνδικαλιστικές οργανώσεις δικαστών, Ολομέλεια Δικηγόρων και Συμβολαιογράφων), με στόχο την βελτίωση του όλου συστήματος απονομής της δικαιοσύνης και την διαφάνεια και λογοδοσία της Δικαιοσύνης.

6. Την ενδυνάμωση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας, την αύξηση της θητείας του σε εξαετή και την μη επανεκλογή του.

7. Την δυνατότητα ίδρυσης μη κρατικών μη κερδοσκοπικών Πανεπιστημίων, με την πλήρη απεμπλοκή του υπουργείου Παιδείας από τον ασφυκτικό έλεγχο που ασκεί στα Δημόσια Πανεπιστήμια (άρθρο 16 Σ).

8. Τον περιορισμό των βουλευτικών θητειών σε όχι πάνω από τρεις συνεχόμενες και την καθιέρωση ασυμβίβαστου υπουργικής και βουλευτικής ιδιότητος.

9. Τον εξορθολογισμό της λειτουργίας της Βουλής και την βελτίωση των κοινοβουλευτικών διαδικασιών.

10. Την αλλαγή της ίδιας της διαδικασίας αναθεώρησης, ώστε να καταστεί κάπως ευχερέστερη.

11. Την τροποποίηση του άρθρου 37 παρ. 3 Σ για την «υπηρεσιακή κυβέρνηση και την κατάργηση του θεσμού. Ο απερχόμενος πρωθυπουργός και η κυβέρνηση να παραμένουν στη διακυβέρνηση μέχρι να σχηματίσει ο ίδιος ή ο νέος πρωθυπουργός κυβέρνηση, με βάση τα αποτελέσματα των εκλογών.

12. Την υιοθέτηση, είτε αποκλειστικά, είτε διαζευκτικά, της ηλεκτρονικής ή επιστολικής ή της φυσικής/αυτοπρόσωπης μεθόδου ψήφου για όλους τους ψηφοφόρους. Να δοθεί σε όλους τους εκτός επικρατείας Έλληνες εκλογείς τους εγγεγραμμένους στους εκλογικούς καταλόγους η δυνατότητα να ψηφίζουν από το εξωτερικό, χωρίς καμμιά άλλη προϋπόθεση.

13. Η αύξηση των βουλευτών επικράτειας χωρίς όμως δικαίωμα επανεκλογής και μείωση του αριθμού των βουλευτών σε 200. Τα μέλη της Κυβερνήσεως να μην υπερβαίνουν τους 20. Η καθιέρωση του θεσμού των μονίμων υφυπουργών στα υπουργεία Άμυνας, Εξωτερικών, Παιδείας.

14. Η ρητή κατάργηση κάθε μορφής προνομίου ή ασυλίας για τους βουλευτές και Υπουργούς και κάθε μορφής ακαταδίωκτου για όλους τους Έλληνες πολίτες. Η τροποποίηση του άρθρου 62 Σ και η πλήρης κατάργηση του άρθρου 86 Σ: Η ασυλία δεν ισχύει όταν ένας βουλευτής ή υπουργός καταληφθεί επ' αυτοφώρω διαπράττων κακούργημα ή πλημμέλημα από εκείνα που αποτελούν κώλυμα διορισμού σε δημόσια θέση. Δημιουργία μόνιμου ειδικού δικαστηρίου με διετή θητεία που θα δικάζει τα υπουργικά αδικήματα. Στο δικαστήριο συγκροτείται αποκλειστικά από Ανώτατους Δικαστές με κλήρωση.

15. Η κατάργηση του δικαστηρίου του άρθρου 88 Σ (Μισθοδικείο) και η κατάργηση ή αναμόρφωσή του άρθρου 99 Σ (Δικαστήριο Αγωγών Κακοδικίας).

16. Καθιέρωση θεσμού «Γενικού Επιτρόπου της Επικράτειας» σε ανεξάρτητο δικαστικό λειτουργό ελεγκτή νομιμότητας, για τη διαφύλαξη της σύννομης και χρηστής διοικητικής δράσης που επάγεται δημοσιονομικό αποτέλεσμα και την καταπολέμηση της διαφθοράς.

17. Η δημιουργία του ΑΣΔΥ: (Ανώτατο Συμβούλιο Δημόσιων Υπηρεσιών) ως Ανεξάρτητης Αρχής μετεξέλιξης του ΑΣΕΠ με ευθύνη την οργάνωση και τη διοίκηση του προσωπικού των δημοσίων υπηρεσιών και την πρόσληψη του προσωπικού του Δημοσίου.

18. Τίθεται όριο ηλικίας σε όλα τα μέλη των Ανεξαρτήτων Αρχών και δεν επιτρέπεται η επανεκλογή ή παράταση της θητείας. Η επιλογή των μελών των Αρχών γίνεται μόνο μετά από δημόσια πρόσκληση και εισήγηση του αρμοδίου υπουργού και δημοσιά ακρόαση από την Βουλή και δεν επιτρέπεται η συμμετοχή κρατικών αξιωματούχων για τέσσερα χρόνια μετά την συνταξιοδότηση τους. Η επιλογή των προέδρων και μελών των συνταγματικών αρχών γίνεται από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας.

19. Την θέσπιση αυστηρών εγγυήσεων ως προς την διεξαγωγή δημοψηφίσματος.

20. Την κατάργηση ρυθμίσεων που ρυθμίζει εξαντλητικά το Σύνταγμα μας ενώ έπρεπε να είναι αντικείμενα του κοινού νομοθέτη, όπως το άρθρο 16 παρ. 6 Β, για το όριο της ηλικίας των καθηγητών των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, του άρθρου 100α σχετικά με τη συγκρότηση και τη λειτουργία του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, της υπηρεσιακής κατάστασης των υπάλληλοι των υποθηκοφυλακείων των συμβολαιογράφων και των άμισθων φύλακων υποθηκών και μεταγραφών!

21. Την αναμόρφωση και επαναδιατύπωση του άρθρου 24 του Συντάγματος για την προστασία του περιβάλλοντος.

22. Αναμόρφωση της διατάξεως για τον εκλογικό νόμο ώστε κάτω από προϋποθέσεις να δίνει βιώσιμη κυβέρνηση, ώστε να αποφεύγονται οι άσκοπες εκλογικές αναμετρήσεις.

23. Τήρηση δημοσιονομικής πειθαρχίας (άρθρα 78, 79 Σ)συνταγματικά κατοχυρωμένοι δημοσιονομικοί κανόνες.

24. Κατοχύρωση της ισότητας ευκαιριών και αξιοκρατίας (άρθρο 4 Σ).

25. Το κράτος να μεριμνά για τη διασφάλιση συνθηκών αξιοπρεπούς διαβίωσης όλων των πολιτών μέσω ενός συστήματος ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και να ενθαρρύνει με θετικές δράσεις τον εθελοντισμό (άρθρο 25 Σ).

26. Ο έλεγχος των εκλογικών δαπανών των κομμάτων και των υποψήφιων βουλευτών να διενεργείται από το Ελεγκτικό Συνέδριο (άρθρο 29 Σ).

27. Τροποποίηση του άρθρου 41, 53 Σ, ώστε η Βουλή να μπορεί να αυτοδιαλυθεί με απόφαση της στο τελευταίο εξάμηνο της θητείας της χωρίς την επίκληση εθνικού λόγου.




*Ο Αντώνης Π. Αργυρός είναι δικηγόρος, πρώην υπηρεσιακός υπουργός Επικρατείας