Αλέξανδρος Κασιμάτης

Η Βουλή θα ανοίξει τις επόμενες ημέρες και ένα από τα πρώτα θέματα που θα κληθεί να εγκρίνει είναι τα κυβερνητικά μέτρα για τις προμήθειες και τις χρεώσεις των τραπεζών, τα οποία ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Στουρνάρας χαρακτήρισε σωστά, μετρημένα και τιμολογημένα. Οι γενικότερες κυβερνητικές πιέσεις για το ύψος των τραπεζικών προμηθειών και κυρίως οι μειώσεις των επιτοκίων από την ΕΚΤ -που τώρα δείχνει να ανησυχεί περισσότερο για την ανάπτυξη και λιγότερο για τον πληθωρισμό- αναπόφευκτα θα μειώσουν και τα έσοδα των τραπεζών.

Ομόφωνα σχεδόν οι αναλυτές επισημαίνουν ότι η διατήρηση των εσόδων στα ίδια επίπεδα είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι τράπεζες φέτος και το 2026. Οι διοικήσεις των τραπεζών από την πλευρά τους δηλώνουν πως μπορούν να απορροφήσουν τις πιέσεις στα έσοδα τους εφαρμόζοντας επιθετική πολιτική πιστωτικής επέκτασης. Θα δώσουν δηλαδή περισσότερα δάνεια -όπως ζητά και η Κυβέρνηση - ώστε να ενισχύσουν τα έσοδα τους.

Πράγματι προς αυτή την κατεύθυνση βοηθά το Ταμείο Ανάκαμψης όπου οι πόροι του πρέπει να απορροφηθούν φέτος και του χρόνου, όπως και τα κυβερνητικά προγράμματα για την κατοικία τα οποία μπορεί να αναθερμάνουν την αγορά στεγαστικών δανείων. Από εκεί και πέρα όμως οι δυσκολίες είναι πολλές γιατί η περίμετρος των προσώπων που τηρούν τα αναγκαία κριτήρια για να δανειοδοτηθούν εξακολουθεί να είναι πολύ περιορισμένη.

Σύμφωνα με τα στοιχεία Οκτωβρίου 2024 ο αριθμός των οφειλετών στην Εφορία ανέρχονταν σε 3.926.439. Ασφαλώς πρόκειται για φυσικά και νομικά πρόσωπα, αλλά και πάλι δεν είναι υπερβολή να ειπωθεί ότι οι μισοί Έλληνες χρωστούν στην εφορία. Το 90,5% από τα 3,9 εκατ. οφειλέτες χρωστά ποσά ως 10.000 ευρώ. Το 61,5% των οφειλών (που αντιστοιχούν στα 66,7 δισ. ευρώ) προέρχεται από νομικά πρόσωπα ενώ οι οφειλές των φυσικών προσώπων αποτελούν το 38,5% του συνόλου (41,8 δισ. ευρώ).

Ποια τράπεζα θα δανείσει όλους αυτούς που στην καλύτερη περίπτωση δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους προς την εφορία και κατά συνέπεια δεν μπορούν να προσκομίσουν φορολογική ενημερότητα; Η περιορισμένη περίμετρος προσώπων και εταιρειών που πληρούν τα κριτήρια για να δανειοδοτηθούν έχει προφανείς οικονομικές επιπτώσεις, αλλά ταυτόχρονα η «στενή» αγορά είχε ως αποτέλεσμα την όξυνση του ανταγωνισμού προς όφελος των δανειοδοτούμενων στον τομέα της επιχειρηματικής πίστης. Τελευταία συζητείται στην αγορά ότι δόθηκαν δάνεια σε μικρομεσαίες εταιρείες με spread μόλις 1-1,5%, επίπεδο που ως τώρα ήταν προνόμιο αποκλειστικά των μεγάλων και καλών πελατών.