Μια πρόταση για το φόρο ακινήτων

Πρόκειται για έναν ακαδημαικό ευρύτερα γνωστό στην ελληνική αφορά και την επιχειρηματική σκηνή. Προφανώς  η πρόταση του κ. Δράκου  είναι αυτή στην οποία  αναφέρθηκε ο  Πρωθυπουργός κ. Α. Σαμαράς κατά την πρόσφατη τηλεοπτική συνέντευξη του, λέγοντας ότι εξετάζεται να παραχωρηθεί ο φόρος των ακινήτων στους δήμους και τις κοινότητες και να αποκτήσει ανταποδοτικό χαρακτήρα.

Οι φόροι ακινήτων στην Ελλάδα επιβλήθηκαν χωρίς σχέδιο, εσπευσμένα και πυροσβεστικά για να καλύψουν μαύρες τρύπες. Η πρόταση του κ. Δράκου αποτελεί μια πραγματική μεταρρύθμιση διότι προσφέρει μια σημαντική πηγή εσόδων στους Δήμους, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι ενισχύει την τοπική αυτοδιοίκηση εις βάρος της κεντρικής διοίκησης. Δηλαδή οι Δήμοι θα εξαρτώνται λιγότερο από την κυβέρνηση, πράγμα το οποίο με τη σειρά του σημαίνει ότι δεν θα ελέγχονται κομματικά.

Περιληπτικά, η πρόταση του καθηγητή Γιώργου Δράκου είναι η εξής:

Ο Φόρος Κατοχής Ακινήτων (ΦΚΑ) πρέπει να περιέλθει στους Δήμους, ενσωματωνοντας και τα Δημοτικά Τέλη, το Δημοτικό Φόρο και το ΤΑΠ που σήμερα εισπράττονται μέσω ΔΕΗ  και να είναι αναλογικός και ανταποδοτικός (benefit approach). Οι Δήμοι θα αναλαμβάνουν  αποκλειστικά  την εκτέλεση και χρηματοδότηση όλων των έργων που αφορούν τους δημότες τους. Η έννοια  των «εργων» σε πρώτο στάδιο μπορεί να ερμηνευθεί περιοριστικά αλλά στη συνέχεια μπορεί να επεκταθεί περιλαμβάνοντας όλα τα δημόσια αγαθά τοπικής εμβέλειας (με αντίστοιχη διεύρυνση του εύρους του συντελεστή του ΦΚΑ).

Οι Δήμοι της χώρας κατατάσσονται σε τρείς κατηγορίες:

2.1. Πλούσιους (Π),

2.2.  Πτωχούς (Χ), και

2.3.  Μέσης Εισοδηματικής Τάξεως (Μ)

Η Κεντρική Διοίκηση (Κυβέρνηση) παρέχει τη δυνατότητα στους Δήμους να επιβάλλουν ΦΚΑ (στα ακίνητα της περιφέρειάς τους) με αναλογικό συντελεστή που θα κυμαίνεται (π.χ) από 0 έως 1%.

Η βασική συνιστώσα της πλατφόρμας στην προεκλογική εκστρατεία των υποψηφίων Δημάρχων θα είναι η εκτέλεση συγκεκριμένων έργων με ταυτόγχρονη εκτίμηση του κόστους τους και πρόβλεψη χρηματοδότησής τους με συγκεκριμένο συντελεστή ΦΚΑ.

Έτσι, π.χ. ο υποψήφιος Α θα προτείνει την κατασκευή των έργων Ε1 και Ε2 και τη χρηματοδότησή τους με συντελεστή (π.χ) 0,8% επί της αντικειμενικής αξίας της ακίνητης περιουσίας που ευρίσκεται στο συγκεκριμένο Δήμο.

Ο υποψήφιος Β θα προτείνει την κατασκευή μόνο του έργου Ε1 και την επιβολή ΦΚΑ με συντελεστή (π.χ.) 0,5% κ.ο.κ.

 Η Κυβέρνηση μπορεί να επιβάλει αναδιανομή πόρων μεταξύ των Δήμων. Έτσι, π.χ., από τα έσοδα του ΦΚΑ των Δήμων Π (Πλουσίων) η Κυβέρνηση φορολογεί π.χ το 25% και με τα προκύπτοντα έσοδα επιδοτεί με 25% τα έσοδα του ΦΚΑ των πτωχών Δήμων.

Για όποιο ακίνητο δεν πληρωθεί ΦΚΑ για πέντε χρόνια, το ακίνητο αυτό περιέρχεται στο Δήμο ο οποίος υποχρεωτικά το βγάζει εντός συντόμου χρόνου (π.χ 3 μηνών) σε πλειστηριασμό με τιμή εκκίνησης την αντικειμενική του αξία. Εάν δεν παρουσιαστεί  αγοραστής το ακίνητο βγαίνει και πάλι σε πλειστηριασμό στο π.χ. 80% της αντικειμενικής του αξίας, κ.ο.κ μέχρι της οριστικής πωλήσεώς του. Από το προϊόν  της εκποιήσεως, ο Δήμος παρακρατεί τον οφειλόμενο ΦΚΑ με τα προβλεφθησόμενα πρόστιμα και το υπόλοιπον το καταθέτει στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Εάν ουδείς το διεκδικήσει εντός (π.χ.) πέντε ετών, και το ποσόν αυτό περιέρχεται μετά την πενταετία στο Δήμο.

Βασικά πλεονεκτήματα του Προτεινόμενου Συστήματος:

7.1. Απενοχοποιεί την Κυβέρνηση από τις κατηγορίες για «χαράτσια» κλπ...

7.2. Αναδεικνύει «το λαό στην εξουσία», αφού η πλειοψηφία των πολιτών του Δήμου θα αποφασίζει για το πόσο θα φορολογηθεί η ακίνητη περιουσία του...

7.3. Σταματά η διεκδίκηση από τους Δήμους για χρήματα από την Κυβέρνηση για τοπικής σημασίας έργα που διαφορετικά ποτέ δεν πρόκειται να σταματήσει («όποιος πίνει τζάμπα, μεθάει δύο φορές»)...

7.4. Εκλογικεύει και αποκοματικοποιεί την προεκλογική εκστρατεία στις Δημοτικές Εκλογές...

7.5. Οδηγεί στην αξιοποίηση των γηπέδων...

7.6. Η πρόβλεψη του σημείου 6, πιο πανω, οδηγεί στην επίλυση σημαντικών προβλημάτων, ιδίως στους ορεινούς δήμους της χώρας, που σχετίζονται με τα στην ουσία «αδέσποτα» ακίνητα. ΄Ετσι π.χ., σε ημι-εγκαταλελειμμένο χωριό της ορεινής Μάνης 2-3 οικογένειες (επαν)έρχονται και ανακατασκευάζουν 2-3 «πύργους» ομορφαίνοντας το χωριό. Αλλά μεταξύ τους παρεμβάλλονται πολλά ερείπια πύργων (συχνά σκουπιδόποπων με τρωκτικά) των οποίων οι αρχικοί ιδιοκτήτες μετανάστευσαν σε υπερπόντιες χώρες πριν 100(!) χρόνια και θεωρητικώς τα πολυπληθή δισέγγονά τους είναι οι «ιδιοκτήτες» των ερειπίων. Τα δισέγγονα αυτά συνήθως έχουν πλήρως αποξενωθεί από την Ελλάδα και αγνοούν ότι έχουν κάποιο μερίδιο (συχνά το καθένα κάτω του 5%!) σε ένα ακίνητο 100 τ.μ. ερειπωμένο...αν δεν αγνοούν και το που βρίσκεται η ...Ελλάδα! Το σημείο 6 της πρότασης επιλύει και αυτά τα προβλήματα και οδηγεί στην αξιοποίηση των ακινήτων αυτών και στον ευπρεπισμό πληθώρας οικισμών της ελληνικής υπαίθρου.

7.7. Οι Δήμοι θα αποκτήσουν ένα σημαντικό έσοδο σε βάθος 10ετίας με την πρόβλεψη του σημείου 6, πιο πάνω

7.8. Οι πολίτες «ενηλικιώνονται» και «εκπαιδεύονται» συνειδητοποιώντας ότι δεν υπάρχει «δωρεάν γεύμα»...

7.9. Οι πολίτες αποκτούν τη δυνατότητα «να ψηφίζουν με τα πόδια τους» : Αν δεν τους αρέσει ο συντελεστής 1% στο Δήμο Α, μεταβαίνουν στο Δήμο Β που επιβάλλει ΦΚΑ με συντελεστή 0,5%, αλλά συγχρόνως παρέχει και λιγότερα δημόσια αγαθά...