Μπροστά σε πόλεμο γενεών;

Δεν έχουμε λόγο για να μην τον πιστέψουμε. Κάτι ξέρει παραπάνω από εμάς. Τουλάχιστον μέχρι την ημέρα των επίσημων ανακοινώσεων για την αξιολόγηση του τελευταίου (;) και πιο θλιβερού προγράμματος για την ανόρθωση της ελληνικής οικονομίας. 

Αν οι πληροφορίες είναι σωστές, με τους δανειστές τα έχουμε βρει. Μόνο στο Φορολογικό. Και μένουν ακόμα πολλά. Για το Ασφαλιστικό. Οπου έχουν απορρίψει τις διαδοχικές προτάσεις μας. Για τα «κόκκινα δάνεια». Εκεί είμαστε ακόμα μακριά. Αν μας ενημερώνει σωστά ο άλλος αρμόδιος υπουργός. Για το διαβόητο «ταμείο πολύτιμων περιουσιακών στοιχείων της Ελλάδας». Που το απαιτούν ως εγγύηση μήπως και κάνουμε καμιά στραβοτιμονιά. Για τις μεταρρυθμίσεις! Δεν ξέρουμε το περιεχόμενό τους. Φαίνεται ότι το εργασιακό θεσμικό πλαίσιο θα καταντήσει χαοτικό. 

Η κυβέρνηση βιάζεται για την αξιολόγηση. Το ίδιο και οι δανειστές-εταίροι μας. Ιδίως οι Ευρωπαίοι. Το ΔΝΤ δεν βιάζεται. Μολονότι αυτό κρατάει την καραμέλα της ελάφρυνσης του δημόσιου χρέους. 

Τα διαχρονικά νέα είναι ακόμα πιο άσχημα. Ακόμα χειρότερα. Τα μισά, σχεδόν, νοικοκυριά ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Ενας στους πέντε Ελληνες δεν μπορεί να καλύψει τις βασικές του ανάγκες. Και ανάμεσα στους άνεργους το 43% αδυνατεί να εξασφαλίσει τα προς το ζην. 

Η ανεργία έχει βαλτώσει στα επίπεδα του 25%. Πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά; Οταν δεν πραγματοποιείται καμία επένδυση; Οταν δεν προγραμματίζεται, ούτε μελετάται καμία καινούρια επενδυτική πρωτοβουλία; Οι προβλέψεις είναι ζοφερές. Πρέπει να περιμένουμε άλλα 20 χρόνια για να επιστρέψουμε στα επίπεδα απασχόλησης του 2008. 

Το πιο σκληρό στατιστικό στοιχείο; Ενας στους δύο νεολαίους είναι άνεργος. Και αυτός που απασχολείται βρίσκεται σε καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας ή άλλων ευέλικτων μορφών απασχόλησης.
 

Ηρθε η ώρα να στοχαστούμε. Ειδικά εμείς της γενιάς του ’60. Θέλαμε δουλειές. Και τις είχαμε. Προσδοκίες που εκπληρώθηκαν. Δεν φοβόμασταν την έξοδο από την εργασία. Διεκδικούσαμε, βάσιμα, απασχόληση με υψηλότερα εισοδήματα. Παντρευόμασταν στα νιάτα μας. Και σύντομα αποκτούσαμε ένα καλό σπίτι. Μια γρήγορη μετάβαση απ’ την γκαρσονιέρα των φοιτητικών μας χρόνων σε διαμερίσματα ορόφων ή και ρετιρέ. Γιατί όχι και εξοχικό; Χωρίς βασανιστικές έγνοιες για το περιβάλλον. Σπουδάζαμε τα παιδιά μας. Χωρίς πολλά εμπόδια. Χωρίς πολλές σκοτούρες. Η παραοικονομία ήταν όλη δική μας. Ευτραφής και βολική! Και σίγουρα οι συντάξεις μας ήταν αρχοντικές και γενναιόδωρες. Οχι σπάνια πάνω και από τον μισθό μας. Με δανεικά απ’ τα παιδιά μας. 

Στην αφετηρία της ενσυνείδητης ζωής μας είχαμε απέραντες φιλοδοξίες. Θα αλλάζαμε τον κόσμο. Θα φέρναμε την ειρήνη και τη δικαιοσύνη. Το «τέλος της Ιστορίας», που προφητεύσαμε, δεν ήρθε ποτέ. Η βία, που κάποιους από εμάς γοήτευσε, επιβλήθηκε ως καταστροφή. Και το ιδεολόγημα του «τέλους» πετάχτηκε ως βολίδα προς το μέλλον. Η σύγκρουση των πολιτισμών επαληθεύτηκε. Οχι βέβαια στα χρώματα ή στην ένταση που έδωσε ο συγγραφέας που πρωτομίλησε. 

Η γενιά των νέων του σήμερα ξεκινάει με πολλά βάρη. Απ’ τα δανεικά και τα χρέη τα δικά μας. Απ’ τα δικά της δάνεια σπουδών. Απ’ την αδυναμία να αποκτήσουν δική τους στέγη. Απ’ το άπιαστο όνειρο της κοινωνικής ασφάλισης. Σε όλες τις μορφές της. Απ’ την έλλειψη νέων θέσεων εργασίας. Και απ’ τη σταδιακή συρρίκνωση των παλιών. Μέσα σ’ έναν κόσμο όπου η επιδίωξη της ατομικής ευτυχίας είναι μια περιπέτεια. Και η συλλογική δημιουργία μπερδεύεται με άγριες μετακινήσεις λαών. 

Ας παραφράσουμε τον ποιητή! Εμείς, η γενιά μας, «του ’60 οι εκδρομείς», παραμείναμε ανήλικοι διαρκώς. Είχαμε συμπεριφορές ανατροπής. Στο βάθος ήμασταν συντηρητικοί. Γύρω στο ’83 παχύναμε. Εχουμε κενά στη μνήμη μας. Κοιμηθήκαμε στις καρέκλες κάποιου σωματείου. Ζούμε τον θάνατό μας στο καθιστικό. Στα 55 μας αποκτήσαμε μπλοκ επιταγών. Χωρίς, τελικά, αντίκρισμα.
 
Δυστυχώς τα καταφέραμε. Προκαλέσαμε χάσμα ανάμεσα στις γενιές. Πυροδοτήσαμε έναν πόλεμο γενεών. Εκτός αν τις λέξεις που γράψαμε, τις αποσύρουμε από τις θεατρικές σκηνές της υποκρισίας και τις παραδώσουμε στις επιτακτικές ανάγκες μιας πνευματικής και ιδεολογικής επανάστασης. Κάτι τέτοιο, όμως, χρειάζεται συνέργειες μεταξύ των γενεών. Και άλλη γλώσσα! Και καινούριες λέξεις! Και ολοκαίνουριες προτάσεις! Και τη δύναμη που φέρνει καθετί νέο.