Αν η απάντηση είναι «περισσότερη Ευρώπη» ποια είναι η ερώτηση;

Από την αρχή της επέκτασης της κρίσης στην ευρωζώνη η επωδός που συνόδευε τις επίσημες δηλώσεις των κορυφαίων Ευρωπαίων πολιτικών ήταν πως «η απάντηση είναι η περισσότερη Ευρώπη». Ελάχιστοι φυσικά ξεκαθάρισαν ποια ακριβώς είναι η ερώτηση.

Μετά την υιοθέτηση από τη Σύνοδο Κορυφής του πρώτου στην ιστορία της Ε.Ε προϋπολογισμού λιτότητας για την επταετία 2014 – 2020 το ζήτημα ξεκαθάρισε. Το ερώτημα που δέχεται ως απάντηση το ότι χρειάζεται περισσότερη Ευρώπη είναι ακριβώς με ποιόν τρόπο μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς ο σημερινός δείχνει να έχει εξαντλήσει τα όριά του.

Ο προϋπολογισμός που ενέκρινε το «κονκλάβιο των «27» έχει το παράδοξο πως θα αφορά σε 28 κράτη καθώς η Κροατία γίνεται από τον ερχόμενο Ιούλιο το επόμενο μέλος της Ε.Ε. Ένας προϋπολογισμός που ισούται με το 1% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Διαβουλεύσεις 25 ωρών για μερικά «ψίχουλα».

Η συζήτηση που ξεκίνησε αμέσως για την ανεύρεση «νικητών» και «χαμένων» περιορίστηκε και πάλι στα πρόσωπα. Ντέιβιντ Κάμερον και Άνγκελα Μέρκελ από η μία, Φρανσουά Ολάντ από την άλλη. Εύκολα δίπολα για μια ακόμα φορά που αφήνουν στην άκρη το πιο σημαντικό. Νικητές ήταν οι εθνικοί εγωισμοί του ανίκανου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων και της απούσας Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ηττημένη ήταν η ίδια η Ευρώπη. Αμέσως μετά το «πιτζάμα πάρτι» των Ευρωπαίων ηγετών ο τέως επικεφαλής του eurogroup και «αιώνιος» πρωθυπουργός του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε πως «ο προϋπολογισμός είναι αντίθετος με τις συνθήκες καθώς δεν επιτρέπει στην Ε.Ε να χρηματοδοτεί τις πολιτικές της».

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το μοναδικό θεσμικό όργανο που εκλέγεται άμεσα από τους Ευρωπαίους πολίτες μέσω των αρχηγών των τεσσάρων μεγάλων κομμάτων του αρνήθηκε αρχικά να τον υπερψηφίσει. Πράγμα απίθανο καθώς εν όψει των ευρωεκλογών του 2014 θεωρείται περισσότερο από βέβαιο πως οι κυβερνήσεις θα εκβιάσουν τους ευρωβουλευτές με την απειλή της αντικατάστασής τους στα ψηφοδέλτια.

Το ότι η απάντηση στην κρίση έχει διατυπωθεί τόσες φορές όσες δεν έχει διατυπωθεί το ερώτημα δείχνει την αδυναμία της Ευρώπης να συνεχίσει ως ένα διευθυντήριο δύο ή τριών κρατών. Ένας προϋπολογισμός που αγγίζει το 1% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ δεν έχει καμία απολύτως δυναμική, την ώρα που ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός των ΗΠΑ αγγίζει το 23% του ΑΕΠ. Ένας προϋπολογισμός που καθορίζεται από τις συνεισφορές των κρατών – μελών είναι επίσης εσφαλμένος.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και κυρίως η ευρωζώνη πρέπει να αποκτήσει έναν προϋπολογισμό με κεφάλαια που θα προέρχονται από ιδίους πόρους και κυρίως από τη φορολογία των Ευρωπαίων πολιτών. Άλλωστε ο πυρήνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είναι τα κράτη-μέλη, αλλά οι Ευρωπαίοι πολίτες.

Μόνο με τη φορολογική συμμετοχή των πολιτών μπορεί η Ε.Ε να χρηματοδοτήσει τις πολιτικές της. Και μόνο με αυτόν τον τρόπο – με το παράδειγμα του αμερικανικού «no taxation, no representation» - μπορεί να υπάρξει η απαραίτητη δημοκρατική νομιμοποίηση.