Βασίλης Στεφανακίδης

Οι δύο συνεχιζόμενοι πόλεμοι στην περιοχή μας ανά πάσα στιγμή μπορούν να δημιουργήσουν τεράστιες παγκόσμιες οικονομικές κρίσεις (χτύπημα σε ενεργειακές εγκαταστάσεις του Ιράν, για παράδειγμα) και να οδηγήσουν όλες τις οικονομίες του πλανήτη σε νέα αδιέξοδα και με βαριές συνέπειες στους πολίτες.

Εν μέσω λοιπόν αυτού του ρευστού γεωπολιτικού σκηνικού, δεν ξέρω πόση αξία έχουν οι προϋπολογισμοί και τα σχέδια κυβερνήσεων και επιχειρήσεων.

Τη Δευτέρα κατατίθεται από τον υπουργό Οικονομίας το προσχέδιο του νέου κρατικού προϋπολογισμού για το 2025 όπως υποχρεούται, αλλά ουδείς γνωρίζει τι μπορεί να έχει συμβεί μέσα σε έναν μήνα που θα κατατεθεί ο οριστικός και κατά πόσο οι παραδοχές του προσχεδίου θα έχουν αλλάξει, όπως για παράδειγμα η τιμή του πετρελαίου από την οποία εξαρτάται ο πληθωρισμός και οι τιμές στα προϊόντα και τις υπηρεσίες.

Αν ο μη γένοιτο γενικευθεί ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή και το πετρέλαιο από τα 80 δολάρια πάει στα 100 και πάνω, αυτό θα έχει άμεσες συνέπειες στο διεθνές εμπόριο και στις τιμές των προϊόντων και μπορεί να ακυρώσει τους στόχους του νέου Προϋπολογισμού και να θέσει σε κίνδυνο τις προβλέψεις για παροχές ύψους 1,3 δισ. που ήδη έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση και αφορούν συνταξιούχους, δημόσιους υπαλλήλους, εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, ευάλωτους ιδιοκτήτες ακινήτων, ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες κ.λπ.

Είναι επομένως πλάνη αυτό που νομίζουν πολλοί ότι αυτοί οι πόλεμοι που εξελίσσονται στην ευρύτερη γεωγραφική μας γειτονιά, από τη στιγμή που δεν εμπλεκόμαστε άμεσα, δεν μας αφορούν.

Μας επηρεάζουν και πολύ μάλιστα και όχι μόνο συναισθηματικά για τις ζωές που χάνονται αδίκως και την ανθρωπιστική κρίση στις εμπλεκόμενες χώρες. Και αυτό γιατί οι πύραυλοι που πέφτουν στον Λίβανο, στο Ισραήλ, στο Ιράν ενεργοποιούν ένα ντόμινο οικονομικών εξελίξεων που αφορά την παγκόσμια οικονομία, από την οποία δεν μπορούμε να ξεφύγουμε.

Δυστυχώς, για άλλη μία φορά, ζούμε σε δύσκολους καιρούς και η τύχη μας δεν βρίσκεται μόνο στα χέρια μας. Η κυβέρνηση, όπως και όλες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, κάνει τους σχεδιασμούς της υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρχουν διεθνείς αναταράξεις των οικονομικών ισορροπιών, οι οποίες, στην παρούσα φάση, είναι ιδιαίτερα εύθραυστες.

Οταν διαταράσσονται αυτές οι ισορροπίες μοιραία αναπροσαρμόζονται και οι προβλέψεις για την ανάπτυξη, τον πληθωρισμό, τις επενδύσεις, την αγορά εργασίας, τους μισθούς, τις κοινωνικές παροχές και ουσιαστικά ανατρέπονται τα κυβερνητικά προγράμματα. Επιπρόσθετα, στην εξίσωση με τους πολλούς άγνωστους Χ μπαίνει και η προεκλογική περίοδος στις ΗΠΑ, όπου δεν υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα ποιος θα είναι ο νικητής και ο απερχόμενος πρόεδρος δεν έχει πλέον το κύρος να επιβάλλει την άποψή του στα εμπλεκόμενα μέρη στους πολέμους και να ανοίξει ο δρόμος για διπλωματική λύση.

Εχουμε, με άλλα λόγια, τουλάχιστον δύο μήνες διεθνούς ανισορροπίας και αβεβαιοτήτων όπου μπορεί να συμβούν τα πάντα και γι’ αυτό πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα τα σενάρια από το καλό (ανακωχή και διαπραγματεύσεις) μέχρι το χειρότερο της γενίκευσης του πολέμου και της χρήσης ακόμα και μη συμβατικών όπλων. Επομένως, το να ζούμε στον μικρόκοσμό μας, με τις ανάγκες, τις διεκδικήσεις, τις αγωνίες της καθημερινότητας αγνοώντας τι συμβαίνει τούτες τις ώρες και μέρες στη διεθνή σκακιέρα, δεν διαφέρει από μια εγωιστική μυωπία.

Κι επειδή η ελπίδα φεύγει τελευταία, ας ελπίσουμε στο καλύτερο δυνατό σενάριο της μη επέκτασης του πολέμου και της αυτοσυγκράτησης των αντιμαχόμενων. Και κυρίως να μην ξαναζήσουμε άλλη ενεργειακή κρίση!