Θυμηθείτε τη μεσαία τάξη πριν είναι αργά

Η ανάπτυξη θα φτάσει στο 2,4%, τα φορολογικά έσοδα αρκετά πάνω από τους στόχους, η ανεργία πέριξ του 10%, τα τουριστικά έσοδα πάνω ακόμα και από αυτά του 2023, παρά την κοιλιά που σημειώθηκε τον Ιούλιο - Αύγουστο, οι εξαγωγές αυξημένες, όπως και οι επενδύσεις, με μόνο μελανό σημείο τον πληθωρισμό που αναμένεται να κλείσει στο 2,4%, αφού και τον Οκτώβριο βρέθηκε στο 3,2%, όταν στην υπόλοιπη Ε.Ε. ήταν στο 2%.

Παρ’ όλα αυτά, και ενώ θα περίμενε κανείς μια καλύτερη εικόνα από τους πολίτες για το πώς βλέπουν την κατάστασή τους, οι έρευνες διαπιστώνουν χαμηλές προσδοκίες και απαισιοδοξία για το μέλλον τους. Κι αυτό δεν είναι παράδοξο, ούτε αντιφατικό.

Είναι σαφές ότι η ανάπτυξη δεν διαχέεται ισόρροπα στην κοινωνία και δεν είναι το ίδιο ωφελημένοι όλοι οι πολίτες από το μέρισμά της. Μπορεί η κυβέρνηση να ρίχνει το βάρος στους λεγόμενους ευάλωτους και σε αυτούς που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, όμως φρονώ πως και πάλι έχει ξεχαστεί η λεγόμενη μεσαία τάξη και τα μεσαία εισοδήματα. Κι αυτή η μεγάλη μερίδα της κοινωνίας δεν βλέπει αυξήσεις στα εισοδήματά της, τα διάφορα επιδόματα προφανώς και δεν την αφορούν, μειώσεις φόρων δεν βλέπει - κι αυτό που στο τέλος την πληγώνει είναι η μείωση της αγοραστικής της δύναμης λόγω ακρίβειας.

Είναι κατανοητό πως η οικονομία μας είναι δέσμια των υποχρεώσεών της για αυξημένα πλεονάσματα που πηγαίνουν στη μείωση του χρέους, αλλά από την άλλη δεν μπορούν όλοι να κρεμάσουν τις ελπίδες τους στο ενδεχόμενο να μειωθεί η φοροδιαφυγή και από τα επιπλέον έσοδα να περιμένουν να δουν άσπρη μέρα.

Ούτε μπορούν να περιμένουν στο τέλος του 2027 για να δουν ως διά μαγείας το μέσο εισόδημα στα 1.500 ευρώ, όπως έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση, γιατί μεσολαβεί το «μέχρι τότε τι γίνεται;».

Δεν λέω, σαφώς και πρέπει να αυξάνεται ο κατώτατος μισθός και είναι θεμιτός και δίκαιος ο στόχος για 950 ευρώ το 2027. Ομως, εκτός από τους νεοπροσλαμβανόμενους και κατά κύριο λόγο ανειδίκευτους εργαζόμενους που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία, υπάρχουν και οι ειδικευμένοι με ανώτατες σπουδές που αμείβονται πάνω από τον κατώτατο και τα έσοδά τους είναι κολλημένα, αν δεν ανήκουν στα περιζήτητα επαγγέλματα στα οποία λειτουργεί ο ανταγωνισμός στην αγορά εργασίας.

Καλά τα μαθηματικά μοντέλα για να μη μειώνονται οι συντάξεις κάποιων από τις ετήσιες αυξήσεις επειδή αλλάζουν κλίμακα και τους παίρνει περισσότερα η εισφορά αλληλεγγύης, καλό και το γαλλικό σύστημα για να μη μειώνεται σε καμιά περίπτωση ο κατώτατος μισθός, αλλά υπάρχουν και οι άλλοι.

Αυτή η μεσαία τάξη η οποία έριξε την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και κρέμασε τις προσδοκίες της στον Μητσοτάκη. Και είναι αυτός ο μεσαίος χώρος -και ιδεολογικά και οικονομικά- που θα κρίνει και τις επόμενες εκλογές - κι αυτό ας μην το ξεχνούν στην κυβέρνηση, που ναι μεν έχει ακόμα χρόνο για να επαναχαράξει πολιτικές, αλλά επί του παρόντος δεν βλέπουμε τίποτα στην πράξη.

Ως γνωστόν, οι ψηφοφόροι κατά κύριο λόγο ψηφίζουν με γνώμονα την τσέπη τους. Στις απανωτές μειώσεις φόρων οι κλίμακες στα χαμηλά έσοδα μειώθηκαν. Δεν μειώθηκαν όμως οι κλίμακες που αφορούν τα εισοδήματα 20.000-40.000 - και αυτούς δεν τους λες και πλούσιους. Ούτε μειώθηκαν οι κλίμακες της εισφοράς αλληλεγγύης στους συνταξιούχους που παίρνουν πάνω από 1.400 ευρώ - ούτε κι αυτούς τους λες ευκατάστατους και προνομιούχους.

Τελικά, όπως και να το δούμε, αυτό που μετράει πάνω απ’ όλα είναι η ατομική εισοδηματική ανάπτυξη και όχι η γενική ανάπτυξη της οικονομίας και η βελτίωση των οικονομικών δεικτών.