Αν Πούτιν=Καντάφι, τότε Αλέξης=Ανδρέας;

Ας πούμε όμως ότι ένα από τα οφέλη αυτού του πρωθυπουργικού ταξιδιού είναι ο παραλληλισμός του σήμερα με τη δεκαετία του '80 και, για άλλη μία φορά, του Αλέξη Τσίπρα με τον Ανδρέα Παπανδρέου. Πολύ σχηματικά και απλοϊκά, θα έλεγε κανείς ότι, περίπου όπως ο πεφωτισμένος ηγέτης της Αλλαγής έψαχνε τον Τρίτο Δρόμο για τον σοσιαλισμό εναγκαλιζόμενος με τον Μουαμάρ Καντάφι, έτσι και ο νυν πρωθυπουργός της Ελλάδας διερευνά τις δυνατότητες συμμαχιών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΗΠΑ. Προφανώς η Βενεζουέλα έχει παύσει πλέον να ακούγεται σαν μια ρεαλιστική εναλλακτική επιλογή.

Στην πραγματικότητα όμως και χωρίς να υπεισέλθει κανείς σε αναλυτικές ιστορικές λεπτομέρειες, η Ρωσία του Πούτιν δεν είναι επ' ουδενί η Λιβύη του Καντάφι -έστω και εάν η Ελλάδα του 2015, από πολλές απόψεις, δυστυχώς, ίσως να βρίσκεται σε παρόμοια αν όχι χειρότερη κατάσταση από ό,τι το 1984. Ας πούμε όμως ότι υπάρχει ένα κάποιο έρεισμα στον παραλληλισμό, αφ' ενός διότι τόσο η Λιβύη του τότε όσο και η Ρωσία του σήμερα τελούν σε συνθήκες απομόνωσης από την ευρωπαϊκή ή και παγκόσμια κοινότητα, έχουν ανάγκη διεξόδων, μεσολαβητών κ.λπ. Ενα δεύτερο κοινό στοιχείο εντοπίζεται στο ότι ο παράγων που προθυμοποιείται να «σπάσει το εμπάργκο», το κάνει κυρίως για να προβάλει τον εαυτό του, να αναβαθμίσει το ρόλο του στην γεωπολιτική σκακιέρα και οπωσδήποτε για να αποκομίσει ίδια οφέλη, άμεσα, έμμεσα, βραχυπρόθεσμα, μακροπρόθεσμα κ.ο.κ.

Στην περίπτωση του Ανδρέα Παπανδρέου και σε μια περίοδο κατά την οποίαν υπήρχαν δύο υπερδυνάμεις, οι ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ δηλαδή η πρότερη μορφή της σημερινής χώρας του Πούτιν, η Λιβύη απέφυγε μια πολεμική σύγκρουση με τη Γαλλία και η Ελλάδα κατέκτησε το δικαίωμα να υπερηφανεύεται ότι διασφάλισε την ειρήνη στη Μεσόγειο. Το αντίστοιχο στην παρέμβαση Τσίπρα θα ήταν ένα πρώτο βήμα για την αποκατάσταση των σχέσεων ανάμεσα σε ΕΕ και Ρωσία. Όμως, δεν υπήρξε ούτε καν υπόνοια για κάτι τόσο ουσιαστικό, πιθανώς διότι ούτε ο Πούτιν, ούτε όμως και ο Τσίπρας είχαν την πρόθεση -και την εξουσιοδότηση- να προχωρήσουν τόσο πολύ επί του πρακτέου.

Φυσικά, κανείς δεν παραγνωρίζει την αξία μιας χειρονομίας προσέγγισης, έστω και προκαταρκτικής, της Ελλάδας με τη Ρωσία. Και, εννοείται, ότι είναι απαράδεκτος ο πατερναλιστικός ρόλος που κατά τρόπο απροκάλυπτο και χυδαίο ασκεί ο Μάρτιν Σουλτς, προειδοποιώντας ή επιβραβεύοντας αναλόγως της συμπεριφοράς του τον πρωθυπουργό μιας αδέσμευτης χώρας όπως η Ελλάδα. Μάλιστα, ακόμη και μόνο για να ερεθίσει τον Σουλτς, άξιζε η πρωτοβουλία του Αλέξη Τσίπρα να μεταβεί στη Μόσχα.

Παρόλ' αυτά, δύσκολα μπορεί να φανταστεί κάποιος τον Ανδρέα Παπανδρέου να αναλαμβάνει τέτοιου είδους δράση ενώ τα περιθώρια μιας ουσιαστικής παρέμβασης θα ήταν τόσο μικρά και τόσο θολά. Αλλά, εάν το έκανε, θα φρόντιζε να δείξει ότι η όλη επιχείρηση δεν θα φάνταζε στους τρίτους αναιμική και αβέβαιη. Αντιθέτως, ο Ανδρέας θα έπειθε τον κόσμο ότι η χώρα του είναι τόσο σημαντική ώστε να μιλά εξ ονόματος της Ευρώπης -αν όχι της οικουμένης, απλώς και μόνο επειδή της αξίζει κάτι τέτοιο. Σε κάθε άλλη περίπτωση, απλώς θα σπαταλούσε μια χρυσή ευκαιρία να διαφημίσει την Ελλάδα.