Στοιχειώδες, Γουότσον

«Οταν έχεις εξαλείψει το αδύνατο, αυτό που μένει, όσο απίθανο κι αν μοιάζει, πρέπει να είναι η αλήθεια», έλεγε ο συγγραφέας Αρθουρ Κόναν Ντόιλ διά στόματος του θρυλικού ντετέκτιβ  Σέρλοκ Χολμς. Μόνο που στην καταπονημένη Ελλάδα, από όλη αυτή την ουσιώδη ατάκα θραύση κάνει μόνο το ντετεκτιβίστικο στυλ. Μεγάλη μερίδα της λεγόμενης κοινής γνώμης είναι στο ψάξιμο. Αναζητά σόγια, διερευνά λαθροχειρίες, ανιχνεύει στικάκια και σιντί, αναδιφεί πηγές, ερευνά αρχεία, υποψιάζεται υπόπτους. Και βέβαια όλη αυτή η ερασιτεχνική επιχείρηση αστυνομικού τύπου μονοπωλεί τη δημόσια συζήτηση. Οι πολυπληθείς εθελοντές σκαπανείς της αλήθειας βρίσκονται στο στοιχείο τους. Οπως ακριβώς σε άλλες περιπτώσεις την κουβέντα την απορροφά το εκάστοτε μικρό ή μεγάλο σκάνδαλο. Τα φακελάκια στους γιατρούς, τα γρηγορόσημα στην Πολεοδομία, οι «μαϊμού» αγροτικές επιδοτήσεις που έγιναν Καγιέν, οι παραμυθένιοι τυφλοί συνταξιούχοι, οι προνομιούχες άγαμες θυγατέρες εκλιπόντων ενστόλων, τα σικέ ματς, και πάει λέγοντας. Πολύς βόμβος και από ουσία τίποτα.  

Γίνεται φανερό ότι ο πολύς θόρυβος όχι μόνο ενοχλεί αλλά και κουράζει. Αν προστεθούν η εντυπωσιοθηρία, η κομματική εκμετάλλευση και η επιδίωξη εκρηκτικής αντιπαράθεσης, τότε η υπόθεση της κάθαρσης κινδυνεύει να  ξεφουσκώσει, με πιθανό αποτέλεσμα να μπει σε κάνα αρχείο, να παραπεμφθεί στις καλένδες, να χαθεί στη λήθη. Μήπως το Βατοπέδι και η Ζίμενς δεν πέρασαν από εξεταστικές και προανακριτικές πριν σχεδόν εγκαταλειφθούν και περίπου λησμονηθούν; Ωστόσο η περίπτωση της λίστας Λαγκάρντ είναι διαφορετική. Μοιάζει σαν κέρμα με δύο όψεις. Στη μια επιφάνεια στοιβάζονται οι παραβιάσεις της νομιμότητας και η παράκαμψη των θεσμών για τη μη πλήρη αξιοποίησή της. Με δυο λόγια, όσοι ολιγώρησαν, συγκάλυψαν, απίστησαν ή πλαστογράφησαν. Στην άλλη, όμως, πλευρά στρώνεται χοντροκομμένα η αντίληψη των φορέων της δημόσιας εξουσίας για τον ρόλο τους. Ενας ρόλος που υπό τη θαλπωρή των κομματικών μηχανισμών οδηγεί σε αδιαφανείς πρακτικές, υπεράνω ελέγχων και εκτός λογοδοσίας.

Αναπόφευκτα η αναζήτηση ποινικών και πολιτικών ευθυνών είναι αναγκαία για την  αποκατάσταση του αισθήματος δικαίου στην κοινωνία. Δυστυχώς αυτό κινδυνεύει να γίνει σμπαράλια με τέσσερα κατηγορητήρια και τέσσερις κάλπες στη Βουλή για παραπομπή. Και ακόμα χειρότερα, να εκραγεί αν η υπόθεση καταλήξει στην, επιβαρυντική για όλο το πολιτικό σύστημα, ατιμωρησία.

Από τη στιγμή που η πολιτική σταθερότητα αποτελεί προϋπόθεση ανάκτησης αξιοπιστίας και βελτίωσης του οικονομικού κλίματος της χώρας, δεν υπάρχει η πολυτέλεια για υπονομευτικές παλινωδίες και δαιδαλώδεις διαδικασίες. Σαφώς και «είναι κεφαλαιώδες λάθος να σχηματίζει κανείς θεωρίες προτού να έχει όλα τα δεδομένα», όπως έλεγε ο Σέρλοκ Χολμς. Ωστόσο, ούτε η οργή, ούτε η εκδικητικότητα και η μνησικακία οδηγούν στην αλήθεια και την κάθαρση.

dpagadakis@mnm.gr