Παραμορφώσεις

Το ρετουσάρισμα είναι ένα κολακευτικός μύθος. Φτιάχνει μια πλασματική εικόνα που τη θαυμάζεις προσωρινά αλλά δεν την αναγνωρίζεις πραγματικά. Στην περίπτωση του φωτογραφικού ρετούς των συλληφθέντων στην Κοζάνη, όμως, κατέρρευσε κάθε πρόθεση, ακυρώθηκε κάθε σκοπιμότητα, σκορπίστηκε το όποιο εκφοβιστικά επικοινωνιακό τρικ της Αστυνομίας. Η αδέξια διορθωτική βελτίωση δεν κάλυψε τις μωλωπισμένες φάτσες, τα μπλαβιασμένα βλέφαρα, τις γδαρμένες μύτες, τα πρησμένα χείλη και ζυγωματικά. Αρκούσε, ωστόσο, για να ξεσκεπάσει τον φετιχοποιημένο τσαμπουκά, την αυθαίρετη και αναιτιολόγητη επιθετικότητα ή, ακόμα, την αδικαιολόγητη αποθηρίωση μερίδας των δυνάμεων καταστολής.

Η πικρή αλήθεια είναι πως η Ελλάδα αντιμετωπίζει επιδερμικά τα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σεβασμού της διαφορετικότητας. Δεν είναι μόνο οι τρομοκράτες. Το έχουν βιώσει οδυνηρά στο πετσί τους ακόμα και τυχαίοι φιλήσυχοι πολίτες. Κακά τα ψέματα. Τέτοιες κλοτσοπατινάδες, στουκαρίσματα σε «ζαρντινιέρες», κατάχρηση χημικών δακρυγόνων δεν έγιναν, τις περισσότερες φορές, για να αποφευχθεί ένα μακελειό που θα στοίχιζε τη ζωή σε εκατοντάδες αθώους. Ανέδειξαν, ωστόσο, το θεσμικό, αξιακό και ηθικό σμπαράλιασμα της ραχοκοκαλιάς του εγχώριου πολιτικού και νομικού πολιτισμού, που αναπόφευκτα συμπαρασύρει κάθε αξιοπρέπεια και ανθρωπιά. Και στα δυσοίωνα αυτά σημάδια δεν χωράει φώτοσοπ.

Σαφώς και δεν είναι όλα τα παιδιά εντάξει. Ειδικά όταν αυτά επιτίθενται σε τράπεζες με καλάσνικοφ. Σαφέστερα δεν είναι εντάξει και εκείνες οι δυνάμεις καταστολής που έχουν υιοθετήσει άκριτα τα στερεοτυπικά ιδεολογήματα που τους χαρίζουν απλόχερα το «ηθικό» έρεισμα σε κάθε πράξη βίας. Ούτε ακόμα είναι εντάξει ο παρασυρμένος από μισαλλόδοξα κηρύγματα πολίτης που εναρμονίζεται με εκδικητικές ατάκες του στυλ «καλά κάνανε στα τσογλάνια». Αν σε κάτι έχει δίκιο ο τελευταίος είναι ότι συγκλονίστηκε περισσότερο με τον σκοτωμένο άδικα ταξιτζή στην Πάρο παρά με την ανατριχίλα που διαπέρασε τον υπουργό Δικαιοσύνης στη θέα των σοκαριστικών φωτογραφιών των συλληφθέντων.
 
Ακόμα, όμως, κι αν τραυματίστηκαν πάνω στη δράση, οι δημοσιοποιημένες φωτογραφίες τους δεν ταιριάζουν με τις επείγουσες απαιτήσεις σταθερότητας μιας βαθιά πληγωμένης χώρας. Κι όμως. Αντί μετριοπάθειας, ψυχραιμίας, αλληλοκατανόησης, ο τρομοκρατημένος μέσος πολίτης εισπράττει παραμορφωτικά παλαιοασφαλίτικες μεθόδους που παραπέμπουν σε κακοποίηση, αυτοδικία και διαπόμπευση. Η χώρα, ωστόσο, δεν έχει την ξιπασμένη πολυτέλεια να περιφρονεί το κράτος δικαίου. Προφανώς δεν έχει ανάγκη ούτε από εκείνους τους πολιτικούς που κάνουν την πάπια αντί να υπερασπιστούν βροντερά τον δημόσιο χώρο, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την κοινωνική συνοχή, τη δημοκρατία. Γιατί αν οι υπερασπιστές της νομιμότητας και εγγυητές της συνταγματικής τάξης κρύβονται, κομπιάζουν, ψελλίζουν ή νίπτουν τας χείρας τους, τότε οι ανυπεράσπιστοι πολίτες θα αρχίσουν μάλλον να ακούνε πένθιμες καμπάνες. Και αυτός ο μακάβριος ήχος δεν παίρνει ούτε ρετούς ούτε λίφτινγκ.